Surah An-Nahl with Fulah

  1. Surah mp3
  2. More
  3. Fulah
The Holy Quran | Quran translation | Language Fulah | Surah Nahl | النحل - Ayat Count 128 - The number of the surah in moshaf: 16 - The meaning of the surah in English: The Bee.

أَتَىٰ أَمْرُ اللَّهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوهُ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ(1)

 Yamiroore Alla nden ɓadike, wata on hawjan nde. Senayee woodanii Mo! O toowii e ko ɓe sirkata

يُنَزِّلُ الْمَلَائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُوا أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ(2)

 Himo jippinira Malaa’ikaaɓe ɓen e wayhu on e yamiroore Makko, dow mo O muuyi e jeyaaɓe Makko ɓen, wonnde : "Jertinree wiide reweteeɗo alaa si wanaa Min. Hulee Lam

خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ۚ تَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ(3)

 O tagiri kammuuli ɗin e leydi ndin goonga. O toowii e ko ɓe sirkoobe sirkata ko

خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُّبِينٌ(4)

 O tagiri neɗɗanke iwde e toɓɓere (maniiyu); jaka yoo kanko ko wennjoowo ɓannguɗo

وَالْأَنْعَامَ خَلَقَهَا ۗ لَكُمْ فِيهَا دِفْءٌ وَمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ(5)

 Neemoraaɗi ɗin, O tagani on ɗi; no e majji nguli nugguki e nafaaji. Ko e majji kadi ñaamoton

وَلَكُمْ فِيهَا جَمَالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَحِينَ تَسْرَحُونَ(6)

 Hino woodani on e majji cuɗaari, tuma njofnoton ɗi e tuma oornoton ɗi

وَتَحْمِلُ أَثْقَالَكُمْ إِلَىٰ بَلَدٍ لَّمْ تَكُونُوا بَالِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنفُسِ ۚ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ رَّحِيمٌ(7)

 Hiɗi ronndoo donle mon naɓa e leydi ndi on yotto- tanooko si wanaa e tampere pittaali. Pellet, Joomi mon ko O Yurmeteeɗo Hinnotooɗo

وَالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوهَا وَزِينَةً ۚ وَيَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ(8)

 E pucci, e mbam-pucci, e mbabbi, fii yo on waɗɗo ɗi, e cuɗaari. Himo taga kadi ko on anndaa

وَعَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَمِنْهَا جَائِرٌ ۚ وَلَوْ شَاءَ لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ(9)

 Ko Alla woodani ɓanngingol laawol focciingol ngol, no e majji ngol feewaani. Si O muuyuno, O fewnay on denndaangal

هُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ۖ لَّكُم مِّنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ(10)

 Ko Kanko woni jippinirɗo ndiyam ka kammu, hino woodani on e majjam njaram, leɗɗe no (yalta) e majjam, ko e majjam kadi oornoton

يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ وَالْأَعْنَابَ وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ(11)

 Himo fuɗnirana on ɗam aawruuji, nebbanteeje, e tamarooje, e inabuuje, e kala dimɗe. Wonii e ɗum, tasakuyee wonannde yimɓe miijitotooɓe

وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ۖ وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ(12)

 O eltani on jemma on e ñaloma on; naange ngen e lewru ndun. Koode ɗen kadi ko eltiraaɗe yamiroore Makko. Wonii e ɗum, tasakuyeeji wonannde yimɓe haqqilooɓe

وَمَا ذَرَأَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ(13)

 E ko O tagani on kon ka leydi sertuɗum nooneeji. Wonii e ɗum, tasakuyee wonannde yimɓe waajitorayɓe

وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ(14)

 Ko Kanko woni eltanɗo on maayo ngon fii yo on ñaamu e maggo teewu keccu, yaltinon e maggo cuɗaari ndi ɓornotoɗon. A yi`ay laaɗe no feƴƴa e maggo, e fii yo on ɗaɓɓu e ɓural Makko ngal, belajo’o, on yettay [Mo]

وَأَلْقَىٰ فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمْ وَأَنْهَارًا وَسُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ(15)

 O tuti penle ka leydi fii wata ɗe dillidu e mo’on, e canɗi, e ɗate, belajo’o on feeway

وَعَلَامَاتٍ ۚ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ(16)

 e maandeeji [laawi]. Koode ɗen hiɓe ɗowora ɗe

أَفَمَن يَخْلُقُ كَمَن لَّا يَخْلُقُ ۗ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ(17)

 E hara tagoowo on wa’ay wa on tagataa? E on waajitotaako

وَإِن تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا ۗ إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ(18)

 Si on lintii neemaaji Alla ɗin, on moftataa ɗi. Pellet, Alla ko Haforoowo, Hinnotooɗo

وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ(19)

 Alla no anndi ko suuɗoton e ko feññinton

وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَا يَخْلُقُونَ شَيْئًا وَهُمْ يُخْلَقُونَ(20)

 Ɗin ɗi ɓe rewata gaanin Alla, ɗi tagataa hay huunde, kannji tigi ko ɗi tageteeɗi

أَمْوَاتٌ غَيْرُ أَحْيَاءٍ ۖ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ(21)

 Koɗi maayuɗi ɗi wuuraa, ɓe so’aa-anndude nde ɓe immintintee

إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۚ فَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٌ وَهُم مُّسْتَكْبِرُونَ(22)

 Reweteeɗo mon on ko Reweteeɗo gooto. Ɓen ɓe gomɗinaa laakara, ɓerɗe maɓɓe ɗen ko yedduɗe, ɓen ko townitiiɓe

لَا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ(23)

 Sikke alaa wonnde Alla no anndi ko ɓe suuɗata e ko ɓe feññinta. Kanko O yiɗaa townitiiɓe ɓen

وَإِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ ۙ قَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ(24)

 Si ɓe wi`anaama : "Ko honɗum Joomi mon jippini?" Ɓe wi`a: "Ko tinndi adinooɓe

لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۙ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ(25)

 Fii yo ɓe ronndo bakkaatuuji maɓɓe ɗin fow Ñalnde Darngal, e bakkaatuuji ɓen ɓe majjinirta ko aldaa e ganndal; anndee bonii ko ɓe ronndoytoo

قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيَانَهُم مِّنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِن فَوْقِهِمْ وَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لَا يَشْعُرُونَ(26)

 Gomɗii ɓen adinooɓe ɓe fewjiino, Alla yirbiniri mahdeele maɓɓe ɗen ka doose. Kippoodi ndin yanti e maɓɓe, lepte ɗen ardirani ɓe nokku ka ɓe so’aa-aanndude

ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُخْزِيهِمْ وَيَقُولُ أَيْنَ شُرَكَائِيَ الَّذِينَ كُنتُمْ تُشَاقُّونَ فِيهِمْ ۚ قَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَالسُّوءَ عَلَى الْكَافِرِينَ(27)

 Refti Ñalnde Darngal, O hoynoyayɓe, O wi`anaɓe: Ko honto kafidaaɗi am ɗin ɗi haɓiraynoɗon fii mun?" Ɓen okkaaɓe ganndal wi`a: "Koyeera on hannde e bone on wonii e heeferɓe ɓen

الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنفُسِهِمْ ۖ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ مَا كُنَّا نَعْمَلُ مِن سُوءٍ ۚ بَلَىٰ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ(28)

 Ɓen ɓen Malaa’ikaaɓe ɓen hunnata, tooñuɓe ko`e-mun, ɓe werloo jebbilraare, (ɓe wi`a): "Men wonaa- no gollatnooɓe ko boni!" -"Wonaa non woniri, pellet Alla ko annduɗo ko huuwaynoɗon

فَادْخُلُوا أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا ۖ فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ(29)

 Naatiree dame Jahannama ɗen luttugol ton. Nge bonii ñaaƴorde wonande townitiiɓe ɓen

۞ وَقِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا مَاذَا أَنزَلَ رَبُّكُمْ ۚ قَالُوا خَيْرًا ۗ لِّلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌ ۚ وَلَدَارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ ۚ وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِينَ(30)

 Wi`anee ɓen gomɗuɓe: "Ko honɗum Joomi mon jippini?" Ɓe wi`a: "Ko moƴƴere". Hino woodani ɓen moƴƴimɓe aduna ɗoo moƴƴere; pellet ko saare laakara nden ɓuri moƴƴude. Nde moƴƴii saare gomɗuɓe ɓen

جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَهَا تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ۖ لَهُمْ فِيهَا مَا يَشَاءُونَ ۚ كَذَٰلِكَ يَجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقِينَ(31)

 Aljannaaji duumal, hiɓe naati ɗi, canɗi no ila ley majji. Hino woodani ɓe ton kala ko ɓe faaletee; ko wano nii Alla yoɓirta gomɗuɓe ɓen. @Corrected

الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ ۙ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ(32)

 Ɓen ɓe Malaa’ikaaɓe ɓen warta hara ko ɓe laaɓuɓe- ɓe wi`an [ɓen]: "Kisiyee wonii e mon! Naatiree Aljanna on, sabu ko gollaynoɗon kon

هَلْ يَنظُرُونَ إِلَّا أَن تَأْتِيَهُمُ الْمَلَائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ أَمْرُ رَبِّكَ ۚ كَذَٰلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ وَمَا ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَلَٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ(33)

 Hara [ɓee sirkooɓe fenna] hino habbitii si wanaa nde Malaa’ikaaɓe ɓen arata e maɓɓe, maa yami- roore Joomi maa nden ara? Ko wano non ɓen adinooɓe ɓe waɗirnoo. Alla tooñaali ɓe; si ko woni, ko ko`e maɓɓe ɓe wonunoo e tooñuɓe

فَأَصَابَهُمْ سَيِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ(34)

 Boneeji ɗi ɓe huuwi ɗin memi ɓen, kon ko ɓe jalkitaynoo jippii e maɓɓe

وَقَالَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا عَبَدْنَا مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ نَّحْنُ وَلَا آبَاؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ ۚ كَذَٰلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ فَهَلْ عَلَى الرُّسُلِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ(35)

 Ɓen sirkuɓe wi`i: "Sinno Alla muuyuno, men rewataano gaanin Makko hay huunde, wanaa menen wanaa baabiraaɓe amen; men harmintaa- no gaanin Makko hay huunde". Ko wano non adi- nooɓe ɓen gerdunoo. Taw si no fawiiii Nulaaɓe ɓen si wanaa yottingol ɓanngina

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ ۖ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللَّهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلَالَةُ ۚ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ(36)

 Gomɗii Men imminii e kala mofte Nulaaɗo, wonnde rewee Alla, woɗɗitoɗon bewnayɗi ɗin. Hino e maɓɓe on Mo Alla fewni, hino e maɓɓe kadi on mo majjere nden jojji e mun. Yiilee ka leydi, ndaaron ko honno battane fennooɓe ɓen wa’unoo

إِن تَحْرِصْ عَلَىٰ هُدَاهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي مَن يُضِلُّ ۖ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ(37)

 Si a rerɗii e peewal maɓɓe, [anndu] pellet, Alla fewnataa on Mo o majjini, alanaa ɓe kadi wallooɓe

وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ ۙ لَا يَبْعَثُ اللَّهُ مَن يَمُوتُ ۚ بَلَىٰ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ(38)

 Ɓe woondirii Alla haɗtirde goondooje maɓɓe: "Alla immintintaa on maayuɗo". Wanaa non! Ɗum ko fodoore goonga ka Makko, ko woni tun, ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓe anndaa

لِيُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي يَخْتَلِفُونَ فِيهِ وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّهُمْ كَانُوا كَاذِبِينَ(39)

 (O immintiniroyay ɓe) fii yo O ɓannginan ɓe ko ɓe luutondiraynoo e mun, e fii yo ɓen yedduɓe anndu wonnde hari ko ɓe fenooɓe

إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَيْءٍ إِذَا أَرَدْنَاهُ أَن نَّقُولَ لَهُ كُن فَيَكُونُ(40)

 Anndee daalol Amen wonannde huunde, si Men faandike nde, Men wi`anay nde tun: "Laato", nde laatoo

وَالَّذِينَ هَاجَرُوا فِي اللَّهِ مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً ۖ وَلَأَجْرُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ ۚ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ(41)

 Ɓen ferunooɓe fii Alla, ɓaawo ɓe tooñaama, ma Men hoɗnu ɓe ka aduna (e weerde) moƴƴere. Pellet, ko njoɓdi laakara ndin ɓuri mawnude, si tawno hiɓe anndi

الَّذِينَ صَبَرُوا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ(42)

 Ɓen muññiiɓe, e tuugii e Joomi maɓɓe

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِمْ ۚ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(43)

 Men Nulaali ado maaɗa si wanaa worɓe, Men wahayina e maɓɓe. Lanndee yimɓe defte ɓen si wonii on anndaa. @Corrected

بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ ۗ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ(44)

 (Men nulirii ɓe) ɓanngudi e defte. Men jippini e maaɗa janngeteende nden, fii yo a ɓannginan yimɓe ɓen kon ko jippinaa e maɓɓe, belajo’o kamɓe ɓe miijitoto

أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُوا السَّيِّئَاتِ أَن يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لَا يَشْعُرُونَ(45)

 E hara ɓen fewjuɓe boneeji ɗin hooli wonnde Alla munnirtaa ɓe leydi ndin, maa lepte ɗen ardirana ɓe nokku mo ɓe so’aa-anndude

أَوْ يَأْخُذَهُمْ فِي تَقَلُّبِهِمْ فَمَا هُم بِمُعْجِزِينَ(46)

 maa O nanngira ɓe yahdu maɓɓe, ɓe wonaali laawotooɓe

أَوْ يَأْخُذَهُمْ عَلَىٰ تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ رَّحِيمٌ(47)

 Maa O nanngira ɓe e hoore kulol. Anndu Joomi mon ko Yurmeteeɗo, Hinnotooɗo

أَوَلَمْ يَرَوْا إِلَىٰ مَا خَلَقَ اللَّهُ مِن شَيْءٍ يَتَفَيَّأُ ظِلَالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَالشَّمَائِلِ سُجَّدًا لِّلَّهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ(48)

 E ɓee yi`aali ko Alla tagi kon e huunde nde ɗowɗe mun yiiltondirta ñaamo e nano, sujjangol Alla, hara ko ɗi yannkiniiɗi

وَلِلَّهِ يَسْجُدُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ مِن دَابَّةٍ وَالْمَلَائِكَةُ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ(49)

 Ko Alla woni ko sujjanta kala ko woni ka kammuuli e ka leydi, immorde e ruugayngel, e Malaa’ikaaɓe ɓen, kamɓe ɓe townitotaako. @Corrected

يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوْقِهِمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ ۩(50)

 Hiɓe hulira Joomi maɓɓe, senngo dow maɓɓe, hiɓe waɗa ko ɓe yamiraa. @Corrected

۞ وَقَالَ اللَّهُ لَا تَتَّخِذُوا إِلَٰهَيْنِ اثْنَيْنِ ۖ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ فَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ(51)

 Alla daali: "Wata on jogito reweteeɓe ɗiɗo. Anndee Kanko ko O reweteeɗo gooto. Ko Min woni ko huloton

وَلَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَهُ الدِّينُ وَاصِبًا ۚ أَفَغَيْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ(52)

 Ko Kanko woodani kala ko woni ka kammuuli e ka leydi; ko Kanko ɗoftagol duumiingol tabitani. E ko ko woori Alla huloton

وَمَا بِكُم مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ۖ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْأَرُونَ(53)

 Kala ko heɓuɗon e neema ko immorde ka Alla. Refti si lorra memii on, ko Ka Makko wullitotoɗon

ثُمَّ إِذَا كَشَفَ الضُّرَّ عَنكُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنكُم بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ(54)

 Refti si O huncanii on lorra kan, e jaka fedde goo e mo’on, ko sirkanooɓe Joomi mun

لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ ۚ فَتَمَتَّعُوا ۖ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ(55)

 Fii yo ɓe yeddu ko Men okki ɓe kon. Awa dakmitee, arma anndon

وَيَجْعَلُونَ لِمَا لَا يَعْلَمُونَ نَصِيبًا مِّمَّا رَزَقْنَاهُمْ ۗ تَاللَّهِ لَتُسْأَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ تَفْتَرُونَ(56)

 Hiɓe waɗana huunde nde ɓe anndaa geɓal e kon ko Men arsiki ɓe. Wallaahi! On lannditete e kon ko fefindotonoɗon

وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَنَاتِ سُبْحَانَهُ ۙ وَلَهُم مَّا يَشْتَهُونَ(57)

 Hiɓe waɗana Alla ɓiɗɓe rewɓe. Senayee woodanii Mo Hiɓe (waɗana) ko`e maɓɓe ko ɓe wooɗitii

وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثَىٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ(58)

 Si gooto e maɓɓe wewliniraama ɓiɗɗo debbo, yeeso makko ngon waɗtina wayliingo ɓalewo e, hara ko o suuɗ-suno

يَتَوَارَىٰ مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ ۚ أَيُمْسِكُهُ عَلَىٰ هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرَابِ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ(59)

 Himo suuɗora yimɓe ɓen, sabu bone mo o wewliniraa on. E o jogitoray mo e hoore koyeera kaa o uway mo ka leydi? Annde bonii ko ɓe ñaawata

لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ ۖ وَلِلَّهِ الْمَثَلُ الْأَعْلَىٰ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ(60)

 Hino woodani ɓen ɓe gomɗinaa laakara sifa bonɗo on. Ko Alla woodani sifa toowuɗo on. Ko Kanko kadi woni Fooluɗo, Ñeeñuɗo

وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيْهَا مِن دَابَّةٍ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمْ إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى ۖ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ(61)

 Si tawno Alla nanngitirayno yimɓe ɓen sabu tooñe maɓɓe ɗen, O ccataano e dow mayri ruugayngel. Ko woni tun, Himo nennitana ɓe haa e lajal annda- ngal. Si lajal maɓɓe ngal arii, ɓe nennantaake yonta ɓe adintinantaake

وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكْرَهُونَ وَتَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَىٰ ۖ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَأَنَّهُم مُّفْرَطُونَ(62)

 Hiɓe waɗana Alla ko ɓe añanta [ko`e-maɓɓe]. Ɗemɗe maɓɓe no sifoo fenaande, wonnde no woodani ɓe moƴƴere. Sikke alaa wonnde no woodani ɓe Yiite, e wonnde ko ɓe ɗaliiɓe

تَاللَّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(63)

 Wallaahi! Gomɗii Men nulii e mofte adinooɓe ma, seytaane cuɗani ɓe golle maɓɓe ɗen. Ko kanko woni giɗo maɓɓe hannde, hino woodani ɓe lepte muusuɗe

وَمَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ ۙ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ(64)

 Men jippiniraali Deftere nden e maaɗa si wanaa fii yo a ɓannginan ɓe kon ko ɓe luutondiri e mun, kadi ko nde peewal, e yurmeende wonannde yimɓe gomɗimɓe ɓen

وَاللَّهُ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ(65)

 Alla jippinirii ka kammu ndiyam, O wuurnitiri ɗam leydi ndin ɓaawo ndi yoorude. Wonii e ɗum, maande wonannde yimɓe nanooɓe

وَإِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً ۖ نُّسْقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِ مِن بَيْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَّبَنًا خَالِصًا سَائِغًا لِّلشَّارِبِينَ(66)

 Hino woodani on e neemoraaɗi ɗin tasakuyee: Meɗen yarna on e ko woni e deedi majji, - hakkunde coowo e ƴiiƴam - ɓiraaɗam laaɓuɗam, welɗam fii yarooɓe

وَمِن ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ(67)

 E dimɗe tamarooji e inabuuje, hiɗon jogitora ɗam siwran e arsike moƴƴo. Wonii e ɗum, maande wonannde yimɓe haqqilooɓe

وَأَوْحَىٰ رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ(68)

 Joomi maa wahayini e ñaakii ngii, wonnde : "Jaggu ka pelle cuuɗi, e leɗɗe ɗen, e kon ko ɓe saññata

ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا ۚ يَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاءٌ لِّلنَّاسِ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ(69)

 Refti ñaamaa e kala dimɗe ɗen, naaton e ɗate Joomi mon newinaaɗe. Hino yalta e deedi majji [kannji ñaaki ɗin], njaram seruɗam nooneeji mun, no e majjam cellal wonannde yimɓe ɓen. Wonii e ɗum, maande wonannde yimɓe miijitotooɓe

وَاللَّهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّاكُمْ ۚ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْ لَا يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْئًا ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ(70)

 Alla tagii on, refti O hunnay on. Hino e mooɗon on rutteteeɗo e jaasuɗum nguurndam, fii wata o anndu huunde ɓaawo ganndal [makko aranal]. Pellet, Alla ko Annduɗo, Hattanɗo

وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ فِي الرِّزْقِ ۚ فَمَا الَّذِينَ فُضِّلُوا بِرَادِّي رِزْقِهِمْ عَلَىٰ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَهُمْ فِيهِ سَوَاءٌ ۚ أَفَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ(71)

 Alla ɓurnii yoga mon e dow yoga ka arsike. Ɓurnaaɓe ɓen wonaali ruttirooɓe arsike maɓɓe on e ɓen ɓe jeytiri ñaame maɓɓe ɗen haa ɓe fota e mayri. E ko neema Alla on ɓe yeddata

وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَكُم مِّنْ أَزْوَاجِكُم بَنِينَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ ۚ أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ(72)

 Alla waɗiranii on e wonkiiji mon ɗin resondirɓe, O waɗirani on e resondiraaɓe mon ɓen ɓiɗɓe e taaniraaɓe, O arsiki on immorde e laaɓuɗi. E ko meere nden ɓe gomɗinta? E ko neema Alla on kamɓe ɓe yeddata

وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقًا مِّنَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ شَيْئًا وَلَا يَسْتَطِيعُونَ(73)

 Hiɓe rewa gaanin Makko, huunde nde waawanaa ɓe (addude) arsike ka kammuuli e ka leydi hay huunde, ɗi hattanaaka [ɗum]

فَلَا تَضْرِبُوا لِلَّهِ الْأَمْثَالَ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(74)

 Wata on waɗan Alla yerodniraaɗi. Pellet, Alla ko annduɗo, onon on anndaa

۞ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا عَبْدًا مَّمْلُوكًا لَّا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ وَمَن رَّزَقْنَاهُ مِنَّا رِزْقًا حَسَنًا فَهُوَ يُنفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَجَهْرًا ۖ هَلْ يَسْتَوُونَ ۚ الْحَمْدُ لِلَّهِ ۚ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ(75)

 Alla piyii misal maccuɗo jeyaaɗo, mo waawaa hay huunde, e on mo Men arsiki immorde e Amen arsike moƴƴo, hara on wintoo e ɗum gunndoo e kene. Hara ɓen no fota? Yettooree woodanii Alla! Ko woni, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe anndaa

وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَّجُلَيْنِ أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لَا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ وَهُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوْلَاهُ أَيْنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأْتِ بِخَيْرٍ ۖ هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَمَن يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ ۙ وَهُوَ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ(76)

 Alla piyi kadi misal worɓe ɗiɗo: goɗɗo e maɓɓe ko mbobo, o waawaa hay huunde, kanko ko o donngal e hoore jeyɗo mo on; nokku kala ka on fewtiniri mo, o addataa moƴƴere; hara on ɗon fotay e on yamiroowo nunɗal, hara himo e laawol focciingol

وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلَّا كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(77)

 Ko Alla woodani wirniiɗi kammmuuli ɗin e leydi ndin. Fiyaaku Darngal ngal wonaali si wanaa yeru kinƴan yiitere maa hara ko kañun ɓuri ɓaɗtaade. Pellet, Alla ko hattanɗo kala huunde

وَاللَّهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۙ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ(78)

 Alla yaltinii on ka deedi neeniraaɓe mon, on anndaa huunde, O waɗani on nanɗe, e giiɗe e ɓerɗe, belajo’o, on yettay [Mo]

أَلَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّرَاتٍ فِي جَوِّ السَّمَاءِ مَا يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ(79)

 E ɓe yi`aali colli ɗin ko ɗi eltaaɗi ka weeyo kammu (wonnde) jogitaaki ɗi si wanaa Alla? Wonii e ɗum, maandeeji wonannde yimɓe gomɗinooɓe ɓen

وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّن بُيُوتِكُمْ سَكَنًا وَجَعَلَ لَكُم مِّن جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُيُوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَيَوْمَ إِقَامَتِكُمْ ۙ وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثًا وَمَتَاعًا إِلَىٰ حِينٍ(80)

 Alla waɗanii on e cuuɗi mon ɗin hoɗo, O waɗani on e guri neemoraaɗi ɗin tillisaaji ɗi taggoton ñalnde eggoton e ñalnde hoɗtoton. No e leeɓi (baali) ɗin, e leeɓi (gelooɗi) ɗin e leeɓi (dammi) ɗin ndaɗɗudi [suudu] e dakmitorɗi haa e saanga

وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلَالًا وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ الْجِبَالِ أَكْنَانًا وَجَعَلَ لَكُمْ سَرَابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِيلَ تَقِيكُم بَأْسَكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ(81)

 Alla waɗanii on e ko O tagi kon ɗowɗe. O waɗani on e pelle ɗen suuɗorɗe. O waɗani on conci daɗndayɗi on nguleendi, e conci daɗndayɗi on e hare mon. Ko wano nii O timminirta neemaaji Makko ɗin e dow mon, belajo’o on jebbiloto

فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ الْمُبِينُ(82)

 Si ɓe huccitii, anndu ko fawi maa, ko yottingol ɓanngina

يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَأَكْثَرُهُمُ الْكَافِرُونَ(83)

 Hiɓe anndi neemaaji Alla ɗin; refti ɓe yedda ɗi. Ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ko heeferɓe

وَيَوْمَ نَبْعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا ثُمَّ لَا يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ(84)

 (Janto) kadi ñalnde Men immintinoyta e kala mofte seedeejo, refti ɓen yedduɓe sakkitoyantaake (ngantinagol), wanaa kamɓe woni ko ɗaɓɓiroytee ruttitagol [e yarluyee Joomi maɓɓe]

وَإِذَا رَأَى الَّذِينَ ظَلَمُوا الْعَذَابَ فَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ(85)

 Si tooñuɓe ɓen yi`ii lepte ɗen, ɓe hoynantaake, lette wanaa ɓe nennitanteeɓe

وَإِذَا رَأَى الَّذِينَ أَشْرَكُوا شُرَكَاءَهُمْ قَالُوا رَبَّنَا هَٰؤُلَاءِ شُرَكَاؤُنَا الَّذِينَ كُنَّا نَدْعُو مِن دُونِكَ ۖ فَأَلْقَوْا إِلَيْهِمُ الْقَوْلَ إِنَّكُمْ لَكَاذِبُونَ(86)

 Si sirkooɓe ɓen yi*i kafidaaɓe maɓɓe ɓen, ɓe wi`a: "Joomi amen, ko ɗii woni kafidaaɗi amen ɗi men rewaynoo gaanin Maa". [Kafidaaɗi maɓɓe] ɗin yilta e maɓɓe konngol ngol: "Onon ko on fenooɓe

وَأَلْقَوْا إِلَى اللَّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ ۖ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ(87)

 Ɓe werloo e Alla nden ñalnde jebbilaare, kon ko fefindotonoo majjira ɓe

الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ زِدْنَاهُمْ عَذَابًا فَوْقَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُوا يُفْسِدُونَ(88)

 Ɓen yedduɓe ɓe faddii e laawol Alla ngol, Men ɓeydiranii ɓe lepte e hoore lepte, sabu ko ɓe bonniraynoo kon

وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا عَلَيْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ ۖ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰؤُلَاءِ ۚ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ(89)

 (Janto kadi) ñalnde Men immintinoyta e kala mofte ko seeditoo e maɓɓe, jeyaaɗo e maɓɓe, Men adda maa [an Muhammadu] ko seeditoo e ɓee ɗoo. Men jippini e maaɗa Deftere nden, ko nde ɓannginoore kala huunde, e peewal, e yurmeende, e welo-welo wonannde juulɓe ɓen

۞ إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَىٰ وَيَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ ۚ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ(90)

 Tabitii Alla yamirii nunɗal, e moƴƴingol, e moƴƴagol e joomiraaɓe ɓadondiral. Himo haɗa gaay e pan-kare, e ko añinii, e bewre. Himo waajoo on, belajo’o, on waajitoray

وَأَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذَا عَاهَدتُّمْ وَلَا تَنقُضُوا الْأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا ۚ إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ(91)

 Hunnee ahadi Alla ndin si on ahodaama, wata on firtu goondooje ɗen ɓaawo ɗe tenntineede, gomɗii on waɗii Alla seedaniiɗo [on e hunnugol ngol]. Pellet, ko annduɗo ko golloton

وَلَا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِن بَعْدِ قُوَّةٍ أَنكَاثًا تَتَّخِذُونَ أَيْمَانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ أَن تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرْبَىٰ مِنْ أُمَّةٍ ۚ إِنَّمَا يَبْلُوكُمُ اللَّهُ بِهِ ۚ وَلَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ(92)

 Wata on wonu wa on (debbo) firtunooɗo mottawol mun ɓaawo doole firtude, hiɗon jogitora goondooje mon ɗen janfondiro hakkunde mon, nde mofte [mon ɗen] wonata ɓurde tonaade e dii mofte goo. Anndee Alla no jarribora on ɗum. Ma O ɓanngina- na on Ñalnde Darngal, kon ko luutondiraynoɗon e mun

وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَٰكِن يُضِلُّ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ ۚ وَلَتُسْأَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ(93)

 Sinno Alla muuyuno, O waɗayno on mofte goote. Kono, Himo majjina on Mo O muuyi, O fewna on Mo O muuyi. Ma on lannditoye e kon ko gollaynoɗon

وَلَا تَتَّخِذُوا أَيْمَانَكُمْ دَخَلًا بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُوا السُّوءَ بِمَا صَدَدتُّمْ عَن سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَلَكُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ(94)

 Wata on jogitor goondooje mon janfondiro hakkunde mon, sakko koyngal [mon] mortotoo (fergito) ɓaawo ngal tabitude, meeɗiron bone sabu ko sakkiɗon kon e laawol Alla ngol. Hino woodani on lepte mawɗe

وَلَا تَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا ۚ إِنَّمَا عِندَ اللَّهِ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ(95)

 Wata on waɗtitir ahadi Alla ndin coggu fanɗungu. Anndee ko ko woni ka Alla kon ɓuri moƴƴannde on, si tawno hiɗon anndi

مَا عِندَكُمْ يَنفَدُ ۖ وَمَا عِندَ اللَّهِ بَاقٍ ۗ وَلَنَجْزِيَنَّ الَّذِينَ صَبَرُوا أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ(96)

 Ko marɗon kon re’ay (lanna), ko woni ka Alla kon ko heddotooɗum. Ma Men warjor ɓen muññiiɓe njoɓdi maɓɓe ndin ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo kon

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ(97)

 Kala golluɗo moƴƴere, woni gorko maa debbo, hara ko o gomɗinɗo, Ma Men wuurnu mo nguur- ndam laaɓuɗam. Ma Men warjor ɓe njoɓdi maɓɓe ndin, ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo kon

فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ(98)

 Si a janngay Alqur`aana, moolor Alla seytaane raɗaaɗo on

إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَلَىٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ(99)

 Kanko on, mbawdi(cemmbe) alanaa mo e ɓen gomɗimɓe, ɓe fawii e hoore Joomi maɓɓe

إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِينَ هُم بِهِ مُشْرِكُونَ(100)

 Anndee mbawdi makko ndin, ko hoore ɓen welduɓe e makko woni, e ɓen sirkirooɓe sabu makko

وَإِذَا بَدَّلْنَا آيَةً مَّكَانَ آيَةٍ ۙ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوا إِنَّمَا أَنتَ مُفْتَرٍ ۚ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ(101)

 Si Men lontinii Aaya lonto Aaya goo - Ko Alla ɓuri anndude ko O jippinta - Ɓe wi`a: "An on ko a fefindiiɗo". Si ko woni, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe anndaa

قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا وَهُدًى وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ(102)

 Maaku: "Ko jippini ndee, ko [Jibriilu] Fittaanndu Laaɓundu ndun, immorde ka Joomi maa, fii yo o tabintin ɓen gomɗimɓe, e [fii yo nde wonu] peewal, e welo-welo wonannde juulɓe ɓen

وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ ۗ لِّسَانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَهَٰذَا لِسَانٌ عَرَبِيٌّ مُّبِينٌ(103)

 Gomɗii Men Meɗen anndi wonnde hiɓe wi`a: "Ko neɗɗanke woni mo anndinnde (Alqur`aana)". Ɗemngal ngal ɓe ooñotoo e mun ngal ko ajami, ndee ɗoo non ka ɗemngal Aarabu ɓanngungal

إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ لَا يَهْدِيهِمُ اللَّهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(104)

 Pellet, ɓen ɓe gomɗinaali Aayeeje Alla ɗen, Alla fewnataa ɓe. Hino woodani ɓe lepte muusuɗe

إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ(105)

 Anndee ko fefindotoo fenaande, ko ɓen ɓe gomɗi- aa Aayee Alla ɗen; ko kamɓe woni fenooɓe ɓen

مَن كَفَرَ بِاللَّهِ مِن بَعْدِ إِيمَانِهِ إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمَانِ وَلَٰكِن مَّن شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللَّهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ(106)

 Kala yedduɗo Alla ɓaawo gomɗinal makko ngal - si wanaa on waawnaaɗo hara ɓernde makko nden ko deeƴirnde gomɗinal , kono, ɓen yaññamɓe ɓerɗe mun keeferaaku, hino fawii ɓe tikkere immorde Alla, hino woodani ɓe kadi lepte mawɗe

ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا عَلَى الْآخِرَةِ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ(107)

 Ngol [murtugol maɓɓe], ko tawde ɓe suɓike nguurndam aduna e dow laakara, e wonnde Alla kan, O fewnataa yimɓe yedduɓe ɓen

أُولَٰئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ وَسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِهِمْ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ(108)

 Ko ɓen woni ɓe Alla noti e ɓerɗe mun, e nanɗe mun e gite mun. Ko ɓen woni welsindiiɓe ɓen

لَا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْخَاسِرُونَ(109)

 Sikke alaaa wonnde ɓen ɗon ka laakara, ko kamɓe woni sooyuɓe ɓen

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُوا مِن بَعْدِ مَا فُتِنُوا ثُمَّ جَاهَدُوا وَصَبَرُوا إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ(110)

 Refti pellet Joomi maa, wonannde ɓen ferunooɓe ɓaawo nde ɓe tampinaama, hooti ɓe tiiɗnii ɓe muññii, pellet Joomi maa, ɓaawo ɗum, Ko O Haforoowo, Hinnotooɗo

۞ يَوْمَ تَأْتِي كُلُّ نَفْسٍ تُجَادِلُ عَن نَّفْسِهَا وَتُوَفَّىٰ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ(111)

 (Janto) tuma ñalnde kala wonkii arata, hara hiki wennja fii hoore-makki, wonkii kala yoɓee ko ki golli kon, kamɓe ɓe tooñetaake

وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّن كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَاقَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ(112)

 Alla piyii misal hoɗo: hoɗo hoolinoongo, deeƴungo; arsike maggo no ardirana ngo nokku kala e yaaj- jeende. Ɓe yeddi neemaaji Alla ɗin, Alla meeɗiniri ɓe koltu heege e kulol, sabu ko ɓe huuwaynoo kon

وَلَقَدْ جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِّنْهُمْ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ وَهُمْ ظَالِمُونَ(113)

 Gomɗii arii e maɓɓe Nulaaɗo jeyaaɗo e maɓɓe, ɓe fenni mo. Lepte ɗen nanngi ɓe, tawi ko ɓe tooñuɓe

فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلَالًا طَيِّبًا وَاشْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ(114)

 Ñaamee e kon ko Alla arsike on dagiiɗi laaɓuɗi, yetton neemaaji Alla ɗin, si wonii ko Kanko rewoton

إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ ۖ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(115)

 Anndee ko O Harminani on, ko jiiba, e ƴiiƴam (rufaaɗam), e teewu kose, e [huunde hirsiraande] daginiraande ko woori Allah. Kala on duñaaɗo [e ñaamugol ɗum] hara wanaa ɓewɗo wanaa jaggi- tuɗo,Anndee pellet, Allah ko Ya’fotooɗo Hinnotooɗo

وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَٰذَا حَلَالٌ وَهَٰذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُونَ(116)

 Wata on wi’u ko ɗemɗe mon sifotoo e penaale: "Ɗum ɗoo no dagii, ɗum ɗoo no harmi", fii no fefindoron e hoore Alla fenaande. Pellet, ɓen fefindotooɓe fenaande e hoore Alla, ɓe maletaake

مَتَاعٌ قَلِيلٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(117)

 Ko dakamme fanɗuɗo, hino woodani ɓe lepte muusuɗe

وَعَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا مَا قَصَصْنَا عَلَيْكَ مِن قَبْلُ ۖ وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ(118)

 E hoore Alyahuudaaɓe ɓen (kan), Men harminno ko Men fillani maa kon ko adii. Men tooñaano ɓe; ko woni, ko ko`e-maɓɓe ɓe wonunoo e tooñude

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُوا السُّوءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ(119)

 Refti pellel, Joomi maa, wonannde ɓen huuwirɓe bone on majjere, refti ɓe tuubi ɓaawo ɗum ɓe moƴƴini, pellet Joomi maa, ɓaawo ɗum, ko Haforoowo, Hinnotooɗo

إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِّلَّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ(120)

 Pellet, Ibraahiima woniino ɗowro hoykinaniiɗo Alla, ooñiiɗo [e ɗiya diinaaji], o wonaali jeyaaɗo e sirkooɓe ɓen

شَاكِرًا لِّأَنْعُمِهِ ۚ اجْتَبَاهُ وَهَدَاهُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ(121)

 Yettaynooɗo nemaaji Makko ɗin. [Alla] suɓike mo, O fewni mo e laawol focciingol

وَآتَيْنَاهُ فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً ۖ وَإِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ(122)

 Men okki mo ka aduna moƴƴere. Kanko on ka laakara, ko o jeyaaɗo e moƴƴuɓe ɓen

ثُمَّ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۖ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ(123)

 Refi Men wahayini e maaɗa, wonnde: " Jokku diina Ibraahiima ka naayaaki e diinaaji mehre o jeyanooka e sirkooɓe ɓen

إِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ ۚ وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ(124)

 Anndee [mawningol fii] aseweere nden ko waɗanaa, ko ɓen luutondirɓe e mayre. Pellet, Joomi maa, ko ñaawoyoowo hakkunde maɓɓe Ñalnde Darngal, e kon ko ɓe luutondiraynoo fii mun

ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ ۖ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ(125)

 Noddir e diina Joomi maa kan ñeeñal e waaju moƴƴu. Wennjiraa ɓe e noone ɓurɗo moƴƴude. Pellet, Joomi maa, ko Kanko ɓuri anndude on majjuɗo e laawol Makko ngol, ko Kanko kadi ɓuri anndi feewuɓe ɓen

وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ ۖ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرِينَ(126)

 Si on yagginay, haray yagginiree yeru no waɗiranoɗon non. Ko si on muññike, pellet ko ɗum ɓuri moƴƴannde muññiiɓe ɓen

وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلَّا بِاللَّهِ ۚ وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلَا تَكُ فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ(127)

 Muñño! Muñal maa ngal ko sabu Alla tan. Wata a suno fii maɓɓe. Wata wonu ɓittorɗo e kon ko ɓe fewjata

إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوا وَّالَّذِينَ هُم مُّحْسِنُونَ(128)

 Pellet, Alla no wonndi e ɓen huluɓe [Mo] e ɓen moƴƴinooɓe


More surahs in Fulah:


Al-Baqarah Al-'Imran An-Nisa'
Al-Ma'idah Yusuf Ibrahim
Al-Hijr Al-Kahf Maryam
Al-Hajj Al-Qasas Al-'Ankabut
As-Sajdah Ya Sin Ad-Dukhan
Al-Fath Al-Hujurat Qaf
An-Najm Ar-Rahman Al-Waqi'ah
Al-Hashr Al-Mulk Al-Haqqah
Al-Inshiqaq Al-A'la Al-Ghashiyah

Download surah An-Nahl with the voice of the most famous Quran reciters :

surah An-Nahl mp3 : choose the reciter to listen and download the chapter An-Nahl Complete with high quality
surah An-Nahl Ahmed El Agamy
Ahmed Al Ajmy
surah An-Nahl Bandar Balila
Bandar Balila
surah An-Nahl Khalid Al Jalil
Khalid Al Jalil
surah An-Nahl Saad Al Ghamdi
Saad Al Ghamdi
surah An-Nahl Saud Al Shuraim
Saud Al Shuraim
surah An-Nahl Abdul Basit Abdul Samad
Abdul Basit
surah An-Nahl Abdul Rashid Sufi
Abdul Rashid Sufi
surah An-Nahl Abdullah Basfar
Abdullah Basfar
surah An-Nahl Abdullah Awwad Al Juhani
Abdullah Al Juhani
surah An-Nahl Fares Abbad
Fares Abbad
surah An-Nahl Maher Al Muaiqly
Maher Al Muaiqly
surah An-Nahl Muhammad Siddiq Al Minshawi
Al Minshawi
surah An-Nahl Al Hosary
Al Hosary
surah An-Nahl Al-afasi
Mishari Al-afasi
surah An-Nahl Yasser Al Dosari
Yasser Al Dosari


Saturday, May 4, 2024

لا تنسنا من دعوة صالحة بظهر الغيب