Tevbe suresi 76 ayet | Allah onlara bol nimetinden verince, cimrilik ettiler, yüz çevirdiler. Zaten dönektirler.

Bu âyetlerin Ensar’dan Sa‘lebe b. Hatıp hakkında indiği rivayet edilir. Hâdise şöyle gerçekleşir:

Sa‘lebe Peygamberimiz ( s.a.s. )’e:

“ - Allah’a dua et de bana bol rızık ihsan etsin ” diye talepte bulununca Efendimiz:

“ - Yapma ey Sa‘lebe! Şükrünü edâ edebileceğin az bir mal, şük­rünü eda edemeyeceğin çok maldan daha hayırlıdır ” buyurdu. İkinci defa ge­lerek yine isteğini tekrarlayınca Peygamberimiz ( s.a.s. ) şöyle buyur­du:

“ - Allah’ın Peygamberi gibi olmaya razı değil misin? Ben, dağların altın olup benimle beraber yürümesini isteyecek olsam, hiç şüphesiz öylece yürürlerdi. ”

 Buna rağmen Sa‘lebe:

“ - Seni hak din ile gönderen Allah adına yemin ederim ki, eğer sen Allah’a dua edip O da bana bol mal ihsan edecek olursa, hiç şüphesiz her hak sahibine hakkını vereceğim ” diyerek talebinde ısrar etti. Bunun üzerine Peygamberimiz ( s.a.s. ) ona dua etti. O da koyun satın aldı. Solucan ve kurtların çoğalması gibi ço­ğaldılar. Medine ona dar geldi. Bu sefer Medine’nin dışına çıktı, Medine va­dilerinden birisine yerleşti. Artık sadece öğle ve ikindi namazlarını cemaat­le kılabiliyordu. Diğerlerini ise terk etti. Zamanla koyunları daha bir artıp ço­ğaldı, bu sefer, Cuma namazı müstesna, Peygamber ve cemaati büsbütün terk etti. Koyunları artmaya devam etti, nihayet Cuma’ya da gelmez oldu. Resûlullah ( s.a.s. ) üç defa: “ Yazıklar olsun sana ey Sa‘lebe! ” buyurdu. Daha son­ra yüce Allah’ın: “ Onların mallarından bir miktar zekât ve sadaka al ” ( Tevbe 9/103 ) ayeti nâzil olunca Peygamberimiz ( s.a.s. ) zekât toplamak üzere iki kişiyi gönderdi. On­lara:

“ - Sa’lebe’ye ve ” Süleym oğullarından bir adamın ismini vererek “ filana uğ­rayın ve onların zekâtlarını alın ” buyurdu. Bunlar Sa’lebe’ye gittiler. Ona, Resûlullah ( s.a.s. )’in gönderdiği mektubu okuttular. Bu sefer O:

“ - Bu cizye de neyin nesi oluyor? Bu istediğiniz şey cizye değilse de onun bir benzeridir. Hele siz şimdi gidin, ben bir düşüneyim ” dedi. Tahsildarlar dönüp durumu Peygamberimiz’e arzedince: “ Eyvah! Yazıklar oldu Sa’lebe’ye ” buyurdu. ( Heysemi, VII, 31-32 )

Bu vesileyle gelen âyet, Allah Resûlü ( s.av )’in Tebûk seferi için maddi yardım çağrısında bulunduğu zaman münafıkların sergiledikleri cimrice tavırları haber vermektedir:

فلما آتاهم من فضله بخلوا به وتولوا وهم معرضون