سُورَةٌ أَنزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَّعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ(1) Eva, ku me hinartîye û (me fermanê wê li ser we) bi vê nevê; kirîye, ewa ferkerek e. Dibe ku hûn ji wê (ferkerê biryarên me) bîra xwe bînin. Me di wê (ferkera da) beratên hizwartî hinartine ئهمه سوورهتێکی گرنگه ئێمه دامانبهزاندووه ههندێك شتمان تیادا فهرز کردووه، چهندهها ئایهت و فهرمانی ئاشکرامان لهتوێی دا دابهزاندووه، بۆ ئهوهی یاداوهریی وهربگرن و تێفکرن. |
الزَّانِيَةُ وَالزَّانِي فَاجْلِدُوا كُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ ۖ وَلَا تَأْخُذْكُم بِهِمَا رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللَّهِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۖ وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ(2) Ewan jin û mêrên karê xirab dikin hene! (Gava ewan karê xirab kirin) îdî ji bona her yekê ji wan ra, hûn sed darî lexin. Heke hûn bi rastî bi Yezdan û bi roya dawîyê bawer dikin, hûn di ola Yezdan da mêhrivanî nekin; (ola wî ça ferman dike; hûn wusa pêk bînin). Û bira desdekî ji bawergeran jî li celata wan herdukan nihrewanî bikin سهد قامچی لهههریهك له ئافرهت و پیاوی زیناکهر بوهشێنن، بهزهیی نهتانگرێت له بهجێهێنانی فهرمانی خوادا بۆیان، ئهگهر ئێوه باوهڕتان به ڕۆژی دوایی هێناوه، با دهستهیهکیش له ئیمانداران ئامادهی سزاکهیان بن. |
الزَّانِي لَا يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَالزَّانِيَةُ لَا يَنكِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ ۚ وَحُرِّمَ ذَٰلِكَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ(3) Mêrikê zinakar, hey bi jina zinakar, ya bi jinika hevrîçêker ra, dikare kevîn bibe. Jinika zinakar jî hey dikare bi mêrê zinakar ra, ya jî bi mêrê hevrîçêker ra kevîn bibe. Eva kevînîya hanê li ser bawergeran hatîye ne duristkirinê پیاوی زیناکهر تهنها ئافرهتی زیناکهر یاخود موشریك ماره دهکات، ئافرهتی زیناکهریش تهنها پیاوی زیناکهر یاخود موشریك مارهی دهکات، (هاوسهرێتی پیاوان و ئافرهتانێك که بهردهوامن لهسهر زینا)، ئهوه لهسهر ئیمانداران حهرامکراوه. |
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ(4) Ewan mêrên ku pizan davêjine wan jinê dawparêz, paşê jî çar nihrîvan ji bona (piza xwe yê gotî ra) nayne hene! Îdî hûn heştê darî li wan bixin û hûn bi tu carî ji wan nihrewanî litê nekin. Bi rastî evanan ji rîya rast derketine ئهوانهی که بوختان دهکهن بۆ ئافرهتانی داوێن پاك و خاوهن مێرد، پاشان ناتوانن چوار کهسیش به شایهت بهێنن، ئهوانه ههشتا قامچیان لێ بدهن و ههرگیز شایهتیان لێ وهرمهگرن، ئهوانه له ڕیزی تاوانبارو له سنوور دهرچوو و یاخیهکاندان. |
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(5) Ji pêştirê wanê, ku ji piştî piza xwe poşman bibin û aştî kiribin. Loma bi rastî îdî Yezdan baxişgerê dilovîn e جگه لهوانهی که تهوبهی ڕاستهقینهیان کردووه دوای تهمێ کردنهکهیان، چاکسازی خۆیشیان کردووه، ئهوه بێگومان خوا (به نیسبهت ئهو جۆره کهسانهوه) لێخۆشبوو و میهرهبانه. |
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُن لَّهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ(6) Ewan merivên ku ji bona zoya (xwe ra, eva zinakar; dibêje) hene! Heke ji bona wan ra ji wan pêştir qe tu nihrewan tune be, berewanîya wan aha ne; her yek ji wan nihrewanîya xwe wê aha bide: Çar caran her yek ji wan wê aha beje, "Bi Yezdan ez sond dixum, ku ez (di vê gotina xwe da) ji rastbêja me ئهوانهی که تۆمهتی زینا دهدهنه پاڵ هاوسهرهکانیان، هیچ شایهتێکیشیان نیه جگه له خۆیان، شایهتی ئهو جۆره کهسانه بهوه دهبێت که چوار جار سوێند به خوا بخوات که بێگومان له ڕاستگۆیانه (به چاوی خۆی تاوانهکهی بینیووه). |
وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ(7) Cara pênca da (aha bêje): "Deherandina Yezdan li ser min be heke ez derewan dikim پێنجهم جاریش بڵێت به ڕاستی نهفرینی خوای لهسهره ئهگهر (بوختانچی بێت) له درۆزنان بێت. |
وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَن تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ(8) Heke jinik jî çar caran aha nihrewanî bike û bêje: "Bi Yezdan ez sond dixum, ku zoya min ji vireka ne (له لایهکی تریشهوه) سزا لهسهر ژنهکه لا دهبرێت کاتێ که چوار جار سوێند به خوا بخوات که مێردهکهی درۆ دهکات و (بوختانی بۆ ههڵدهبهستێت). |
وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِن كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ(9) Cara penca da jî wê aha bêje: "Xeşma Yezdan li ser min be heke zoya min ji rastbêjan e." Celat li ser wê jinikê radibe پێنجهم جار ژنهکه دهڵێت که خهشم و قینی خوای لهسهره ئهگهر مێردهکهی ڕاست بکات. |
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ(10) Heke rûmet û dilovanîya Yezdan li ser we tune bûya û heke Yezdan baxişkarê bijejke ne bûya (wê gavê we yê ça bikira) خۆ ئهگهر فهزڵ و بههرهی خواو ڕهحمهت و میهرهبانی ئهو نهبێت لهسهرتان (تووشی کێشهی زۆر دهبن) به ڕاستی خوا تهوبه وهرگرو دانایه (ئهگهر تهوبهی ڕاستهقینه بکهن). |
إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِّنكُمْ ۚ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَّكُم ۖ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ لِكُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُم مَّا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ ۚ وَالَّذِي تَوَلَّىٰ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ(11) Bi rastî ewanê, ku bi pizan hatine (eva peyva hanê avêtine nava kesan) hene! Ewan komeke ji we ne. Hûn goman nekin, ku ewa (peyva wan anîye) ji bona we ra (li bal Xudayê we) tiştekî sik e. Lê ewa (kirina wan li bal Xudayê we) ji bona we ra qencîyek e. Ji bona her yekê (ji wan kesên ku eva peyva pizan anîye) çi ked kirine ji gonehan (hemberîya wan gonehên wan, ji aşîtan heye). Ewê mezin yê ji wan, ku aborya vê peyvê kirîye heye! Ji bona wî ra şapatek e mezin heye (لێرهوه قورئان دهربارهی ئهو بوختانه دهدوێت که بۆ حهزرهتی عائیشه له لایهن دوو ڕووهکانهوه ههڵبهسترا، ههندێك له ئیماندارانیش بێ لێکدانهوهو تێفکران دهیانوتهوه). بێگومان ئهوانهی بوختانهکهیان ههڵبهست دهستهیهك بوون له خۆتان (یاخود وا خۆیان نیشان دهدا که له خۆتانن) وامهزانن که ئهو بوختانه شهڕو خراپ بوو بۆتان، بهڵکو خێر بوو بۆتان (تا ئیمانداران له دووڕووهکان جیا بێتهوه، ئیماندارانی دڵپاك وریا ببنهوه)، بێگومان تاوانی ههرکهس لهو بوختانچیانه له گهردنی خۆیدایهتی، ئهو کهسهش سهرۆك و گهورهو ههڵبهستی بوختانهکهیه، سزایهکی سهخت و گهوره بۆی ئامادهیه. |
لَّوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَٰذَا إِفْكٌ مُّبِينٌ(12) Xwezîka gava we ewa (peyva) bihîst, mêr û jinên bawer kirine, gomana qencîyan (ji xûşka xwe) bikirinan (aha) gotîbûyan: "Eva gotina, hey pizeke xûya ye دهبوا ههر که ئهو بوختانهتان بیست ئیمانداران له پیاوان و له ئافرهتان گومانی چاکیان به خۆیان ببوایهو دڵنیا بوونایه له پاکی خۆیان و بیانوتایه ئهمه بوختانێکی ئاشکرایهو (کاری ناڕهوای وا له دایکی موسوڵمانان و له هاوهڵانی پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم ناوهشێتهوه). |
لَّوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ ۚ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَٰئِكَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ(13) Ma qey ne diva, ku ewan li ser vê piza xwe, çar nihrewan bianînan? Îdî heke ewan çar nihrewanan (ji bona vê peyvê xwe) neynin, bi rastî ewan li bal Yezdan bi xweber derewkar in دهبوا بوختانچیهکان چوار شایهتیان بۆ سهلماندنی بوختانهکهیان بهێنایه، کاتێك چوار شایهتیان نه هێنا، ئهوه ئیتر دیاره ئهوانه لای خوایش له ڕیزی درۆزنهکاندان. |
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ(14) Heke di cîhan û para da rûmet û dilovanîya Yezdan li ser we tune bûya, we bi van nav û nûçikên, ku hûn têda noq bûne, şapateke mezin bi we bigirta خۆ ئهگهر فهزڵ و بهزهیی خواو بهخشندهییهکهی نهبوایه له سهرتان له دنیاو قیامهتتدا، بههۆی ئهو تاوانهتانهوه سزایهکی زۆر گهورهو سهختتان تووش دهبوو، بههۆی ڕۆچوونتان لهو دهنگ و باسهدا. |
إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمٌ(15) Loma haja we qe pê tune bû, we ewa (peyva) bi zimanê xwe ji hev ra digotin, hûn goman dikin, ku eva (gotina hanê) hêsanî ye, lê ewa (gotina) li bal Yezdan gonehekî pir mezin e ئهوه بۆ ههر دهماو دهم قسه له زمانی یهکتر وهردهگرن (بێ لێکدانهوه)، کاتێك به زارتان شتێك دهڵێن که هیچ ئاگاییتان دهربارهی نیه، ئێوه وادهزانن ئهو بوختانه شتێکی سادهو ئاسانه؟ له کاتێکدا ئهوه لای خوا زۆر گهورهو ناقۆڵایه. |
وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا يَكُونُ لَنَا أَن نَّتَكَلَّمَ بِهَٰذَا سُبْحَانَكَ هَٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ(16) Xwezîka gava we ew (peyva) bihîstibû, we (aha) gotîbûya: "Babet nîne, ku em bi vê (peyvê) biaxivin. Na (wusa nîne); em te ji van (gotinan) paqij dikin, eva hey pizeke mezin e دهبوا کاتێك گوێتان لهو بوختانه بوو، بتانوتایه: ئێمه بۆمان نی یه قسهی وا بکهین، پاکی و بێگهردی بۆ خوا، ئاخر ئهمه بوختانێکی زۆر گهورهو ناقۆڵایه (کهی ئهوه له دایکی ئیمانداران دهوهشێتهوه). |
يَعِظُكُمُ اللَّهُ أَن تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَدًا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ(17) Heke hûn bi Yezdan bawer dikin, ewa li we şîretan dike, ku hûn carekî dinê tiştekî aha nekin خوا ئامۆژگاریتان دهکات که نهکهن ههرگیز شتی ئاوا دووباره بکهنهوه ئهگهر ئێوه ئیماندارن. |
وَيُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ(18) Yezdan ji bona we ra biryarên (xwe bi vî awayî) hizwartî dike. Bi rastî Yezdan pirzanê bijejke ye خوا ئایهت و فهرمان و ڕێنمووییهکانی ڕوون دهکاتهوه بۆتان (تایهکتر لهکهدار نهکهن)، بێگومان خوا زاناو دانایه. |
إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(19) Bi rastî ewan (du rû ne) ku hez dikin, di nava wanê; bawerger da hîz û fuhûşê belav bikin hene! Ji bona wan ra di cîhan û di para da şapatek e dilsoz heye. Yezdan (bi van tiştan) dizane, lê hûn bi wan nizanin به ڕاستی ئهوانهی حهز دهکهن زیناو تاوان له ناو ئهوانهدا باوهڕیان هێناوه بڵاوبێتهوه، سزای پڕ ئێش و ئازار لهم جیهان و لهو جیهان بۆیان ئامادهیهو خوا خۆی چاك دهزانێت (سهرهنجامی زیناو شهڕواڵپیسی بهرهو کوێ دهچێت) ئێوه نایزانن. |
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ(20) Heke rûmet û dilovanîya Yezdan li ser we tune bûya (wê şapateke mezin bi we da bihata) û bi rastî Yezdan mêhrivanê dilovîn e ئهگهر فهزڵ و میهرهبانی خوایی نهبوایه لهسهرتان (بهو تۆمهت و بوختانهی که ههڵبهسترا بۆ دایکی ئیمانداران)، تووشی بهڵایهکی سهخت دهبوون، بهڵام دڵنیابن که به ڕاستی خوا به سۆزو میهرهبانه (زوو تۆڵه ناسێنێت). |
۞ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ ۚ وَمَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ ۚ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَىٰ مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ(21) Gelî ewanê ku we bawer kirîye! hûn nebin peyrewê şopên pelîd. Bi rastî kîjan bibe peyrewê şopên pelîd, îdî bi rastî pelîd, hey fermana bi fehşa û sikatîyan dike. Heke rûmet û dilovanîya Yezdan li ser we tune bûya, tu kesekî ji we (ji qirêj û sikatîya gonehan) paqij ne dibû. Lê Yezdan evînê xwe (ji gonehan) paqij dike. Bi rastî Yezdan bihîstvanê pirzan e ئهی ئهوانهی ئیمان و باوهڕتان هێناوه شوێنی ههنگاوو نهخشه و پیلانهکانی شهیتان مهکهون، ههرکهس شوێنی ههنگاوو نهخشهو پیلانی شهیتان بکهوێت زهرهر دهکات، چونکه بهڕاستی شهیتان ههمیشه فهرمان به کارو کردهوهی خراپ و گوناهو تاوان و ناشیرینی دهکات، ئهگهر فهزڵ و میهرهبانی خوا نهبوایه لهسهرتان ئهوه ههرگیز کهستان پاك و پوختهو ڕزگار نهدهبوون (لهدهست بوختانچیهکان، یاخود به تهوبه پاك نهدهبوونهوه) بهڵام خوا ههر کهسێکی بوێت و شایسته بێت، پاکو پوختهی دهکات و له گوناههکانی دهبورێت، خوایش ههمیشه بیسهرو زانایه (به تهوبهو پهشیمانیتان و به نیهتی دڵ و دهروونتان). |
وَلَا يَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنكُمْ وَالسَّعَةِ أَن يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(22) Ewanê ji weyên, bi rûmet û maldar hene! Bira sond nexun, ku ji malê xwe qe tu tiştî ji bina pismam û belengaz û ewanê di rêya Yezdan da ji welatê xwe koç kirine derketine, nedin. Û bira (ewan) baxişandin û borandina ji kêmayan bikin. Ma qey hûn hez nakin, ku Yezdan we bibaxişîne? Loma bi rastî Yezdan baxişkarê dilovîn e ئهوانهی که خاوهنی سامان و بهخشندهیین له ئێوه با سوێند نهخۆن که یارمهتی خزمان و ههژاران و کۆچبهران له پێناوی خوا نهدهن (لهبهر ئهوهی بهشداربوون له وتنی بوختانهکهدا)، دهبا لێبووردهبن، دهبا چاوپۆشی بکهن، مهگهر حهز ناکهن خوا لێتان خۆش ببێت، خوایش ههمیشه لێخۆشبوو میهرهبانه. |
إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ(23) Bi rastî ewanê, ku pizan davêjine wan jinên dawpariz yên bê gomanê (ji fehşayê) û bawer kirine, hene! Di cîhan û di para da jî, ji dilovanîya Yezdan hatine deherandinê, ji bona wan ra şapatek e mezin heye به ڕاستی ئهوانهی ئافرهتانی ئیمانداری پاك داوێن و خاوهن مێردو بێ ئاگا له گوناه، تۆمهتبار دهکهن، ئهوانه نهفرهتیان لێکراوه له دنیاو له قیامهتداو سزایهکی گهورهو سهخت ئامادهیه بۆیان (له تۆڵهی لهکهدار کردنی پاکاندا)... |
يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ(24) Di wê royê da ziman û dest û pê wan bi kirinê wan li ser wan nihrewanî (şahidî) didin (gelo temtêla wana ça be) له ڕۆژێکدا که زمان و دهست و قاچیان لێیان دهبێته شایهتێکی گۆیا، له بهرامبهر ئهو کردهوانه که ئهنجامیان دهداو (ئهو بوختانانهی که دایانکرد). |
يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ(25) Di wê royê da ne, ku Yezdan bi mafîtî xelat û celata wan bi hemîtî dide wan. Ewan jî dizanin ku Yezdan mafekî xûya ye ئهو ڕۆژه خوا به گوێرهی کارو کردهوهو ئیمان و باوهڕی حهقیقیان پاداشتیان دهداتهوه، ئهوسا چاك بۆیان دهردهکهوێت که به ڕاستی خوا خۆی زاتێکی ڕاست و دروستی ئاشکرایه (هیچی لێ ون نابێت). |
الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ ۖ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ ۚ أُولَٰئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَ ۖ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ(26) Loma bi rastî peyvên sik ji bona merivên sik ra ne û merivên sik jî ji bona peyvên sik ra nin (ewan peyvên sik dibêjin). Peyvên paqij ji bona merivên paqij ra nin, merivên paqij ji bona peyvên paqij ra nin (ewan peyvên paqij dibêjin). Ewanan ji wan (pizên) ku ewan (durûyan) gotine, paqij in (haja wan pê tune ye). Ji bona wanan ra baxişandin û rozîyên rind hene ژنانی ناپاك بۆ پیاوانی ناپاك و پیاوانی ناپوخت بۆ ژنانی ناپوخت، ئافرهتانی پاکیش بۆ پیاوانی پاك، پیاوانی پاکیش بۆ ئافرهتانی پاك، ئهو پاکانه بهرین لهو تۆمهتانهی که ناپاکان ههڵی دهبهستن (چونکه محمدی پاك هاوسهری عائیشهی پاکه صلی الله علیه وسلم)، بۆ ئهو چاکانه لێخۆشبوون و ڕزق و ڕۆزی بهنرخ ئامادهیه. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّىٰ تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَىٰ أَهْلِهَا ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ(27) Gelî ewanê, ku we bawer kirîye! heya hûn destûrê nestînin, ji pêştirê xanî yên xwe, nekebine tu xanîyên mayî (dema we ji bona ketinê destûr stand, hûn çûne wan xanîyan) hûn selaman li wan rûniştîyê wan bikin. Bi rastî heke hûn biponijin, bi vî awayî (çûna xanîyên mayî yan) çêtir e û qenctir e ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه مهچنه هیچ ماڵێکی تر جگه له ماڵهکانی خۆتان ههتا کارێك نهکهن که ئهوان ئاگاداربن (وهکو زهنگ لێدان یان له دهرگادان) پاشان که مۆڵهتدران سهلام بکهن له خهڵکی ماڵهکه، ئهوه چاکتره بۆتان و بهو شێوهیه ڕهفتار بکهن، ههوڵ بدهن له یادتان بێت و ئهو شێوازه فهرامۆش نهکهن (کاتی له بارو گونجاو ههڵبژێرن بۆ سهردانهکانتان، بۆ میوان و خاوهن ماڵ دڵیان بهیهك بکرێتهوه). |
فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّىٰ يُؤْذَنَ لَكُمْ ۖ وَإِن قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا ۖ هُوَ أَزْكَىٰ لَكُمْ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ(28) Îdî heke hûn di wan (xanîyan da) rastî tu kesî ne hatin, dîsa heya ji bona we ra destûr neyê dayînê, hûn nekebine wan (xanîyan). Heke ji bona we ra (aha hate) gotinê: "Para da bizvirin." îdî hûn para da bizivirin, ji bona we ra para zivirandin qenctir e. Loma tişta hûn dikin, Yezdan pir pê dizane جا ئهگهر کهستان نهبینی تیایدا، یاخود ههستتان کرد کهس لهماڵ نیه، مهچنه ژوورهوه ههتا مۆڵهت نهدرێن، ئهگهر پێتان وترا بگهڕێنهوه (کاتمان نیه، یان کارمان ههیه...) بگهڕێنهوه (بهبێ دڵگرانی) ئهوه چاکتره بۆتان، چاکیش بزانن خوا زانایه به ههموو ئهو کارو کردهوانهی که ئهنجامی دهدهن. |
لَّيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيهَا مَتَاعٌ لَّكُمْ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ(29) Ewan xanîyên, ku tu kes têda rûnanên, lê di wan da jî kelmelê we hebe, li ser we tu zîyan çênabe. Çi tişta hûn dîyar bikin, ya jî veşêrin hey Yezdan pê dizane گوناهبار نابن ئهگهر بچنه ماڵێکهوه کهسی تێدا نیشتهجێ نهبێت و کهلو پهلی خۆتانی تێدا بێت، خواش دهزانێت و ئاگاداره بهوهی دهری دهخهن و بهوهش که دهیشارنهوه. |
قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ(30) (Muhemmed! tu ji bona wan mêrên bawer kirine aha) bêje: "Hûn gelî bawergerên mêr! Çavê xwe (li mêzekirina ne duristîyan) bigirin û hûn dawa xwe (ji fehşayê) biparisînin. Eva kirina we (bi vî awayî) ji bona we ra paqij û qenctir e. Loma ewan çi bikin, Yezdan bi kirinê wan agahdar e (ئهی پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم) به پیاوانی ئیماندار بڵێ: چاویان بپارێزن (لهسهرنجدانی ئافرهتانی نامهحرهم) ههروهها نامووس و عهورهتی خۆیان له حهرام بپارێزن، بێگومان ئهوه پاکترو پوختتره بۆیان (بۆ دڵ و دهروون و ڕواڵهت و ڕۆح و لاشهیان) بهڕاستی خوا ئاگاداره بهو ههڵس و کهوت و ڕهفتارانهی که دهیکهن. |
وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِن زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ(31) Û (Muhemmed! Tu ji bona wan jinên bawer kirine jî aha) bêje, "Gelî bawergerên jin! Hûn çavê xwe (li mêzekirên ne duristîyan) bigirin û hûn dawa xwe (ji hîz û fehşayê) biparisînin, hûn ji pêştirê wan xemilên, ku xûyana wan bi vê nevê ye, xemla xwe nedine dîyarkirinê (ji bona mêrên biyanî ra, ya jî hûn şûna xemla xwe rindaya xwe ji bona bîyanayî ra venekin; wekî; dest û pê û sing û qirik û goh û stû û mil û pêsîr û serî û wekî van, ji pêştirê wan şûnên dîyariya wan bi vê nevê ye). Hûn (gelî jinan!) Laçika xwe li ser pastûne xwe ra berdin. Hûn xemla xwe (ji bona meran ra) venekin, lê ji bona mêrên xwe ra ya jî bavên xwe ra, ya jî bavê mêrên xwe ra, ya jî kurên xwe ra, ya jî kurên mêrên xwe ra, ya jî birayên xwe ra, ya jî kurên biranê xwe ra, ya jî kurên xûşkên xwe ra, ya jî ji bona jinên (vanê borî ra) ya jî ewan bendeyên binê destê wan jinan da (ji mêr û jinan) hene, ya jî ewan mêrên ku îdî hewcebûna wan li bal jinan da ne maye, lê peyrewîya wan jinan dikin; (wekî xulam û kal û parsek û hewceyên arîkaryan) ji pêştirê wanê ku rawa wî hebe, ya jî ewa zaroka, ku hêj haja wî bi veşartîyên jinan çê nebûye, (hûn) dikarin xemla xwe (ji bona van ra) vekin. (Gelî jinan!) ji bona ku hûn bi mêran bidine zanînê, ku xişrê we heye, hûn pê xwe li zemîn nexin. (Gelî, bawergeran! Hûn hemîşk ji gonehan li bal Yezdan da bizivirin, loma dibe ku hûn (bi vî awayî) serfiraz bibin به ئافرهتانی ئیمانداریش بڵێ: چاویان بپارێزن (له تهماشای نامهحرهم) داوێنی خۆیان بپارێزن له گوناهو جوانی خۆیان دهرنهخهن جگه لهوهی که دیاره (وهك دهم و چاوو دهست) با سهرپۆشهکانیان بدهن بهسهر سینهو ملیانداو جوانی و زینهتی خۆیان دهرنهخهن به تهواوی بۆ هاوسهرهکانیان نهبێت، یان باوکی خۆیان، یان باوکی مێردهکانیان، یان کوڕی خۆیان، یان کوڕی مێردهکانیان، یان بۆ براکانی خۆیان، یان برازاکانیان، یان خوشکهزاکانیان، یان ئافرهتێك که پهیوهندیان ههیه پێکهوه، یان ئهوانهش که کهنیزهکانیان (که له بارودۆخی تایبهتدا ههبوون) یان ئهوانهی که له ماڵهکانتاندا دهژین و پێویستیان به ئافرهت نی یه (له بهر پیری، یان نهخۆشی... هتد) یاخود ئهو منداڵانهی که هێشتا شارهزاییان له ئافرهتان نیهو (ئارهزووی جنسیان بۆ دروست نهبووهو نازانن باسی عهورات بکهن) نابێت ئافرهتانی ئیماندار قاچیان دهربخهن و پێیان بدهن به زهویدا (تا دهنگی خشڵ و پاوانهکانیان بێت) و بزانرێت که زینهتدارو خشڵدارن، کهواته ههمووتان ئهی ئیمانداران بهرهو لای خواو بهدهستهێنانی ڕهزامهندی ئهو بگهڕێنهوه بۆ ئهوهی ڕزگارو سهرفرازبن. |
وَأَنكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِن يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ(32) Û hûn (gelî bawergeran!) xamayên xwe û bendeyên xwe û qerewaşê xwe yê aştîkar in, kevîn bikin. Heke ewan xezan bin, Yezdanê ewan ji rûmeta xwe zengîn bike. Loma Yezdan (xweyê qencî yên fıre ye) pirzan e ژن بدهن به پیاوانی بێ ژن و ئافرهتانی بێوهژن بدهن بهشوو، ههروهها ژن بدهن به بهنده صاڵحهکانتان و کهنیزهکه کانیشتان بدهن به شوو ئهگهر ههژاریش بن، ئهوه خوا له فهزڵ و بهخششی خۆی بههرهوهریان دهکات، خوای گهورهش ههمیشه فراوانگیرو زانایه. |
وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَالَّذِينَ يَبْتَغُونَ الْكِتَابَ مِمَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ فَكَاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فِيهِمْ خَيْرًا ۖ وَآتُوهُم مِّن مَّالِ اللَّهِ الَّذِي آتَاكُمْ ۚ وَلَا تُكْرِهُوا فَتَيَاتِكُمْ عَلَى الْبِغَاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّنًا لِّتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَمَن يُكْرِههُّنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِن بَعْدِ إِكْرَاهِهِنَّ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(33) Ewan (xezanê) ku nikarin kevîn bibin hene! Heya Yezdan ewan ji rûmeta xwe zengîn bike, bira xwe ji tûlîtîyê biparisînin. Ewan koleyên (jin û mêrên) binê destê we da hene! Heke ewan ji we azadîya xwe, di hemberê (dayîna hinek baban da) bixwezin, îdî heke hûn bizanin (di azadîya wan da) qencî ji bona (wan kolan) heye, hûn ji wan (kolan ra danê dayîna bahan) binivîsin. Ewa malê (ku ewan kolan ji bona we ra tînin, bi rûmeta) Yezdan didine we, hûn jî hinekî ji wî malî ji bona wan (kolan ra bibaxişandin, para da) bidine wan. (Gelî kesan!) hûn ji bona (kara) cîhanê (li koleyên) xwe yên jin, kotekî ji bona hîzê nekin; ku ewan (kolan) dawparizaya xwe biven. Kîjan ji bona (fehşayê) li wan (kolan) kotekî bike, Yezdan ji piştî kotekîya wan (li ser hîzîtîya kolan, ji bona wan koleyên jin) baxişkarê dilovîn e دهبا ئهوانهی هاوسهریان دهست ناکهوێت ههوڵ بدهن داوێنی خۆیان پاك ڕابگرن، ههتا خوا له فهزڵی خۆی دهوڵهمهندو بێ نیازیان دهکات، ئهو کهسانهش که دهیانهوێت خۆیان ڕزگار بکهن له بهندهکانتان و خۆیان بکڕنهوه، ئهوه ئێوه لهگهڵیاندا ڕێك بکهون و ڕێگهی ئازادییان بۆ ئاسان بکهن، ئهگهر خێرتان تێدا بهدی دهکردن و لهو ماڵ و سامانهی که خوا پێی بهخشیوون بهشیان بدهن و بهزۆر کهنیزهکهکانتان هانمهدهن بۆ داوێن پیسی، ئهگهر ئهوان پاك داوێنیان دهویست (دهبێت پیاوی ئازاد زیاتر پاکداوێنی مهبهست بێت)، بۆ ئهوهی لهو ڕێگه چهوتهوه ماڵ و سامانی ژیانی دنیا بهدهست بهێنن، جا ئهوهی بهزۆر ئهو گوناههیان پێ بکات، ئهوه بهڕاستی خوا دوای ئهو زۆر بۆ هێنانهیان لێخۆش بوو میهرهبانهو چاوپۆشیان لێ دهکات. |
وَلَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ آيَاتٍ مُّبَيِّنَاتٍ وَمَثَلًا مِّنَ الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلِكُمْ وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِينَ(34) Bi sond! Me li bal we da beratên hizwartîkar hinartîne (evan beratan) ji wanê berya we da (ji bona we ra) hecwekîyeke û ji bona xudaparizan jî şîretek e سوێند به خوا بێگومان ئێمه چهندهها ئایهت و فهرمانی ئاشکراو ڕوونمان بۆ دابهزاندوون و ههروهها چهندهها نموونه و سهرگوزهشتهی ئهوانهی پێش خۆتان که تێپهڕیان کردووه، هاوڕێ لهگهڵ پهندو ئامۆژگاری بۆ خواناس و پارێزکاران. |
۞ اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ ۖ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ ۖ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَّا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ۚ نُّورٌ عَلَىٰ نُورٍ ۗ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَن يَشَاءُ ۚ وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ(35) Ruohnaya ezman û zemin; Yezdan e. Hecwekîya ruhnaya wî wekî piltekî di hundurê fanoseke devgirtî da be (wusa diçilwule). Ew a fanosa jî di hundurê şûşan da hilbe, tu dibê qey ewa (şûşa ku têda fanos hildebe) stêrkeke dûr e (li her alîyê xwe da) ronahîyê bela dike (di şûna xwe da diçilwule). Ewa (fanosa) ji (rûnê) zeytûnê dara pîroz e; ne li rojhilat û ne jî li rojava da ne, pê dikeve; Heke agir bi wî (rûnî) nekebe jî, ewa (rûna wusa tase-saf) bi xweber tav dide. Eva rohnaya (bi van salixan wusa pire) dibe rohnaîya li ser rohnaîyê. Yezdan ji kîjanî ra bivê, ewî li bal rohnaya xwe ra tîne. Yezdan ji bona merivan ra (bi vî awayî) hecwekîyan çê dike, Şixwa Yezdan bi hemî tiştî pirzan e خوا نوورو ڕووناکی ئاسمانهکان و زهویه (نوورو ڕووناکی بهخشه پێیان)، نموونهی نوورو ڕووناکیهکهی وهك تاقێك وایه چرایهکی تێدا بێت، چراکهش لهناو شووشهیهکدا بێت شووشهکهش وهك ههسارهیهکی گهش و پرشنگدار وابێت و داگیرسابێت به ڕۆنی درهختی موبارهك و بهفهڕی زهیتوون، ڕووی نه له ڕۆژ ههڵات و نه له ڕۆژ ئاوا بێت (له شوێنێکدا بێت بهیانی و ئێواره خۆر لێ بدات)، ڕۆنهکهشی (ئهوهنده پاك و بێگهرده) خهریکه خۆی دابگیرسێت و ڕووناکی بداتهوه، ئهگهر ئاگریش لێی نهدات، ئهو هیدایهت و ڕێنموویی یه که قورئانه ڕووناکی یه لهسهر ڕووناکی، خوایش هیدایهتی ئهو کهسانه دهدات که دهیهوێت و شایستهن بۆ لای نووری خۆی که قورئانه، خوا چهندهها نموونه دههێنێتهوه بۆ خهڵکی (تا له نموونه مهعنهویی یهکان تێبگهن) خوایش بهههموو شتێك زانایه... |
فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ(36) Ji bona Yezdan ra di sibeh û êvaran da, paqijî û perestîya wî di wan xanîyên ku Yezdan destûr daye, ku di wan da navê: Yezdan û biryarên wî bêne xwendine, tê kirine ئهو نوورهش دهستدهکهوێت له چهند ماڵێکدا (که مزگهوتهکانن) خوا فهرمانیداوه که دروست بکرێن و بهرز بکرێنهوه و ناوی پیرۆزی ئهوی تیادا ببرێت (نوێژو قورئان و وانهی ئاینی تیادا ئهنجام بدرێت)و ستایش و تهسبیحاتی تیادا بکرێت له بهیانیان و دهمه و ئێواراندا. |
رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ ۙ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ(37) (Ewanê ku di wan xanîyan da perestîya Yezdan dikin hene!) ewan hinek mêrên (wusa nin) ku bazirganî û kirîn û firotin; ewan ji nimêjkirin û ji dayîna baca malan, nadine para da, ewan (mêran) hey ji hatina wê roya, ku dil û çav têda weldigerin, ditirsin پیاوانێك ستایشی خوا دهکهن و لهو مزگهوتانهدا که بازرگانی و کڕین و فرۆشتن سهر گهرمیان ناکات و غافڵ نابن له یادی خواو ئهنجامدانی نوێژهکان و بهخشینی زهکات و له ڕۆژێك دهترسن که دڵان و چاوان تیایدا ئاوهژوو دهبن (له ترس و ههیبهتی ئهو ڕۆژه). |
لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَيَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ(38) (Ewan perestî dikin û ditirsin) ji bo ku Yezdan ji kirinê wan çêtir, wan xelat bike û hêj ji rûmeta xwe jî (ji wan ra xelatan) pir bike. Loma Yezdan ji evînê xwe ra bê hijmar rozînan dide به ئومێدی ئهوهن خوا به چاکترین شێوه پاداشتیان بداتهوهو له فهزڵ و بهخششی خۆی بههرهوهریان بکات، به ڕاستی خوا ڕزق و ڕۆزی بێ سنوور دهبهخشێت بهههر کهس که بیهوێت و شایسته بێت. |
وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ كَسَرَابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مَاءً حَتَّىٰ إِذَا جَاءَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئًا وَوَجَدَ اللَّهَ عِندَهُ فَوَفَّاهُ حِسَابَهُ ۗ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ(39) Ewanê bûne file hene! Keda wan wekî leylana rastan e: Ewê tî (gava leylanê dibîne) dibê qey av e. Gava li bal da diçe, rastî tu tiştî nayê (ku vexwe) îdî (bê hêvî dimîne) li wura rastê şapata Yezdan tê. Ewa keda wî bê kêmasî dide wî. Loma Yezdan hijmaran zû pêk tîne ئهوانهی که ڕێبازی کوفریان گرتۆته بهر کردهوهکانیان وهك تراویلکهو سهرابێك وایه له بیابانێکدا بریسکه بداتهوه کهسێکی تینوو وا بزانێت ئاوه (بهتاڵوکه بۆی بچێت)، ههتا کاتێك گهیشته لای دهبینێت هیچ نیه، ئهوسا (کاتێك بهخۆی دهزانێت ژیانی کۆتایهو قیامهت بهرپا بووه) خوایش ئامادهیه لهلایدا به گوێرهی کردهوهی موحاسهبهی دهکات و لێی دهپرسێتهوه، خوایش به خێرایی لێ پرسینهوه ئهنجام دهدات. |
أَوْ كَظُلُمَاتٍ فِي بَحْرٍ لُّجِّيٍّ يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ سَحَابٌ ۚ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا ۗ وَمَن لَّمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِن نُّورٍ(40) Ya jî (keda wan filan) wekî tarîtîya di derya (kûr da ne). Lêpan ewa (derya) nixima dibe, li ser (deryayê) lêp hebin, li ser lêpan jî ewrê reş ê tarî hebin, li ser hev bûne tarîtî (îdî kes nikare di van tarîtîyan da bimeşe). Gava ewa (di van tarîtîyan da) destê xwe derxe (derva) destê xwe jî nabîne. (Evan filan jî wusa rêya xwe di tarîtîya fıletîyê da wunda kirine, îdî nikarin bibînin). Loma heke Yezdan ji bona kesekî ra ruhnaî çêneke, îdî ji bona wî ra qe tu ruhnaî tune ye یاخود (کردهوهیان) وهك چهندهها تاریکایی وایه که لهناو دهریایهکی قوڵدا شهپۆل لهسهر شهپۆل بدات بهسهریدا، له سهروشیهوه ههورێکی تاریك دایگرتبێت، تاریکاییهکان چین چین لهسهریهك نیشتبن، کاتێك که دهستی دهربهێنێت خهریکه دهستی خۆی نهبینێت (لهبهر تاریکی) بێگومان ئهوهی خوا نووری پێ نهبهخشێت، ههرگیز نووری دهست ناکهوێت. |
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّيْرُ صَافَّاتٍ ۖ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِيحَهُ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ(41) Ma qey tu nabînî ku jî bona Yezdan ra hemî kesên di ezman û zemîn da heyî û hemî çûkên baskê xwe li hev dixin û ref digirin, perestî dikin û paqijî dikin? Bi sond! Hemîşka jî bi nimêj û perestîya xwe zanîne. Loma Yezdan bi kirina wan pir dizane ئایا نهتبینیووه که به ڕاستی ههرچی و ههرکهس له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه، تهسبیحات و ستایشی خوا دهکهن، ههروهها باڵندهکانیش له کاتێکدا پۆل پۆل (به ئاسماندا دهفڕن) ههر ههموویان ستایش و پهرستش و تهسبیحاتی خۆیان زانیووه، خوایش ههمیشه زانایه بهوهی که دهیکهن. |
وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ(42) Maldarî û seroktîya ezman û zemîn, hey ji bona Yezdan ra ne. Fetilandin hey li bal Yezdan da ne ههموو ئاسمانهکان و زهوی ههر خوا خاوهنیانه، سهرهنجام گهڕانهوهی ههمووان ههر بۆ لای خوایه |
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِن جِبَالٍ فِيهَا مِن بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاءُ وَيَصْرِفُهُ عَن مَّن يَشَاءُ ۖ يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ(43) Ma qey tu nabînî? Ku bi rastî Yezdan ewran pev dixe, paşê ewan (wusa) dicivîne (nava wan ewran da valatî nahêle) paşê (ewan ewran) li ser hev deste deste digevêşe, îdî tu dibînî ku barişt ji wan (ewran) dibare. Ji wan ewrên jor da wekî çîya hene, ji wan da xilolîlk (û barişt) dibare. îdî ewa (zîyana kê bivê) ewê zîpikê li çandina wî dixe (Yezdan wê zîpikê ji çandina wanê ku zîyana wan nevaye) dide fetilandinê; (Ewan berqetavê ku ji wan ewran derdikebin) nêzîk dibe ku tîrêja wan (ruhnaya) çavan behere ئایا نابینیت که بێگومان خوا به ئارامی و شێنهیی ههورهکان به ئاسماندا دهبات دوایی پهیوهستیان دهکات بهیهکهوه، ئهوسا کهڵهکهیان دهکات لهسهر یهك، ئینجا دهبینیت له توێی ئهو ههورانهوه که وهکو کێو وان باران و تهرزه دهبارێنێت (کاتێك که بهفرۆکه سهروو ههورهکان دهکهوین به چاکی بۆمان دهردهکهوێت، که ههورهکان وهك چیا چوون به ئاسمانداو دۆڵ و شیو له نێوانیاندا ههیه)، جا له سوودی ئهو بارانه به ههر کهس خوا بیهوێت، خێرو بهرهکهت دهبهخشێت، ههر کهسیش که بیهوێت لێی دوور دهخاتهوه، (ههوره بروسکهکان ئهوهنده بههێزن) خهریکه بریسکهکهیان بینایی چاوان بهرێت. |
يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّأُولِي الْأَبْصَارِ(44) Ewê ku şev û royan (1i pey hev tîne û dirêj û kurt dike heye!) ewa Yezdan خوای گهوره ئاڵو گۆڕ بهشهوو ڕۆژ دهکات، به ڕاستی ئا لهو شتانهدا پهندو ئامۆژگاری ههیه بۆ خاوهن دیدو ڕۆشنبیرهکان. |
وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِّن مَّاءٍ ۖ فَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَىٰ بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَىٰ رِجْلَيْنِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَىٰ أَرْبَعٍ ۚ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(45) Ji bona wanê xweyê dîtinêne, di vê kirina hanê da beratên sodret hene. 45.45Yezdan hemî (candar û rawer) ji avê afirandîye. Îdî hinek (ji wan rawaran) li ser singê xwe digere û hinek ji wan jî li ser du pîyan digere û hinek ji wan jî hene, 1i ser çar pîyan dimeşe. Yezdan çi bivê, ewî diafirîne. Loma bi rastî Yezdan li ser hemî tiştan dişî ههروهها خوا ههموو زیندهوهرێکی له ئاوێکی تایبهت دروست کردووه، جا ههیانه لهسهر سکی دهڕوات، ههیشه لهسهردوو قاچ دهڕوات، ههیشه لهسهر چوار پێ دهڕوات، خوا ههرچی بوێت دروستی دهکات، به ڕاستی خوا دهسهڵاتی بهسهر ههموو شتێکدا ههیه. |
لَّقَدْ أَنزَلْنَا آيَاتٍ مُّبَيِّنَاتٍ ۚ وَاللَّهُ يَهْدِي مَن يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ(46) Bi sond! Me beratên hizwartîkar hinartine. Û Yezdan evînê xwe tîne rêya rast سوێند به خوا بێگومان ئێمه چهندهها بهڵگهی ڕوون و ئاشکرامان دابهزاندووهو خوا هیدایهتی ههر کهسێك که ویستی لهسهر بێت و خۆیشی بیهوێت دهدات بۆ ڕێگهو ڕێبازی ڕاست و دروست. |
وَيَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِّنْهُم مِّن بَعْدِ ذَٰلِكَ ۚ وَمَا أُولَٰئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ(47) Ewanê (du rû hene! Aha) dibêjin: "Me bi Yezdan û bi saî (Muhemmed) bawer kirîye û em bûne peyrewê wan." Paşê destekî ji wan ji piştî vê gotinê, ji gotinê rû difetilandine. Ewanan bi rastî bawer ne kirine (دووڕووهکان) تهنها به زمان دهڵێن: ئێمهش باوهڕمان هێناوه به خواو به پێغهمبهرو فهرمانبهرداریشین، کهچی لهوهودوا دهستهیهکیان ڕوو وهردهگێڕن و درۆ دهکهن، ئا ئهوانه ئیماندارنین. |
وَإِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم مُّعْرِضُونَ(48) Û di gava, ku ewan (ji bona doza nava wan da heyî) li bal berewanîya Yezdan û saîyê wî bêne gazî kirinê, ku di nav a wan da berewanî bê kirinê, hema diwê gavê da destekî ji wan rû fetlandine ئهوانه کاتێك بانگ دهکرێن بۆ لای بهرنامهی خواو پێغهمبهرهکهی تا فهرمانڕهوا بێت له نێوانیاندا، خێرا دهستهیهکیان پشت ههڵدهکهن و ناڕهزایی دهردهبڕن. |
وَإِن يَكُن لَّهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ(49) Heke ji bona wan ra maf bê daînê, heman bi lez li bal (Peyxember) da tên خۆ ئهگهر شهرع حهقهکه بهوان بدات ئهوه به ملکهچی و فهرمانبهردارییهوه دێن بۆ لای. |
أَفِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ أَمِ ارْتَابُوا أَمْ يَخَافُونَ أَن يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَرَسُولُهُ ۚ بَلْ أُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ(50) Gelo qey di dilê wan da nexweşîyek heye, ya jî (ewan) du dilin û ditirsin, ku Yezdan û saîyê wî ta bigirin (mafê wan ji wan bistînin)? Na, (wekî kirina wan nîne). Lê ewan bi xweber li xwe cewr kirine ئایا ئهوانه له دڵهکانیاندا نهخۆشی کوفرو خوا نهناسی ههیه؟ یاخود گومانیان ههیه؟ (له دادپهروهریی پێغهمبهرو قورئان)، یاخود دهترسن لهوهی که خوا و پێغهمبهری ستهمیان لێ بکات؟! نهخێر وانی یه، ئا ئهوانه ههر خۆیان ستهمکارن (چاویان به حهقدا ههڵنایهت). |
إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَن يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(51) Ewanê (bi rastî) bawer kirine hene! Gava ewan li bal berewanîya Yezdan û saîyê wî da têne gazîkirinê, ku (Yezdan û saîyê wî) di nava wan da berewanî bikin, gotina wan hey ev e: "Me gazî kirin bihîst û em bi gotina wan dikin."Evan bi xweber in ku serfiraz bûne بهڵام گوفتاری ئیمانداران کاتێك بانگ دهکرێن بۆ لای خواو پێغهمبهرهکهی تا فهرمانڕهوایی بکات له نێوانیاندا تهنها ئهوهیه که دهڵێن: بیستمان و گوێڕایهڵین بۆ ههموو فهرمانێکی شهرع، ههر ئا ئهوانهشن سهر فرازو سهرکهوتوو. |
وَمَن يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَخْشَ اللَّهَ وَيَتَّقْهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ(52) Şixwa kê bi gotina Yezdan û saîyê wî bike û ji Yezdan bitirse û parizîya wî bike, îdî ewan bi xweber in hey berxwedar bûne جا ئهوهی فهرمانبهرداری خواو پێغهمبهرهکهی بکات و له خوا بترسێت و لهسهر پێچی و نافهرمانی خۆی بپارێزێت، جا ئا ئهوانه سهرفرازو به ئاوات گهیشتوون. |
۞ وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ ۖ قُل لَّا تُقْسِمُوا ۖ طَاعَةٌ مَّعْرُوفَةٌ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ(53) Bi sonda mezin ewan sond xwarine; heke te ji bona (çûna wan, li bal qirînê da) ferman kiribûya, ewanê derketina (biçûna qirînê. Muhemmed! Tu ji wan ra aha) bêje, "Hûn sond nexun (tişta ji we tê xwastinê, sonda bi vir nîne, lê) hey ji we (tê xwestinê, ku hûn) bi xweşî gotina Yezdan bikin. Loma bi rastî tişta hûn dikin Yezdan bi wî agahdar e دوو ڕوهکان سوێندی گهوره به خوا دهخۆن، ئهگهر فهرمانیان پێ بدهیت که دهرچن بۆ خهبات و جیهاد، دهردهچن و ئامادهن، پێیان بڵێ: سوێند مهخۆن ملکهچی ئێوه زانراوو دیاره؟! (ههموو کات کردارو گوفتاریان جیایه)، به ڕاستی خوا ئاگایه بهو کارو کردهوانهی که ئهنجامی دهدهن. |
قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ ۖ فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ ۖ وَإِن تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا ۚ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ(54) (Muhemmed! tu ji wan ra aha) bêje, "Hûn bi gotina Yezdan û saîyê wî bikin." Heke ewan ji vê gotina te) rû fetilandin, îdî tişta li ser (saî) hatîye barkirinê hey (ragîhandinî) heye û tişta li ser we jî (gelî kesan!) ku hûn bi wî hatine barkirinê (litê kirina biryarên Yezdan) heye. Heke hûn bi gotina (saî) bikin, hûnê werne (rêya rast). Li ser saîyan ji pêştirê ragîhandina hizwartî qe tu tişt tune ye پێیان بڵێ: فهرمانبهرداری خواو فهرمانبهرداری پێغهمبهر بن، خۆ ئهگهر پشتیان ههڵکرد، ئهوه ئهو تهنها گهیاندنی پهیامی خوای لهسهر شانه، ئێوهش سهرپێچی و یاخی بوونهکهتان لهسهرتان دهکهوێت، خۆ ئهگهر فهرمانبهرداری بن و گوێڕایهڵ و ملکهچ بن به ڕاستی ئهوه هیدایهت وهردهگرن، دڵنیاش بن که ئهرکی سهرشانی پێغهمبهر صلی الله علیه وسلم تهنها گهیاندنێکی ڕوون و ئاشکرایه و هیچی تر نی یه. |
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا ۚ وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ(55) Yezdan ji bona wanê, ji we ne ku bawer kirine û karê aştî kirine eva peymana daye, wê (Yezdanê) ça ewanê berya (wan bawergeran) xistîye şûnmayî ji bona (fîleyên berya wan da borî) wusa jî we (bawergeran) bixe şûnmayî (van cihû xweyê ol ê mayî) di zemîn da binecî bike û ewa ola ku ji wan ra hilbijartîye û ji bona (bawergeran) litê kirîye (di dilê bawergeran da) wê binecî bike. Û ji piştî wê tirsa ku (ewan bawergeran têda bûne) wê ewê tirsê bi ewletîye biguhure. "Ewan (bawergeran) hey ji bona min ra perestî dikin û qe hevrîyan ji bona min ra çê nakin. Lê kê ji piştî vê kirine, bibe file, îdî bi rastî ewa ji rêya rast derketîye خوا بهڵێنی دڵنیابهخش و تهواوی داوه بهوانهی باوهڕیان هێناوه له ئێوهو کارو کردهوه چاکهکانیان ئهنجامداوه به ڕاستی له ئایندهیهکی نزیکدا جێنشین و پایهداریان دهکات له وڵاتدا ههروهك چۆن ئیماندارانی پێش ئهمانی جێنشین کردووهو ئهو دین و ئاینهیان بۆ دهچهسپێنێت خوا خۆی پێی ڕازیه، ههروهها ترس و بیمیان بۆ دهگۆڕێت به ئارامی و هێمنی، ئهو کاته ئیتر به تهواوی ههر من دهپهرستن و ههرگیز هیچ جۆره هاوهڵ و شهریکێکم بۆ بڕیار نادهن، ئهوسا ئهوهی دوای ئهو پایهداریه بێباوهڕ بێت، ئا ئهو جۆره کهسانه تاوانبارو له سنوور دهرچوون. |
وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ(56) (Gelî bawergeran!) Hûn nimêja xwe bikin û baca malê xwe bidin û hûn bi gotina saîyê (Yezdan) bikin, loma bi rastî dibe ku hûn bêne dilovankirinê ئهی ئیمانداران: نوێژهکانتان له کاتی خۆیدا به چاکی ئهنجام بدهن و زهکاتی ماڵهکانتان بدهن و فهرمانبهرداری پێغهمبهریش بکهن بهڵکو ڕهحمتان پێ بکرێت. |
لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ ۚ وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ ۖ وَلَبِئْسَ الْمَصِيرُ(57) Ewanê bûne file hene! Tu goman neke, ku ewanê (Yezdan) bêzar bikin (ku nikarbe) di zemîn da (ji bona wan ra şapatê bide) bi rastî êwra wan agir e. Çiqa (agir) sikê êwran e وا مهزانه ئهوانهی که بێ باوهڕو خوا نهناس بوون له دهست سزاو تۆڵهی خوا لهسهر زهوی ڕزگاریان دهبێت، ئهوانه له قیامهتدا شوێنیان ئاگری دۆزهخه، ئای چ سهرهنجامێکی خراپه. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ وَالَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنكُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ۚ مِّن قَبْلِ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَحِينَ تَضَعُونَ ثِيَابَكُم مِّنَ الظَّهِيرَةِ وَمِن بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ ۚ ثَلَاثُ عَوْرَاتٍ لَّكُمْ ۚ لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَلَا عَلَيْهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ ۚ طَوَّافُونَ عَلَيْكُم بَعْضُكُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ(58) Gelî bawergeran! Bira di sê danan da, ewan koleyên we yên binê destê we da nin û ewan (zarên we ne) hêj ne gîhîjtine sedra xwe, destûr ji we bixwazin (ji bo ku bikebine xanîyê, hûn têda nin). Ewan her sê danan; di berya nimeêja sibehê da û di gava ku hûn danê nîvro da kincê xwe derdixin û ji piştî nimêja êvarê da. Evan her sê danan, danê wusa nin hûn di wan da kincê xwe derdixin. Ji piştî (van her sê) danan tu zîyan li ser we tune ye, ku hûn bê destûr herne xanîyê wan, ya jî ewan bê destûr werne xanîyê we. Her yek ji we bê destûr dikare here, sertêdana yê mayî. Bi vî awayî Yezdan ji bona we ra beratan dihezwirtîne. Loma Yezdan pirzanê bijejke ye ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه با بهندهو ئهو منداڵانهتان (که هێشتا نهگهیشتونهته تهمهنی ههرزهکاری) له سێ کاتدا (فێری ئهوه بکرێن) مۆڵهت بخوازن (لهسهردانی ژووری نووستنی ژن و مێرد) پێش نوێژی بهیانی، کاتی نیوهڕۆ که پۆشاکتان دا دهنێن (بۆ حهوانهوه)، له دوای نوێژی خهوتنان، سێ کاته که لهوانهیه عهورهتی ئێوهی تێدا دهربکهوێت (با کهسی تر؛ نهتانبینێت)، له دوای ئهو سێ کاته قهیناکات بۆ ئێوهش و ئهوانیش، که بگهڕێن به ناویهکدا و بچن بۆ لای یهکتر، ئا بهو شێوهیه خوا ئایهتهکانی خۆیتان بۆ ڕوون دهکاتهوه، (تا تووشی کێشهی دهروونی نهبن) خواش ههمیشه زاناو دانایه (بهوهی که دهبێته مایهی خێرو خۆشیتان). |
وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنكُمُ الْحُلُمَ فَلْيَسْتَأْذِنُوا كَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ(59) Gava zarên we gihîjtine sedrê xwe, îdî bira ewan jî wekî wanê berya xwe da (ji bona hatina xanîyê we) destûr ji we bixwazin. Bi vî awayî Yezdan beratên xwe ji bona we ra dihezwirîne. Loma Yezdan pirzanê bijejke ye ههر کاتێك منداڵهکانتان باڵغ بوون، با ئهوانیش مۆڵهت بخوازن، وهکو چۆن کهسانی پێش ئهمان مۆڵهتیان خواستووه (له کاتی هاتووچۆ کردنی ژووری دایك و باوكدا)، ئا بهو شێوهیه خوا ئایهتهکانی خۆیتان بۆ ڕوون دهکاتهوه و خوا زاناو دانایه (به بهرژهوهندیهکانتان). |
وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحًا فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَن يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ ۖ وَأَن يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَّهُنَّ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ(60) Ewan jinên, ku îdî rûniştine (wusa pîr bûne ji kirasan hatine birînê) îdî kevînbûna wan nayê gomankirinê hene! Heke ji bona xwe dîyarkirinê xemil nîşandin nebe, dikarin, ku xemla xweyê kincan derxin. Lê dîsa heke xwe biparisînin, ji bona wan ra parisandin çêtir e. Loma bi rastî Yezdan pir bihîstek û pirzan e ئهو ئافرهته پیرو پهککهوتانهی که به تهمای شوو کردن نین، قهیناکات ئهگهر ههندێك له پۆشاکیان دابنێن، له کاتێکدا جوانی خۆیان دهرنهخهن، خۆ ئهگهر پۆشته بن ئهوه چاکتره بۆیان، خوایش بیسهرو زانایه (به نیهت و خهتهرهو خهیاڵی دڵهکان). |
لَّيْسَ عَلَى الْأَعْمَىٰ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَىٰ أَنفُسِكُمْ أَن تَأْكُلُوا مِن بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُم مَّفَاتِحَهُ أَوْ صَدِيقِكُمْ ۚ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا ۚ فَإِذَا دَخَلْتُم بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَىٰ أَنفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ(61) Li ser koran û li ser topalan û li ser nexweşa û li ser we bi xweber jî, heke hûn ji malê xwe û ji malê bav xwe û ji malê dîya xwe û ji malê birayên xwe û ji malê xûşkên xwe û ji malê apên xwe û ji malê metên xwe û ji malê xalêne xwe û ji malê xaletên xwe û ji wî malê, ku ji bona (parisandina wî malî) danîne bal we û ji malê dostên xwe î rast; hûn ji malê wan, di xanîyê wan da bi hev ra bixun, ya jî yeke yek bixun, tu ziyan tune ye. Îdî gava hûn çûne xanîyan, hûn ji alyê Yezdan da jîneke pîroz ya paqij ji bona xwe ra bixwazin û (li ser rûniştîyên xanî ji alîyê xwe da) "Selam" bejin. Yezdan ji bona we ra bi vî awayî beratên xwe, dihizwirîne, loma dîbe ku hûn ji van (beratan) hiş hildin کوێرو نابینا گوناهو گلهییان لهسهر نییه، ههروهها شهل، نهخۆش، ههروهها خۆیشتان، که خواردن بخۆن له ماڵی خۆتان یان ماڵی باوکتان یان ماڵی دایکتان، یان ماڵی براکانتان یان ماڵی خوشکهکانتان، یان ماڵی مامهکانتان یان ماڵی پوورهکانتان (خوشکانی باوك)، یان له ماڵی خاڵهکانتان یان له ماڵی پوورهکانتان (خوشکانی دایك)، یان ئهو ماڵهی که کلیلی لای ئێوهیه، یان ماڵی هاوهڵتان، هیچ گوناهتان ناگات که به کۆمهڵ (لهسهر یهك سفره) نان بخۆن یاخود جیا به جیا، ههر کاتێك چوونه ههر ماڵێك، سهلام له خۆتان بکهن و سهلام له یهکتر بکهن، سهلامێك له لایهن خوای گهورهوه، که پڕه له بهرهکهت و فهڕو جوانی و پاکی، ئا بهو شێوهیه خوا ئایهتهکانی خۆیتان بۆ ڕوون دهکاتهوه بۆ ئهوهی بیرو هۆش بکهنهوهو لێکی بدهنهوه (که چ پهروهردگارێکی دڵسۆزو غهمخوارمان ههیه، چۆن دهیهوێت ژیانمان به شێوهیهك ڕێك بخات که به خۆشی و شادی پێکهوه بژین، دوور له گرفت و کێشهی دهروونی و ڕهوشتی و کۆمهڵهیهتی). |
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَىٰ أَمْرٍ جَامِعٍ لَّمْ يَذْهَبُوا حَتَّىٰ يَسْتَأْذِنُوهُ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ۚ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَن لِّمَن شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(62) Ewanê bi Yezdan û bi saîyê wî bawer kirine û di gava (ku ewan bi peyxember ra) 1i ser bûyerekî civya bibin, heya destûr ji wî nexwazin, ji bal wî naçin hene! Bi rastî bawergerên rast ev in. (Muhemmed!) bi rastî ewanê ku ji te destûra çûnê dixwazin hene! Ewan bi rastî bi Yezdan û bi saîye wî bawer kirine. Îdî gava ewan ji bona hinek karên xwe, ji te destûrxwastin, tu jî, ji wan kîjanî ra bive, destûra wî bide (bira here karê xwe pêk bîne) û tu ji bona wan ra ji Yezdan baxişandina wan bixwaze. Loma bi rastî Yezdan baxişkarê dilovîn e به ڕاستی ئیمانداران ئهوانهن که باوهڕیان هێناوه به خواو به پێغهمبهرهکهی و ههر کاتێك کۆ دهبنهوه له خزمهتیدا بۆ کارێکی گرنگ و پێویست که هاوکاریی دهوێت، ناڕۆن و (خۆیان نادزنهوه) ههتا مۆڵهت نهخوازن، به ڕاستی ئهوانهی که مۆڵهتت لێ دهخوازن ههر ئهو کهسانهن که باوهڕیان به خواو پێغهمبهرهکهی ههیه، ههر کاتێك بۆ کارێکی تایبهتی خۆیان داوای مۆڵهتیان لێکردیت، ئهوه مۆڵهتی ئهوانه بده که دهتهوێت و داوای لێ خۆشبوونیشیان له خوا بۆ بکه، به ڕاستی خوا لێخۆشبوو میهرهبانه. |
لَّا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُم بَعْضًا ۚ قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمْ لِوَاذًا ۚ فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(63) (Gelî bawergeran!) hûn gazîkirina saî, wekî hûn ça gazî hev dikin, negirin; (Peyxember gava gazî we kir, hema bersiva wî bidin, û bal peyxember da bi lez herin). Bi sond! Ewanê ji we ne, ku xwe davêjine pişt hev (ji bo ku nexûyên) hene! Yezdan bi wan dizane. Îdî ewanê ku bê gotina (Peyxember) dikin hene! Bira ewan xwe (ji vê kirina xwe) biparisînin, loma dibe ku (bi sedema van kirinê wan) ku aşîtek bi wan da were, ya jî şapateke dilsoz bi wan bigire (ئهی یاوهران) نهکهن بانگی پێغهمبهر بکهن، وهك ئهوهی خۆتان له نێوان یهکتردا بانگی یهك دهکهن (چونکه دهبێت قهدری پێغهمبهری خوا صلی الله علیه وسلم تایبهتی بێت) بێگومان خوا دهزانێت بهوانهی که خۆیان پهنهان دهکهن و خۆ دهدزنهوه له کارو فرمان، دهبا ئهوانهی که سهرپێچی له فهرمانی دهکهن بترسن لهوهی که تووشی تاقی کردنهوهیهکی سهخت، یان تووشی سزایهکی به ئێش ببن. |
أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ قَدْ يَعْلَمُ مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ وَيَوْمَ يُرْجَعُونَ إِلَيْهِ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ(64) Hûn (gelî bawergeran!) bizanên, ku bi rastî çi tişt di ezman û zemin da hene! Hemî ji bona Yezdan ra ne. Bi sond! Hûn li ser çibin (amacê we çi be û ramana we ça be, hey) Yezdan pê dizane. Di roya ku ewanê li bal wî da bizivirin, ewa tişta wan kirîye, îdî wê (Yezdanê) kirina wan ji wan ra bêje. Loma bi rastî Yezdan bi hemî tiştî pir dizane ئاگاداربن که ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه خوا خاوهنیانه، زۆر به چاکی دهزانێت ئێوه چی دهکهن و خهریکی چین، ئهو ڕۆژهش که دهبرێنهوه بۆ لای ههواڵی ههموو ئهو کارانهیان پێ دهڵێت که ئهنجامیان داوهو خوا ههمیشه به ههموو شتێك ئاگاو زانایه. |