آیه 275 سوره بقره | آنان كه ربا مى‌خورند، در قيامت چون كسانى از قبر برمى‌خيزند كه

﴿الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا ۗ وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا ۚ فَمَن جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَىٰ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَمَنْ عَادَ فَأُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾
[ البقرة: 275]

آنان كه ربا مى‌خورند، در قيامت چون كسانى از قبر برمى‌خيزند كه به افسون شيطان ديوانه شده باشند. و اين به كيفر آن است كه گفتند: ربا نيز چون معامله است. در حالى كه خدا معامله را حلال و ربا را حرام كرده است. هر كس كه موعظه خدا به او رسيد و از رباخوارى باز ايستاد، خدا از گناهان پيشين او درگذرد و كارش به خدا واگذار مى‌شود. و آنان كه بدان كار بازگردند، اهل جهنّمند و جاودانه در آن خواهند بود.

آیه 275 سوره بقره فارسى

کسانی که ربا می خورند(روز قیامت از گور) بر نمی خیزند؛ مگر مانند بر خاستن کسی که بر اثرتماس شیطان دیوانه شده (و نمی تواند تعادل خود را حفظ کند) این بدان سبب است که آنان گفتند: « همانا داد و ستد هم مثل ربا است» و در حالی که خدا داد و ستد را حلال کرده و ربا را حرام نموده است. پس همانا هر کس که از (جانب) پروردگارش پندی به او برسد، آنگاه (از ربا خواری) باز ایستاد، آنچه گذشته (و قبل از نزول حکم دریافت کرده است) از آن اوست. و کارش به خدا واگذار می شود، و کسی که (به ربا خواری) باز گردد، آنان اهل آتشند و در آن جاویدان خواهند بود.

تفسیر آیه 275 سوره بقره مختصر

کسانی که معامله ى ربوى می کنند و رباخوارى می كنند، در روز قیامت مانند کسی که بر اثر لمس شیطان دیوانه شده است، از قبرهایشان بر می خیزیند؛ آشفته و حیران از قبرش بیرون آمده، در افتادن و برخاستنش مانند کسی است که بیماری صرع دارد (و نمی تواند تعادل خود را حفظ کند). چرا که خوردن ربا را حلال دانسته و میان ربا و معامله های حلال، تفاوتی قائل نشدند. گفتند: همانا ربا همانند خرید و فروش، حلال است؛ چون هر دو به افزایش و رشد مال منجر می شوند. الله متعال پاسخشان را داده و مقایسه آن ها را مردود و تکذیب کرده و بیان کرد که خرید و فروش را به دلیل فایده ی عام و خاصی که در آن وجود دارد حلال کرده و ربا را به دلیل خوردن ظالمانه و بدون مقابل اموال مردم، حرام کرده است. پس هر کس پند و اندرز الهی مبنی بر نهی و هشدار از رباخواری به او رسید و به درگاه الله متعال توبه کرده و از رباخواری دست کشید؛ مالی که قبلاً با رباخواری به دست آورده، از آنِ اوست و گناهی در آن ربا بر او نیست، و پس از آن کارى كه انجام خواهد داد به الله واگذار می شود، اما هر کس پس از آن که نهی الهی به او رسید و حجت بر او ثابت شد، به رباخواری بازگردد، همانا سزاوار ورود به دوزخ و جاودانه ماندن در آن است. این جاودانگی در دوزخ برای کسی است که ربا را حلال بداند یا این که مقصود از جاودانگی، ماندن طولانی در دوزخ است؛ زیرا ماندن همیشگی در آتش فقط برای کافران است، اما اهل توحید برای همیشه در آتش نمی مانند.

تفسیر نور (مصطفی خرم‌دل)

کسانی که ربا می‌خورند (از گورهای خود به هنگام دوباره زنده شدن، یا از مشی اجتماعی خود در دنیا) برنمی‌خیزند مگر همچون کسی که(- بنا به گمان عربها -)شیطان او را سخت دچار دیوانگی سازد (و نتواند تعادل خود را حفظ کند)؛ این از آن‌رو است که ایشان می‌گویند: خرید و فروش نیز مانند ربا است. و حال آن که خداوند خرید و فروش را حلال کرده است و ربا را حرام نموده است. پس هر که اندرز پروردگارش به او رسید و (از رباخواری) دست کشید، آنچه پیشتر بوده (و سود و نزولی که قبلاً دریافت نموده است) از آن او است و سروکارش با خدا است؛ امّا کسی که برگردد (و مجدّداً مرتکب رباخواری شود) این گونه کسانی اهل آتشند و جاودانه در آن می‌مانند. [[«یَأْکُلُونَ»: می‌خورند. مراد دریافت می‌دارند و در آن تصرّف می‌نمایند. «لا یَقُومُونَ»: به هنگام زنده‌شدن از گورها برنمی‌خیزند. از مشی اجتماعیِ دیوانه‌وار خود در دنیا دست برنمی‌دارند و آنی آسوده‌خاطر نمی‌گردند. «یَتَخَبَّطُهُ»: او را پیاپی و ناهنجارانه بزند. «مَسّ»: جنون. دیوانگی. «مِنَ الْمَسِّ». به سبب دیوانگی ناشی از خودباختگی یا هراس. جار و مجرور متعلّق به یَقُومُ یا یَتَخَبَّطُهُ است. در اینجا رباخواران به صرعیان و دیوانگان تشبیه شده‌اند، و این تشبیه بنا بر اسلوب عرب است. آنان زیبایان و نیکوکاران و اشیاء قشنگ و خوشایند را به فرشته تشبیه می‌کنند (نگا: یوسف / 31) و زشتها و بدکرداران و اشیاء بدریخت و ناخوشایند را به شیطان و غول (نگا: صافّات / 65). «بَیْع»: معامله. خرید و فروش. «مَا سَلَفَ»: آنچه از ربا پیش از تحریم بوده است و گذشته است. «أَمْر»: کار.]]

English - Sahih International

Those who consume interest cannot stand [on the Day of Resurrection] except as one stands who is being beaten by Satan into insanity. That is because they say, "Trade is [just] like interest." But Allah has permitted trade and has forbidden interest. So whoever has received an admonition from his Lord and desists may have what is past, and his affair rests with Allah. But whoever returns to [dealing in interest or usury] - those are the companions of the Fire; they will abide eternally therein.