الم(1) Elîf, Lam, Ra سهرنجی سهرهتای سوورهتی (البقرة) بده. |
تَنزِيلُ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِن رَّبِّ الْعَالَمِينَ(2) Daxistina kitêbê tu dudilî tê nîne ku ji perwerdekarê cîhanê ye دابهزاندنی ئهم قورئانه لهلایهن پهروهردگاری جیهانیانهوه هیچ گومانی تێدانیه. |
أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ ۚ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوْمًا مَّا أَتَاهُم مِّن نَّذِيرٍ مِّن قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ(3) Ma qey ew dibêjin ku: "Wî bi derew ji ber xwe ve çêkiriye." Ne, ew rastiyek e ji perwerdekarê te ji bo tu komelekî ku berî te tu hiþyarker ji wan re nehatine hiþyar bikî. Hêvî heye rast bibînin ئایا خوانهناسان دهڵێن: (محمد صلی الله علیه وسلم) ئهم قورئانهی ههڵبهستووه؟ نهخێر وانی یه، بهڵکو قورئان حهق و ڕاسته و لهلایهن پروهردگارتهوه نێردراوه، بۆ ئهوهی قهوم و هۆزێک بێدار بکهیتهوه که پێش تۆ بێدارخهرهوهیهکیان بۆ نههاتووه، تاڕێگهی هیدایهت و ئیمان بگرنهبهر. |
اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ مَا لَكُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ ۚ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ(4) Xuda ye ê ku asîmana û zemîn û tiþtê navbera wan de di þêþ rojan de aferand, paþê ser text vegirt. Ji we re bêyî wî ne tu yar û yawer û ne jî tu mehdervan hene. Ma hûn hêjî nafikirin-þîret nagirin خوا ئهو زاتهیه که ئاسمانهکان و زهوی و ههرچی له نێوانیاندا ههیه له شهش ڕۆژدا دروستی کردووه (مهرج نیه دڕێژی ئهو ڕۆژانه بهقهدهر دڕێژی شهو و ڕۆژی زهوی بێت که به بیست و چوار سهعات جارێک بهدهوری خۆیدا دهسوڕێتهوه، چونکه ههندێک ڕۆژ ههروهک قورئان خۆی ئاماژهی بۆ دهکات ههزار ساڵه، ههندێکی تری پهنجا ههزار ساڵه)، پاشان خوا لهسهر تهختی فهرمانڕهواییهوه سهرپهرشتی کارو فرمانی دروستکراوانی دهکات و ئهوهی ئهو عیلمی پێی ههیه و دهیزانێت و دهیهوێت، ههر ئهوه پێش دێت، (سهرنجی ئایهتی _2_الرعد بده)، خهڵکینه جگه لهو خوایهکهس نیه پشتیوانیتان لێ بکات یان تکا کارتان بێت، ئایه یاداوهری وهردهگرن و تێدهگهن. |
يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّونَ(5) Ji asîman heya bi zemîn tevdîra kae ew dike, paþê ew (kar) di rojekî ku biqasî hezar salê hûn dijmêrin ne, bal ve bilind dibe ئهو خوایه له ژوور ئاسمانهوه کاروباری زهوی ڕێک دهخات و سهرپهرشتی دهکات، لهوهودوا ڕووداوهکان و بهسهرهاتهکان و کارو کردهوهی بهندهکان دهگهرێتهوه بۆ لای، له ڕۆژێکدا که بهرامبهر ههزار ساڵه بهو حسابهی ئێوه که دهیکهن. |
ذَٰلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ(6) Zanayê bi penhan û peyda, serkeftiyê dilovan her evê haye ئا ئهو خوایه زانایه به نهێنی و ئاشکراکان، له ههمان کاتدا خاوهن دهسهڵات و میهرهبانیشه. |
الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ ۖ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنسَانِ مِن طِينٍ(7) Ewê ku her tiþtê aferandiye rind çêkiriye û aferandina mirov jî ji heriyê dest pê kiriye ئهو خوایه زاتێکه ههموو شتێکی بهچاکی و ڕێکوپێکی بهدیهێناوه، لهسهرهتاوه ئادهمیزادی له قوڕ دروست کردووه. |
ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلَالَةٍ مِّن مَّاءٍ مَّهِينٍ(8) Paþê nifþa wî ji dilopek telape ji avekî bereday-bêkêr çêkir پاشان زنجیرهی نهوهکانی له ئاوێکی ساده و بێنرخ بهدیهێناوه. |
ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ ۖ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۚ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ(9) Paþê wî li hev rast kir û ji canê xwe tê pif kir, û ji we re goh û çav û dilan çêkir. Hûn çiqas hindik sipas dikin پاشان ئادهمیزاده بهڕێک و پێکی ڕێکخست، له ڕوح و گیانێک که خۆی خاوهنیهتی فووی پێداکرد، ئینجا دهزگای بیستن و بینین و لێکدانهوهی پێبهخشیون، کهمتان سوپاسگوزارن. |
وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ ۚ بَلْ هُم بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ(10) Û gotin: "Ma gava em (hûr bibin) di axê de hinda bibin, ma bera emê bi aferandineke nû bên aferandin?" Ne, ew bi pergîhatina perwerdekarê xwe kafir in (لهگهڵ ئهو ههموو بهڵگه بههێزانهدا) خوانهناسان دهیانوت: ئایه ئهگهر مردین و بزر بووین له توێی خاکی زهویدا، ئایا جارێکی تر سهرلهنوێ دروست دهکرێینهوه؟! نهخێر ون نابن! بهڵکو ئهوانه (ههر قسهی بهتاڵ و پڕوپوچ دهکهن ئهگینا له بنهڕهتدا به ئاماده بوونی بهردهم بارهگای پهروهردگاریان) بێ باوهڕن... |
۞ قُلْ يَتَوَفَّاكُم مَّلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ(11) Tu bêje: "Feriþtê ku can sitendina we pê hatiye sipartin wê canê we bistîne, paþê hûnê bal perwerdekarê xwe ve bêne vegerandin جا پێیان بڵێ: فریشتهی گیان کێشان که کاری گیان کێشانتانی پێ سپێردراوه دهتانمرێنێت، لهوهودوا بۆلای پهروهردگارتان دهبرێنهوه. |
وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاكِسُو رُءُوسِهِمْ عِندَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ(12) Eger te sûcdarên gunehkar bidîtana gava sitûyê xwe li cem perwerdekarê xwe xor kiribûn (û digotin:) "Perwerdekarê me! me dît û me bihîst, êdî tu me vegerîne ku em karê qenc bikin; bêguman em ji dil bawer in" (te yê pirr sosreta bidîtana) ئهگهر دهتبینی کاتێك ئهو تاوانبارانه (که باوهڕیان بهزیندوو بوونهوه نهبوو) خهجاڵهت و سهرشۆڕن لهبهردهم دادگای خواییدا، دهڵێن: پهروهردگارا ئهوه ئیتر بهچاوی خۆمان بینیمان، به گوێی خۆمان بیستمان ئهوهی بڕوامان پێی نهبوو، ئێستهش ئێمه بگێڕهوه بۆ دنیا مهرج بێت ههر کارو کردهوهی چاکه ئهنجام بدهین، ئێمه ئێسته تهواو دڵنیاین..!! |
وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَٰكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ(13) Eger me bixwesta, me yê her kesî rêberiya wî bidanayê, lê belê gotin ji min pêwist bû ku ezê hey dojehê ji cinn û mirovan tev tije bikim بێگومان ئهگهر بمانوویستایه ههموو کهسێکمان هیدایهت و ڕێنموویی دهکرد (بهناچاری و بهبێ ویستی خۆیان)، بهڵام بڕیاری من ئهوهیه (که ئادهمیزاد و پهریهکان سهربهست و سهرپشك و ئازاد بکهم، سهرئهنجامیش) ههر دۆزهخ پڕ دهکهم له پهریهکان و له خهڵکی تێکرا، (لهوانهی بڕوایان به خواو پێغهمبهرهکانی نهبوو). |
فَذُوقُوا بِمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَٰذَا إِنَّا نَسِينَاكُمْ ۖ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ(14) Vêca (dergevanê dojehê ji wan re dibêjin ku:) "Hûn bi sedem ku we pergîhatina vê roja xwe ya han ji bîr kiribû, tam bikin. Bêguman me jî we ji bîr kiriye, û hûn bi sedem tiþtê we dikir ezabê hertimî tam bikin دهی کهواته بچێژن مادهم ئێوه ئهم ڕۆژهتان فهرامۆش کرد، ئێمهش بهڕاستی ئێوه پشتگوێ دهخهین، بچێژن ئێش و سزای نهبڕاوه، له سهرئهنجامی کارو کردهوهیهك که دهتانکرد. |
إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ۩(15) Bêguman bi ayetên me, tenê ewên ku gava di bîra wan tê xistin ew ser dev û rû dikevin secde dibin û bi pesn û sipasê perwerdekarê xwe wî (ji her kêmasiyî) pak bêrî didêrin û ew quretiya nakin bawerî tînin بهڕاستی تهنها ئهوانه بڕوا به ئایهتهکانی ئێمه دههێنن، کاتێك یاداوهری دهکرێن پێی، خێرا سوژده دهبهن تهسبیحات و سوپاسگوزاری پهروهردگاریان دهکهن، له کاتێکدا ئهوانه به هیچ شێوهیهك فیزیان نیه و خۆیان بهگهوره نازانن. |
تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ(16) Ew teniþtên wan ji livîna bilind dibe (radibin limêja þevê) bi tirs û hêvî gazî perwerdekarê xwe dikin-wî dihebînin û ji tiþtê me rozî daye wan didin (ئهو ئیمانداره بهختهوهرانه) نێوانیان خۆش نیه لهگهڵ ڕاکشان له جێگهو ڕێگهو ڕێگهی گهرم و نهرما (واته بهنوێژو خواپهرستی بهشێکی شهو دهبهنه سهر)، ههمیشه نزاو پاڕانهوهیان ڕوو به پهروهردگاریانه له خهشم و قین و دۆزهخی دهترسن، ئاواتی ڕهزامهندی و بهههشتیان ههیه و لهو ڕزق و ڕۆزی و توانایی و زانیاریهی پێمهن بهخشیوون دهبهخشن. |
فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّا أُخْفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ(17) Vêca tu kes nizane ku bergîdana tiîtê kirine çi çavronahî ji wan re hatine veþartin جا هیچ کهس لهو بهختهوهرانه نازانێت چی بۆههڵگیراوه وشاراوهتهوه له نازو نیعمهتی جۆراوجۆر لای پهروهردگاری، که چاوان پێی گهش دهبنهوه و بهدیتنی شاد دهبن، له پاداشتی کارو کردهوهی چاك و پاکیاندا که ئهنجامیان دهدا. |
أَفَمَن كَانَ مُؤْمِنًا كَمَن كَانَ فَاسِقًا ۚ لَّا يَسْتَوُونَ(18) Vêca ma ê bawermend be wekî ê jirêderketî ye? Ew ne wek hev in ئایا ئهو کهسهی ئیماندار بوو بێت وهك ئهو کهسهیه که تاوانبار بوو بێت؟ وهك یهك نین... |
أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَىٰ نُزُلًا بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ(19) Heçî ên bawerî anîne û karên qenc kirine, êdî ji wan re bihiþtê hewyegehê hene, ew ji ber tiþtê kirine ve di qonaxan de têne mazûrvanî kirin بهڵکو ئهوانهی که باوهڕیان هێناوه و کردهوه چاکهکانیان ئهنجامداوه، شوێنیان باخچهکانی بهههشته (که بۆ ههمیشه جێگهی حهوانهوه و حهسانهوهیانه)، ههر لهوێ دادهبهزن، له پاداشتی کارو کردهوهیهك که دهیانکرد. |
وَأَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ ۖ كُلَّمَا أَرَادُوا أَن يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَقِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِي كُنتُم بِهِ تُكَذِّبُونَ(20) Û heçî ên ji rê derketine jî, êdî hewyegeha wan agir e. Her cara ew bixwazin ku jê derên ew tê de paþve têne zivirandin û ji wan re tê gotin ku: "Hûn ezabê agirê ku we wî diderewand tam bikin ئهوانهش تاوانبار یاخی بوون، شوێنیان ناو ئاگری دۆزهخه، ههر کاتێك ویستیان لێی دهرچن، دهگێڕدرێنهوه بۆ ناوی، پێیان دهوترێت: بچێژن سزای ئهو ئاگرهی که بڕواتان پێی نهبوو. |
وَلَنُذِيقَنَّهُم مِّنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَىٰ دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ(21) Sond be, emê berî ezabê herî mezin ji ezabê kêmtir (êþ û nexweþiyê dinê) bi wan bidin tam kirin, hêvî heye ku ew vegerin سوێند بهخوا ئێمه تاڵاو له دنیادا دهکهین بهگهرویاندا، بێجگه له سزای ڕیشهکهنکردنیان، بۆئهوهی هۆش و بیربکهنهوهو بیرێك بکهنهوه و بگهڕێنهوه بۆ لای ئیمان. |
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا ۚ إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنتَقِمُونَ(22) Ji kesê ku ayetê perwerdekarê wî di bîrê bêne xistin, paþê ew rû ji wan bizivrîne sitemkartir kî heye? Bêguman em, ji sûcdarên gunehkar hey heyfstan in جا کێ لهو کهسه ستهمکارتره که به فهرموودهکانی خوا یاداوهری و ئامۆژگاری کرابێت، پاشان پشتی لێ ههڵکربێت و گوێی پێنهدات، بهڕاستی ئێمه تۆڵه له تاوانبارو تاوانکاران دهستێنین. |
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَلَا تَكُن فِي مِرْيَةٍ مِّن لِّقَائِهِ ۖ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِّبَنِي إِسْرَائِيلَ(23) Sond be, me kitêbê da Mûsa, êdî tu di pergîhatina wî de dudilî nebe, û me wî ji zariyê Îsraîl re kire rêber سوێند به خوا بهڕاستی ئێمه تهوراتمان بهخشی به موسا، تۆ (ئهی محمد صلی الله علیه وسلم) هیچ گومانت نهبێت له دیداری موساو لهوهش که تهورات لهلایهن ئێمهوه بهخشراوه بهو، ئهو کاته ئێمه تهوراتمان کرد به ڕێنموویی بۆ نهوهی ئیسرائیل. |
وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا ۖ وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ(24) Û me, ji wana çi gava bîhna fireh nîþan dan hin pêþwayan çêkir ku bi fermana me rêberî dikin û ew bi ayetên me ji dil bawer bûn پاشان که نهوهی ئیسرائیل خۆگری و ئارامیان کرده پیشهیان کردمانن به پێشهواو دهسهڵاتمان پێبهخشین، ئهو کاته دڵنیایی و بڕوایهکی تهواویان ههبوو به ئایهتهکانی ئێمه (شایستهی ئهو ڕێزه بوون). |
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ(25) Bêguman perwerdekarê te, wê roja qiyametê wan di tiþtê ku ew tê de bi hev ketine ji hev biqetîne بهڕاستی پهروهردگارت خۆی (دوای ئهوهی که بوونه چهندهها دهسته و گرۆ) له ڕۆژی قیامهتدا لهیهك جیایان دهکاتهوه، چاك و خراپیان دیاری دهکات لهو شتانهدا کهوا ئهوان کێشهیان تێدا دهکرد و ڕووبهڕوی یهك دهبوونهوه و بهرامبهر یهك دهوهستانهوه. |
أَوَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَسَاكِنِهِمْ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ ۖ أَفَلَا يَسْمَعُونَ(26) Ma ji wan re rêberî nekiriye ku me berî wan çiqas nifþa qelandiye tevî ku ew di þûnwarên wan de diçin û tên jî ئایا ئهوه پهندو ئامۆژگاری وهرناگرن لهوهی: ئێمه پێش ئهمان چهندهها جیل و نهوهمان لهناوبردوه، بهناو ماڵهکانیاندا دێن و دهچن، بهڕاستی ئا لهو دیمهنانهدا بهڵگهی زۆر بههێز ههیه لهسهر دهسهڵاتی ئێمه، ئایا ئهوه نابیستن؟! |
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنفُسُهُمْ ۖ أَفَلَا يُبْصِرُونَ(27) Bêguman di vî de gellek ayet hene. Ma ew hêjî nabihîzin ئایا سهرنجیان نهداوه که بهڕاستی چۆن ئێمه ئاوکێش دهکهین و دهیبهین بۆ زهوی وزاری وشك و بێ ڕوهك جا بهو ئاوه ڕوهك و گژوگیا دهردههێنین که ماڵاتیان و خۆیشیان لێی دهخۆن، ئایا ئهوه نابینن و سهرنج نادهن؟! |
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا الْفَتْحُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ(28) Ew dibêjin: "Eger hûn bera rastgo ne ka ev pîroziya han kîngê ye بێ باوهڕان دهڵێن: باشه، ئهوه کهی ئهم جیاکردنهوه و سهرکهوتنی ئیمانداره پێش دێت، ئهگهر ڕاست دهکهن؟! |
قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لَا يَنفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمَانُهُمْ وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ(29) Tu bêje ku: "Roja pîroziyê, baweriya ên kafir bûne hew bikêra wan tê û ew li bendê jî nayên mayîn ئهی محمد صلی الله علیه وسلم پێیان بڵێ: ڕۆژی جیاکردنهوه و سهرکهوتنی ئیمان، باوهڕهێنانی کافران هیچ سوودی نابێت بۆیان، هیچ مۆڵهتیشیان نادرێت (پهشیمانییش سوودی نابێت). |
فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانتَظِرْ إِنَّهُم مُّنتَظِرُونَ(30) Vêca tu rû ji wan bizivrîne û li bendê be. Bêguman ew jî li bendê ne جا تۆ ڕوویان لێ وهرگێڕه و گوێیان مهدهرێ، بهڵکو چاوهڕوان به، بهڕاستی ئهوانه چاوهڕوانن!! |