Naziat suresi 5 ayet | Yarıştıkça yarışan ve işleri yöneten meleklere and olsun

Yüce Allah, bir kısım varlıklara yemin ederek yeniden dirilişin kesin bir gerçek olduğunu haber verir. Bu varlıkların kimler olduğu açık değildir. Onları vasfeden kelimelerin de birkaç mânaya ihtimali vardır. Bunlar hakkında yapılan izahların şu üçü ehemmiyet arz eder:

Birincisi; bunlar meleklerdir. Meleklerin yaptığı pek çok iş vardır. Burada daha ziyade insanların canını alma işleri üzerinde durulur. Dolayısıyla bunlar insan­ların ruhlarını bedenlerinden çekip çıkaran ölüm meleği ve yardımcılarıdır. Buna göre اَلنَّازِعَاتُ ( nâzi‘ât ), kâfirlerin ruhlarını ta derinlere dalıp şiddetle söküp çıkaran melekler. اَلنَّاشِطَاتُ ( nâşitât ), müminlerin ruhlarını incitme­den hafifçe çekip alan melekler. اَلسَّابِحَاتُ ( sâbihât ), Allah’ın emrini yerine getirmek için gelip giderken ufuklarda denizde yüzer gi­bi hareket eden veya dalgıcın denizde yüzdüğü gibi insan bedeninde yüzerek ru­hunu çıkartan melekler. اَلسَّابِقَاتُ ( sâbikât ), müminlerin ruhlarını cenne­te, kâfirlerin ruhlarını cehenneme götürürken birbirleriyle yarışan melekler. اَلْمُدَبِّرَاتُ ( müdebbirât ), kâinatın niza­mında Allah tarafından kendilerine verilen işleri aksatmadan en uygun şekilde yerine getiren meleklerdir.

İkincisi; insanların ruhlarıdır. Burada kullanılan vasıflar, ruhların ölüm anında bedenlerinden zorlukla veya kolaylık­la ayrılmalarını, hızla ruhlar âlemine varmalarını, ruhlar âlemindeki makamlarına ya­rışırcasına gitmelerini ve mânen kemâle ererek işleri idâre eden meleklerin mevkiine yükselmelerini anlatır. Yahut bu vasıflar, dünyada nefislerini terbiye ve tezkiye etme yoluna giren ruhların, nefis mücadelesi yaparak iç ve dış âlemlerini temizleme, şehevî arzularından sıyrılma, ahlâkî kemâle yükselme, sonra kusurlu nefisleri terbiye etme işiyle meşgul olmalarını beyân eder.

Üçüncüsü; Allah yolunda cihad eden mücâhidlerdir. Bu vasıflar, onların yayları iyice gererek ok atmalarını, oklarını kolay­ca fırlatmalarını, karada hızla yürümelerini, denizde yüzmelerini, havada uçmalarını, düşmanla savaşta yarışırcasına vuruşarak ileri geçmelerini ve savaş işlerini en uygun şekilde yürütüp idare etmelerini haber verir.

فالمدبرات أمرا