سوره مدّثر به زبان کردی

يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ(1)

 Yê xwe di kinca da pêcayî
ئه‌ی ئه‌و که‌سه‌ی خۆت پێچاوه‌ته‌وه‌، ئه‌ی محمد صلی الله علیه وسلم

قُمْ فَأَنذِرْ(2)

 Tu rabe, îdî tu (merivan) hişyar bike
هه‌سته‌و خه‌ڵکی بێداربکه‌ره‌وه (ڕاستیه‌کان ڕوون بکه‌ره‌وه‌).

وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ(3)

 Û tu Xuda yê xwe (ji hevrîtî ya pûtan) bi mezinahî paqij bike
په‌روه‌ردگارت به گه‌وره ناوببه (الله اکبر، با دروشمت بێت، مه‌زنی ئه‌و زاته ڕوون بکه‌ره‌وه‌).

وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ(4)

 Û tu îdî cilê xwe paqij bike
پۆشاکت (دڵ و ده‌روونت، ڕه‌فتارت، هه‌ر هه‌مووی) خاوێن بکه (خۆت و شوێنکه‌وتووانت).

وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ(5)

 Û tu îdî dest ji pîsî ya berde
به‌رده‌وام به له‌سه‌ر واز هێنان له گوناه.

وَلَا تَمْنُن تَسْتَكْثِرُ(6)

 Û tu tilfa bi kirina xwe neke, ji bo ku tu (hember ya wan) pir hildî
منه‌تیش مه‌که (به‌سه‌ر که‌سدا) چاکه‌و به‌خشینه‌کانت به‌زۆر مه‌زانه له کاتێکدا به‌ته‌مای زیاتر بیت.

وَلِرَبِّكَ فَاصْبِرْ(7)

 Îdî tu ji bona (qayîlbûna) Xuda yê xwe ra hew bike
هه‌وڵ بده له‌به‌ر خاترو ڕێزی په‌روه‌ردگارت خۆگرو ئارامگربه‌.

فَإِذَا نُقِرَ فِي النَّاقُورِ(8)

 Îdî gava (ji bona hewarê) di stûrî da hatibe qîkirinê
جا کاتێك فوو ده‌کرێت به (صور) داو ده‌زگای تایبه‌تی لێ ده‌درێت.

فَذَٰلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ(9)

 Îdî ewa roya royeke pir tenge
ئه‌و ڕۆژه ڕۆژێکی زۆر گران و سه‌خته (که به‌سه‌ر دانیشتوانی زه‌ویدا دێت).

عَلَى الْكَافِرِينَ غَيْرُ يَسِيرٍ(10)

 Li ser filan qe hêsaî nîne
له‌سه‌ر کافران هیچ ئاسان نی یه (به‌ڵکو زۆر سه‌غڵه‌تیان ده‌کات).

ذَرْنِي وَمَنْ خَلَقْتُ وَحِيدًا(11)

 Tu min û ewî (fileyê) ku min ewa rût afirandîye bi tenê bihêle
واز له من و ئه‌و که‌سه بهێنه که به‌ته‌نهایی (تاقانه‌) دروستم کردووه (هیچی نه‌بوو، که وه‌لیدی کوڕی موغه‌یره‌یه‌).

وَجَعَلْتُ لَهُ مَالًا مَّمْدُودًا(12)

 Min ji bona wî ra malê peyweste daye
له‌وه‌ودوا ماڵ و سامانی زۆرو زه‌به‌نده‌م پێبه‌خشی.

وَبَنِينَ شُهُودًا(13)

 Û zarên xûyaî jî daye
چه‌نده‌ها کوڕو نه‌وه‌ش که هه‌میشه ئاماده‌ن له نزیکیدا.

وَمَهَّدتُّ لَهُ تَمْهِيدًا(14)

 Û min ji bona wî ra qencî raxistibû
له هه‌موو که‌ل و په‌ل و نازو نیعمه‌تێك به‌هره‌وه‌رم کرد.

ثُمَّ يَطْمَعُ أَنْ أَزِيدَ(15)

 Paşê ewî jî dixwast, ku ez ji wî ra hêj pir bikim
له پاش ئه‌وه‌ش به‌ته‌مایه بۆی زیاتر بکه‌م.

كَلَّا ۖ إِنَّهُ كَانَ لِآيَاتِنَا عَنِيدًا(16)

 Na! (ez ji bona wî ra pir nakim) loma bi rastî ewa ji bona beratene me ra înçkar bûye
نه‌خێر، به‌ڕاستی ئه‌و به‌رامبه‌ر فه‌رمانه‌کانی ئێمه هه‌ر سه‌رکه‌ش و که‌لله ڕه‌ق و سه‌رسه‌خته‌.

سَأُرْهِقُهُ صَعُودًا(17)

 Di nêzîk da bi rastî ezê ji bona bilindî ya wî ra (şapatan) raxim
ئه‌وسا سزای سه‌ختی پێ ئه‌چێژم.

إِنَّهُ فَكَّرَ وَقَدَّرَ(18)

 Bi rastî ewî raman kirîye û pîva ye
به‌ڕاستی ئه‌و بیری کرده‌وه‌و په‌یامه‌که‌ی هه‌ڵسه‌نگاند (به‌ڵام به‌هه‌ڵه‌).

فَقُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ(19)

 Îdî ewa bimire (hatîye kuştinê) ka ewî ça pîva ye
به‌کوشت چێ و سه‌ره‌و نگوون بێت، چۆن هه‌ڵسه‌نگاندنێکی کرد.

ثُمَّ قُتِلَ كَيْفَ قَدَّرَ(20)

 Paşê dîsa ewa bimire, ka ewî biçi awayî pîva ye
پاشان هه‌ر به‌کوشت بچێت بۆ خۆی و هه‌ڵسه‌نگاندنێك که کردی بۆ قورئان.

ثُمَّ نَظَرَ(21)

 Paşê li wan (pîvanê xwe) mêze kirîye
ئینجا بیری لێ کرده‌وه‌و ورد بۆوه‌و ته‌ماشای ده‌وروبه‌ری کرد.

ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ(22)

 Pasê murûzê xwe kirîye û rûye xwe tirş kirîye
ئینجا ناوچاوی هێنایه‌وه یه‌ك (وه‌ك یه‌کێك به‌قووڵی بیربکاته‌وه‌) ڕه‌ش داگیرسا.

ثُمَّ أَدْبَرَ وَاسْتَكْبَرَ(23)

 Paşê pişta xwe daye xwe qure kirîye
پاشان ڕووی وه‌رگێڕاو خۆی به‌زلزانی.

فَقَالَ إِنْ هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ يُؤْثَرُ(24)

 Îdî (aha) gotiye: "Bi rastî eva (Qur´an a) ançeke; ji şopa wan ançne borîne
به‌هه‌موو عه‌قڵیه‌وه وتی!! ئه‌م قورئانه جگه جادوو نه‌بێت که وه‌رده‌گیرێت هیچی تر نی یه‌!!...

إِنْ هَٰذَا إِلَّا قَوْلُ الْبَشَرِ(25)

 Bi rastî eva (Qur´an a) hey gotinêmerivan in
ئه‌مه هه‌ر قسه‌ی به‌شه‌ره و هیچی تر نی یه‌؟!

سَأُصْلِيهِ سَقَرَ(26)

 Di nêzîk da ezê jî ewî bavêjime (doja) sar
(ئه‌و بێ ویژدانه به‌سه‌ریه‌وه ناچێت) ده‌بێت بیگه‌یه‌نمه ناو دۆزه‌خ.

وَمَا أَدْرَاكَ مَا سَقَرُ(27)

 Tu ji kû dizanî gelo ka (doja) sar çîye
جا تۆ نازانیت دۆزه‌خ چیه‌...

لَا تُبْقِي وَلَا تَذَرُ(28)

 (Ewa doja) di para da tu tiştî nahêle û tu kesî bernade
هیچ ئه‌ندامێك ناهێڵێته‌وه‌و ده‌ست هه‌ڵناگرێت...

لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ(29)

 Ewa (doja) çerman hişk dike
پێستیان هه‌ڵده‌قرچێنێت و ڕه‌شی ده‌کات و ده‌ری ده‌خات.

عَلَيْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ(30)

 Li ser (wê dojê) nuzdeh (ferişteyên fermande) hene
نۆزده فریشته سه‌رپه‌رشتی دۆزه‌خ ده‌که‌ن.

وَمَا جَعَلْنَا أَصْحَابَ النَّارِ إِلَّا مَلَائِكَةً ۙ وَمَا جَعَلْنَا عِدَّتَهُمْ إِلَّا فِتْنَةً لِّلَّذِينَ كَفَرُوا لِيَسْتَيْقِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَيَزْدَادَ الَّذِينَ آمَنُوا إِيمَانًا ۙ وَلَا يَرْتَابَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْمُؤْمِنُونَ ۙ وَلِيَقُولَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ وَالْكَافِرُونَ مَاذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلًا ۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ ۚ وَمَا يَعْلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَ ۚ وَمَا هِيَ إِلَّا ذِكْرَىٰ لِلْبَشَرِ(31)

 Ji bona ku ewanê pirtûk ji wan ra hatîye bizanin bi rastî ewa pirtûka ji wan ra hatîye maf e û bawer ya wanê, ku bawer kirine jî pir bibe û ji bo ku ewanê ji wan ra pirtûk hatîye û ewanê bawer kirine dudil nebin û ji bona ku ewanê di dilê wan da nexwaşî heye û ewanê bûne file (aha) bêjin, ka Yezdan bi van hecwekîyan çi va ye? Me hevrîne dojê hey ji feriştan çê kirîye, me hêjmara wan (feriştan) ji bona wanê, ku bûne fıne raxistîye ceribandin. Bi vî awayî Yezdan ji kîjanî ra bivê, rê ya xwe li ber wî wunda dike û ji kîjanî ra jî bivê,ewî tîne rê ya rast. Ji pêştirê Xuda yê te tu kes bi hêjmara leşkerê wî nizan e.Ewa (doja sar) ji bona kesan ra hey şîretek e
جا ئێمه وه‌نه‌بێت کار گوزارانی دۆزه‌خمان له که‌سانی تر جگه له فریشته به‌دی هێنابێت، ئه‌و ژماره‌یه‌شمان ته‌نها بۆ تاقیکردنه‌وه دیاری کردووه بۆ ئه‌وانه‌ی که بێ باوه‌ڕ بوون، هه‌روه‌ها بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌وانه‌ی کتێبیان پێدراوه دڵنیابن له ڕاستی ئه‌م قورئانه (چونکه له ته‌ورات و ئینجیلدا ئه‌و باسه هه‌یه‌) و بۆ ئه‌وه‌ش که ئیمانداران زیاتر باوه‌ڕیان دامه‌زراو بێت و ئه‌وانه‌ش که کتێبیان پێدراوه ئیماندارانیش حه‌ق نیه تووشی دوو دڵی ببن، با ئه‌وانه‌ی دڵ و ده‌روونیان نه‌خۆشه له دووڕووه‌کان و بێ باوه‌ڕان هه‌ر بۆ خۆیان قسه بکه‌ن و بڵێن: نیازی خوا چی یه به‌م ژماره‌یه‌؟ به‌و شێوه‌یه باسکرا خوا هه‌ر که‌سێکی بوێت گومڕای ده‌کات، هه‌ر که‌سێکیشی بوێت ڕێنموویی ده‌کات، که‌س ژماره‌ی سه‌ربازانی په‌روه‌ردگارت نازانێت جگه له زاتی خۆی، ئه‌و ئایه‌ت و فه‌رموودانه ته‌نها په‌ندو ئامۆژگارین بۆ ئاده‌می.

كَلَّا وَالْقَمَرِ(32)

 Nal (bi gotina wan filan nîne) bi hîvê
نه‌خێر، سوێند به مانگ (ئه‌و خه‌ڵکه چاك هه‌ستی پێ ناکه‌ن).

وَاللَّيْلِ إِذْ أَدْبَرَ(33)

 Û bi danê şevê gava dizvire diçe
به شه‌ویش کاتێك که تێ په‌ڕی (زۆربه‌یان باوه‌ڕیان به قیامه‌ت نیه‌).

وَالصُّبْحِ إِذَا أَسْفَرَ(34)

 Û bi danê sibehê jî gava zer dibe
به به‌ره‌به‌یان کاتێك که خۆی ده‌نوێنێت.. (زۆربه‌ی خه‌ڵکی غافڵه‌)

إِنَّهَا لَإِحْدَى الْكُبَرِ(35)

 Sond dixum, ku ewa (doja sar) yek ji wan (şapatên) mezin in
به‌ڕاستی_سه‌قه‌ر_ یه‌کێکه له شته سامناك و گه‌وره‌کان.

نَذِيرًا لِّلْبَشَرِ(36)

 (Ewa doja) ji bona merivan ra hişyar bûnek e
بۆ ترساندنی سه‌رجه‌م خه‌ڵکانه‌.

لِمَن شَاءَ مِنكُمْ أَن يَتَقَدَّمَ أَوْ يَتَأَخَّرَ(37)

 (Her wusan jî) ji we kîjanê bivê, ku di qencîyan da pêş û paş da bikeve, ji bona (wî ra jî hişyar bûnek e)
جا ئیتر ئه‌وه‌ی ده‌یه‌وێت با به‌ره‌و پێش بچێت (پێشبڕکێ بکات له چاکه‌کاریدا) یان خۆی دوا بخات (له‌و بواره‌دا).

كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ(38)

 Her kesek gerewa kirina xwe ye
چونکه له قیامه‌تدا هه‌موو که‌س بارمته‌ی ده‌ستپێشکه‌ری خۆیه‌تی (کرده‌وه‌کانی دێنه‌وه ڕێی).

إِلَّا أَصْحَابَ الْيَمِينِ(39)

 Ji pêştirê (wanê pirtûka wan) li rastê wan da hatîye dayînê
جگه له ده‌سته‌ی ڕاستان و ئیماندارانی کرده‌وه چاك.

فِي جَنَّاتٍ يَتَسَاءَلُونَ(40)

 Ewanan di behiştandan in
له‌ناو به‌هه‌شته‌کاندان و پرسیار ده‌که‌ن له یه‌کتر...

عَنِ الْمُجْرِمِينَ(41)

 Ji gunehkaran dipirsin
له باره‌ی تاوانبارانه‌وه‌...

مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ(42)

 Gelo çi tişti hûn xistine vê (doja) sare qeremok
ئه‌وه چی بوو ئێوه‌ی ڕاپێچی دۆزه‌خ کرد؟!

قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ(43)

 Ewan (aha pisyara wan dane û) gotine: "Bi rastî em ji wanê nimêjker ne bûn
به که‌ساسیه‌وه ده‌ڵێن: ئێمه له نوێژگه‌ران نه‌بووین...

وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ(44)

 Me ji bona belengazan ra jî xurek ne dida
خۆراکمان به هه‌ژاران نه‌ده‌به‌خشی...

وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ(45)

 Û em bi leyîztik hazan ra noqê leyîztikê dibûn
ئێمه له‌گه‌ڵ ده‌م درێژو بێ ئابڕووه‌کاندا قسه‌ی خۆمان ده‌کردو له بابه‌تی ئه‌وانمان ده‌گوت و ڕه‌خنه‌ی بێ جێمان ده‌گرت له گه‌ڵیان ڕۆده‌چووین.

وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ(46)

 Û me bi roya xelat û celatan vir dikir (bi wê bawer ne dikir)
ئێمه بڕوامان به ڕۆژی پاداشت نه‌بوو.

حَتَّىٰ أَتَانَا الْيَقِينُ(47)

 (Em di van kirinan da bûn) heya mirina me hat
هه‌تا مردن یه‌خه‌ی پێگرتن و ڕۆژگاری ته‌مه‌نمان کۆتایی هات.

فَمَا تَنفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ(48)

 Îdî mehder ya tu mehdervanî kêrê wan ne hat
که‌واته ئیتر تکای تکاکاران سوودیان پێ ناگه‌یه‌نێت.

فَمَا لَهُمْ عَنِ التَّذْكِرَةِ مُعْرِضِينَ(49)

 Bi vî ra jî gelo ji bona wan ra çi bûye ku ewan (ji Qur´an ê) rû difetilînin
باشه‌، ئه‌وه بۆچی له یادخستنه‌وه پشت هه‌ڵده‌که‌ن و ڕوو وه‌رده‌گێڕن.

كَأَنَّهُمْ حُمُرٌ مُّسْتَنفِرَةٌ(50)

 Tu dibê qey ewan kerên kovîn e
ده‌ڵێی گه‌له گوێدرێژی کێوین و ده‌سڵه‌مێنه‌وه‌...

فَرَّتْ مِن قَسْوَرَةٍ(51)

 Ji şêran silikîn e
له ترسی شێر هه‌ڵهاتوون...

بَلْ يُرِيدُ كُلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ أَن يُؤْتَىٰ صُحُفًا مُّنَشَّرَةً(52)

 Na! (ewan ji wan şîretan hiş hilnadin) lê divên, ku ji bona wan heryekê ra rûpelên vekirî li ser navê wan ji Xuda yê wan bihata, paşê bawer bikirinan
به‌ڵکو هه‌ریه‌ك له‌وان ده‌یه‌وێت له ئاسمانه‌وه چه‌نده‌ها نامه‌ی کراوه‌ی بۆ بێت؟

كَلَّا ۖ بَل لَّا يَخَافُونَ الْآخِرَةَ(53)

 Na! (ji bona wan ra ewan rûpelan nayên) lê ewan ji (şapata) para da natirsin (loma bawer nakin)
نه‌خێر ئه‌وانه به‌هیچ شتێك داناچڵه‌کێن به‌ڵکو له دواڕۆژ ناترسن.

كَلَّا إِنَّهُ تَذْكِرَةٌ(54)

 Na! (bila ewan ji wan kirinê xwe para werin) loma bi rastî ewa (Qur´an a) hişyar bûneke (sedritî ye)
نه‌خێر ئه‌وانه به‌سه‌ریانه‌وه ناچێت، چونکه ئه‌و قورئانه ئامۆژگاریه‌.

فَمَن شَاءَ ذَكَرَهُ(55)

 Îdî kîjan bivê, ji bona xwe ra ji wê (Qur´an ê) şîretan hildide
جا ئه‌وه‌ی ده‌یه‌وێت با یادی بگرێت و شوێنی بکه‌وێت (چه‌ندی توانی له‌به‌ری بکات).

وَمَا يَذْكُرُونَ إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ ۚ هُوَ أَهْلُ التَّقْوَىٰ وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ(56)

 Ji pêştirê wanêYezdan va ye, ku ji (Our´an ê) şîretan hildin, qe tu kes şîretan hilnade. Bi rastî (Yezdan) babete ji bo parizî û baxişandinê ra
جا ئه‌و خه‌ڵکه یاداوه‌ری وه‌رناگرێت و بیر له‌م ڕاستیانه ناکاته‌وه مه‌گه‌ر ویستی خوای له‌سه‌ر بێت (که له‌گه‌ڵ ویستی ئینسانه به‌خته‌وه‌ره‌کاندا یه‌ك ده‌که‌وێت) جا هه‌ر ئه‌و زاته‌ش شایسته‌ی ئه‌وه‌یه که خه‌ڵکی حسابی بۆ بکه‌ن و له خه‌شمی بترسن و هه‌ر ئه‌ویش له خۆی گرتووه که لێخۆشبوو بێت (له ئیماندارانی گوناهبار، کاتێك ته‌وبه ده‌که‌ن).