Maide suresi 1 ayet | Ey İnananlar! Akidleri yerine getirin. İhramda iken avlanmayı helal görmeksizin, size bildirilecek

“ Yaptığınız anlaşmalar ” diye tercüme edilen اَلْعُقُودُ ( ukûd ), “ akd ” kelimesinin çoğuludur. “ Akd ” sözlükte “ ipin iki ucunu birbirine bağlamak, sağlam bağ ve düğüm ” gibi mânalara gelir. Bundan hareketle “ belgeye bağlanmış anlaşma ”ya akit denilmiştir. Burada gerek fertler arasında, gerek fertle toplum arasında, gerek toplumlar ve devletler arasında gerekse adak ve yemin gibi kul ile Allah arasında bağlayıcı olan ve yerine getirilmesi gereken bütün sözleşmeler kastedilmiştir. Mü’minler, bu sözleşmelerin gereği neyse onu tam olarak yerine getirmekle mesuldürler. Kur’ân-ı Kerîm, tarafların dinî ve etnik kimliklerine bakmaksızın sözleşmelere riâyet etmelerini mü’minlere emrederek, sözleşmelerin bağlayıcı olmasının hukukun temel niteliklerinden biri olduğunu ortaya koymuştur. Nitekim Allah Resûlü ( s.a.s. ), bütün akitlerle birlikte, gayri müslimlerle yapmış olduğu akitlerin yerine getirilmesine de son derece önem vermiştir. ( bk. Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 325 )

Resûl-i Ekrem ( s.a.s. ) Efendimiz, işlenen bir kısım günahların ve bunlar içinde de ahdi bozmanın sebep olacağı feci akıbetleri şöyle haber verir: “ Bir toplumda hile ve sahtekârlık baş gösterirse Allah onların kalplerine korku salar. Bir cemiyette zina yaygınlaşırsa, orada ölümler artar. Bir kavim ölçü ve tartıyı eksik tutarsa orada rızık darlığı baş gösterir. Bir kavimde adâletsizlik yaygınlaşırsa orada kanlı hâdiseler artar. Ve bir millet ahdini bozarsa Allah onlara düşmanı musallat eder. ” ( Muvatta, Cihad 26 )

Eşyada aslolan mübâhlıktır, helâlliktir. Bu bakımdan Kur’ân-ı Kerîm ve sünnet-i seniyye ile haram kılınanlar haricinde bütün hayvanların etleri helâldir.  اَلْبَه۪يمَةُ ( behîme ), karada ve denizde yaşayan dört ayaklı hayvanları ifade eden bir kelimedir. اَلُأنْعَامُ ( en‘âm ) ise deve, sığır, koyun ve keçi gibi evcil hayvanları ( bk. En‘âm 6/142-144 ), bunlarla birlikte ceylan, geyik ve benzeri gibi eti yenen yabani hayvanları da içine alır. Pençeli ve yırtıcı hayvanlar ile at, eşek ve katır gibi tek tırnaklı hayvanlar ise bu gruba dâhil değildir. Etlerinin yenmesi haram kılınan hayvanlar bu sûrenin 3. âyetinde sayılmaktadır. Peygamber Efendimiz de: “ Yırtıcı hayvanlardan azı dişli olan her bir hayvan haramdır ” ( Buhârî, Sayd 29; Müslim, Sayd 15 ) ve benzeri beyânlarıyla eti yenmesi haram olan diğer hayvanları haber vermiştir. Hac ve umrede ihramlı iken kara hayvanlarını avlamak haram kılınmış, deniz hayvanlarını avlamak ise serbest bırakılmıştır. ( bk. Mâide 6/96 ) İhramlı olanların, ihramlı olmayanlar tarafından avlanan kara hayvanlarının etinden yemesinde ise bir sakınca görülmemiştir.

Şimdi ise İslâm’ın bir kısım önemli alametlerine ve bunlara karşı saygılı olmak gerektiğine işaret etmek üzere şöyle buyruluyor:

ياأيها الذين آمنوا أوفوا بالعقود أحلت لكم بهيمة الأنعام إلا ما يتلى عليكم غير محلي الصيد وأنتم حرم إن الله يحكم ما يريد