Maide suresi 38 ayet | Erkek hırsız ve kadın hırsızın, yaptıklarından ötürü Allah tarafından ibret verici bir

 اَلسِّرْقَةُ ( sirkat ), sözlükte “ başkasının malını gizli olarak almak, hırsızlık etmek ” demektir. Dinî bir terim olarak “ hırsızlık ”, “ başkasına ait bir malın, muhafaza edildiği yerden sahibinin rızâsı olmaksızın ve sahiplenmek kastıyla gizlice alınması ” anlamına gelir. Bu suçu işleyen kimseye de “ hırsız ” denir. Âyette hırsızlık yapan erkek ve kadının ellerinin kesilmesi emredilmektedir. Ancak hırsıza el kesme cezasının verilebilmesi için genel olarak şu şartların oluşmuş olması gerekir:

Hırsız, cezaî ehliyetin gereği olan temyiz gücüne sahip ve ergenlik çağma ulaşmış olmalıdır. Yaptığı işin haram olduğunu bilmelidir. Hırsızlığın haram olduğunu bilmeyen yeni müslüman olmuş bir kimseye bu ceza uygulanmaz. Hırsızlığı kasıtlı olarak yapmalı, yani başkasına ait oldu­ğunu bildiği bir malı sahiplenmek maksadıyla bilinçli bir şekilde ve isteyerek al­mış olmalıdır. Malı, muhafaza edildiği yerden gizlice almış olmalıdır. Açıkta bırakılan veya koruma altın­da bulunmayan bir malın alınması had cezasını gerektiren hırsızlık suçunu oluştur­maz. Çalınan mal hukuken korunan, iktisadî değere sahip olmalıdır. Meselâ meyve, sebze gibi kısa sürede bozulan şeylerin çalınmasında da el kesme cezası uygulan­maz. Açlık, zaruret ve zorlama gibi hırsızlık suçunu işlemeyi kısmen veya tama­men mazur gösterecek bir mazeret bulunmamalıdır.

Çalınan malın değeri belirli bir miktara ulaşmış olmalıdır. Hanefîler’e göre bu sikkeli, hâlis 28 gr altın veya bu değerde bir şeydir. Şâfi ve Mâlikîler’e göre 1 gr altın; Hanbelîler’e göre de üç 8.5 gr gümüş veya 1 gr altındır.

Bu şartlar altında hırsızlık yapan kişi, eğer bu suçu ilk defa işlemişse, yetkili makamlar ve şahıslar tarafından sağ eli bileğin­den kesilir. İkinci kez aynı suçu işlerse sol ayağı topuktan kesilir. Üçüncü kez hırsızlık yaparsa, tevbe edip halini düzeltinceye kadar hapsedilir.

Hırsızlığın cezasının el kesme şeklinde olmasının hikmetiyle alakalı şu izahlar yapılabilir:

- Hırsız, zenginin eli ve dayanağı mevkiinde olan malını aldığı için onun da eli kesilir. Böyle olunca sanki hırsız, o insanın elini kesip koparmış gibidir. O, haksız bir yolla başkasının hakkını aldığı için onun da elini kesip parçalarlar.

- Göklerin ve yerin hazîneleri Allah’ındır. ( bk. Münafıkûn 63/7 ) Kula âit olan bütün mal mülk, Allahu Teâlâ’nın kulun yanındaki hazinesidir. Kul ise onun bekçisidir. Hırsızlık yaptığında izinsiz olarak Mevlâ’sının hazinesine el uzattığından, ihanet etmek suretiyle uzattığı o elin kesilmesi cezasına çarptırılır.[ 1 ]

Hırsızın tevbe etmesi durumunda yapılması gerekenlerle ilgili buyruluyor ki:

والسارق والسارقة فاقطعوا أيديهما جزاء بما كسبا نكالا من الله والله عزيز حكيم