الم(1) M. (Hey Yezdan bi arşa van tîpên di serê ferkeran da hatîye, dizane) چهند پیتێك له سهرهتای ههندێ له سوورهتهكانی قورئاندا هاتوون ژمارهیان (١٤) پیته، نیوهی كۆی پیتهكانی زمانی عهرهبین، بۆ سهلماندنی (اعجاز) و مهزنی و گرنگی قورئان كه له توانای هیچ كهسدا نیه بهو پیتانه كتێبێكی ئاوا بێ وێنه دابنێت، بهرادهیهك ههتا ئهگهر ههموو گرۆی ئادهمیزاد و پهری كۆببنهوه بۆ ئهو مهبهسته بێگومان ناتوانن، ههروهها چهندهها نهێنی تریشی تێدایه، زاناكان له ههندێكی دواون، ههندێكیشیان وتوویانه: ههر خوا خۆی زانایه به نهێنی ئهو پیتانه. |
اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ(2) Yezdanê (babetê perestîyê) ew e; ku ji pêştirê wî tu yezdan tune ne; zindeyê bi xwe ye, pir şîye خوا زاتێکه جگه ئهو هیچ خوایهکی تر نی یه شایهنی پهرستن بێت و ئهو ههمیشه زیندووه و ڕاگرو سهرپهرشتیاری ههموو دروستکراوهکانیهتی. |
نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَأَنزَلَ التَّوْرَاةَ وَالْإِنجِيلَ(3) (Yezdan) bi mafêtî ewa pirtûka, ku rastdar e ji bona wan pirtûkên di berya xwe da ne, li ser te da hînartîye. Û (hêj di berya naha da), ewî (pirtûkên bi nav) Tewrat, Encîl jî hînartîye ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) خوا قورئانی بۆ تۆ بهڕاست و دروست (به چهند قۆناغێک) دابهزاندووه، بهڕاست دانهری سهرجهم کتێبه پێشووهکانی پیش خۆیهتی (پێش دهستکاری کردنیان)، ههروهها تهوراتی بۆ (موسا) و ئینجیلی بۆ (عیسا) ڕهوانه کردووه له پێش قورئاندا... |
مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ ۗ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انتِقَامٍ(4) Ji bo ku ewan pirtûkan bibne beled ji bona merivan. Û ewî ewa pirtûka, ku pûçatî û mafê ji hev derdixe jî, hinartîye. Bi rastî ewanên ku bi beratenê Yezdan dibine file, hene! Ji bona wan ra şapatek e zor heye. Û Yezdan servahatê xwayî tûl e لهکاتێکدا هیدایهت و ڕێنموویی بهخشی خهڵکی بوون، ههروهها جیاکهرهوهی حهق و بهتاڵی نارده خوارهوه (که قورئانه)، بێگومان ئهوانهی بڕوایان نههێنا به ئایاتهکانی خوا، بۆ ئهوان سزایهکی سهخت (له دواڕۆژدا) ههیه، بێگومان خوای گهوره باڵادهستهو خاوهنی تۆڵهو سزایه (له بێ باوهڕان). |
إِنَّ اللَّهَ لَا يَخْفَىٰ عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ(5) Bi rastî li ser Yezdan qe tu tiştê di zemîn û ezman da heyî, veşartî nîne بێگومان هیچ شتێک له خوا ون نابێت نه له زهوی و نه له ئاسماندا. |
هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الْأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاءُ ۚ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ(6) Yezdan ew e, ku ça bivê, we wusa di malberxan da dide rûçik kirinê. Ji pêştirê wî tu Yezdanê (babetê perestîyê tune ye). Servahatê bijejke hey ewa bi xweber e ئهو خوایه زاتێکه نهخشهی ڕووخسارتان له منداڵدانهکاندا دهکێشێت چۆن بیهوێت، هیچ پهرستراوێکی بهڕاست نی یه جگه لهو خوایه و ئهو زاته باڵادهست و دانا و کاربهجێ یه. |
هُوَ الَّذِي أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُّحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ ۖ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ ۗ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ ۗ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا ۗ وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ(7) Yezdan ew e, ku pirtûk bi ser te da hinartîye, hinek beratenê wê pirtûkê hene, ku ewan beratan xîmê wê pirtûkê ne (loma ewan beratan, bûyeran bi rûçikê wan va vedikin). Û hinek beratên mayî jî hene! Ewan ji bona çend arşan, wekî hev in (yani ewan ji bona çend arşan bi hev ra tên). Îdî ewan merivên ku di dilê wan da xarî heye, dibine peyrewê wan berate ne (ku ji bona çend arşan hatine). Wekî armancên xwe arşan didine wan beratan, ji bo ku tevdanê derxin, lê arşa wanê rastî jî hey Yezdan dizane. Ewan zana ne, ku di zanîn da rehdayî, dibêjin: “Me bi wê bawer kirîye, loma hemûşk jî li bal Xwedayê me ye. Evê jî hey hişdar bîra xwe tînin.” ئهو خوایه زاتێکه که قورئانی بۆ سهر تۆ (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) نارده خوارهوه، بهشێک له ئایهتهکانی دامهزراو و پایهدارو ڕوون و ئاشکران، ئهوانه بنچینهو بناغهی قورئانهکهن و ههندێکی تریشی واتای جۆراوجۆر ههڵدهگرن و به ئاسانی نازانرێن، جا ئهوانهی که له دڵیاندا لاری و لادان ههیه، حهز له حهق و ڕاستی ناکهن، ئهوانه شوێنی ئهو ئایهتانه دهکهون که مانای جۆراو جۆر و فراوانیان ههیه، بۆ ئهوهی فیتنه و ئاشوب و ناکۆکی و دووبهرهکی دروست بکهن، یان بۆ ئهوهی لێکدانهوهی ههڵهی بۆ ههڵبهستن، له حاڵێکدا که لێکدانهوهی ئهو جۆره ئایهتانه ههر خوا خۆی به تهواوی دهیزانێت، جا ئهو کهسانهی کهله زانستدا ڕۆچوون دهڵێن: ئێمه باوهڕی دامهزراومان بهههر ههموو (ئهو ئایهتانه)ههیه که لهلایهن پهروهردگارمانهوهیه و فهرمایشی ئهوه، (لهڕاستیدا) بێجگه له خاوهن بیر و ژیرهکان یاداوهری وهرناگرن و بیرناکهنهوه (لهم قورئانه). |
رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً ۚ إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ(8) Xwedayê me! Tu dilê me ji piştî, ku te em anîne rêya rast, îdî xar neke û tu ji bal xwe, ji bona me ra dilovanîyekî bide. Bi rastî hey tu yî, ku bê baha pir dayînê dikî (ئهوانه دهڵێن) پهروهردگارا.. دوای ئهوهی که هیدایهت و ڕێنمووییت کردین، دڵهکانمان لامهده له ڕێگهی ڕاست و له ڕهحمهت و بهخششی تایبهتی خۆت بههرهوهرمان بکه، چونکه بهڕاستی تۆ بهخشنده و بهخشێنهری. |
رَبَّنَا إِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ(9) Xwedayê me! Bi rastî di wê roya ku di hatina wê da tu dudilî tune ye, hey tu merivan dicivînê. Bi rastî Yezdan ji peymana dayî naşipite پهروهردگارا بهڕاستی تۆ کۆکهرهوهی ههموو خهڵکیت له ڕۆژێکدا که هیچ گومانی تێدانیه، بێگومان خوا (زاتێک نیه) که بهڵێنی خۆی نهباته سهر.... |
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَن تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُم مِّنَ اللَّهِ شَيْئًا ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمْ وَقُودُ النَّارِ(10) Bi rastî ewanê bûne file hene! Mal û zarê wan, bi tu tiştî ewan ji Yezdan nadine parisandinê. Û ardûkê agir hey evan bi xweber in (لهو ڕۆژهدا) بهڕاستی ئهوانهی که بێ باوهڕن ههرگیز ماڵ و منداڵیان هیچ جۆره بهرگریهکیان لێ ناکهن له سزای خوا، ئا ئهوانه سووتهمهنی ئاگری دۆزهخن. |
كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ ۗ وَاللَّهُ شَدِيدُ الْعِقَابِ(11) Ewanê beratên me didane derewdêrandinê hene! Temtêla wan wekî temtêla wan komalên ku di berya Fir’ewn da (hatibûne) û wekî temtêla malyê Fir’ewn in. Îdî Yezdan jî bi sedema gunehê wan, ewan (bi şapan) girtin. Yezdan bi rastî zor şapata ئهوانه داب و نهریتیان وهکو داب و نهریتی دارودهستهی فیرعهون و ئهوانهی که پێشیان هاتوون وایه، ئایهت و موعجیزهکانی ئێمهیان بهدرۆ دانا، خوایش ئهوانی بههۆی گوناهو تاوانیانهوه بهتوندی سزادا و گرفتاری کردن و خوا تۆڵهسێنهرێکی بههێز و بهزهبره. |
قُل لِّلَّذِينَ كَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَتُحْشَرُونَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ ۚ وَبِئْسَ الْمِهَادُ(12) (Muhemmed! Tu ji bona wanê bûne file ra) Bêje: “Bi rastî hûnê di nêzîk da sernegûn bibin û hûnê li bal dojê da bêne civandinê.” Doj bi xweber jî çi qa sikê çîncîla ne (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) بڵێ بهوانهی که بڕوایان نههێناوه: سهرئهنجام تێکدهشکێن و ژێردهست دهخرێن (له دنیادا، له ڕۆژی دوایشدا) کۆ دهکرێنهوه و ڕاپێچ دهکرێن بۆ ناو دۆزهخ که ناخۆشترین جێگهیه. |
قَدْ كَانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتَا ۖ فِئَةٌ تُقَاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَأُخْرَىٰ كَافِرَةٌ يَرَوْنَهُم مِّثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ ۚ وَاللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَن يَشَاءُ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّأُولِي الْأَبْصَارِ(13) Bi sond! Ji bona we ra, di wan her du destên, ku ji bona qirînê, têne hemberê hev, beratên hişhildanî hene. Destek ji wan di rêya Yezdan da qirînê dike, desta mayî jî file ne. Ewa desta bawer dikin, evê desta file li ber çavan ducarê xwe dibînin. Yezdan jî evînê xwe bi arîkarêya xwe bi hêz dike. Divê bûyerê da ji bona wanê xweyî dîtinê ra hişhildan heye (yanî ewan bivê servahatinê bi ponijandin hiş hil didin) (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) بهو خهڵکه بڵێ) بێگومان لهو دوو دهستهیهی که له (جهنگی بهدردا) ڕوو به ڕووی یهکتر وهستان نیشانهو پهندێکی گهوره بوو بۆتان، دهستهیهکیان له پێناوی خوادا دهجهنگان، دهستهکهی تریان بێ باوهڕ بوون، ئیمانداران لهبهر چاوی ئهواندا دوو ئهوهندهیان دهنواند (له مهیدانی جهنگدا بهچاوی بینایی و بینین)، (خوا فریشتهیشی دابهزاند بۆ یارمهتی ئیمانداران)، خوا پشتگیری (ههر دهستهیهک)و ههرکهسێک بیهوێت دهیکات، بهڕاستی ئا لهو یارمهتیهدا پهند و ئامۆژگاری ههیه بۆ ئهوانهی که بینایی خۆیان بهکاردههێنن و بهوردیی بیردهکهنهوه (که چۆن کۆمهڵێکی کهم زاڵ بوون بهسهر کۆمهڵێکی زۆردا). |
زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالْأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ۗ ذَٰلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَاللَّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ(14) Ji bona merivan hezkirina jinan û zaran û komên ji zer û zîvan û revonê hespan û kerî û sûrîne tarişan û çandinî bi dil xwestin, hatîye xemilandinê. Evanan xişrê jîna cihanî ne. Û li bal Yezdan bi xweber da jî qencê şûnwaran heye, loma qencê zivirandina li bal wî da ne ئارهزووی ئافرهت و بوونی نهوهی نێرینه و خاوهنێتی ئاڵتون و زێڕو زیووی زۆرو زهبهنده و ئهسپی چاک و ڕهسهن و (هۆکارهی هاتووچۆ) ههروهها ماڵات و زهوی و زاری کشتوکاڵ بۆ خهڵکی ڕازێنراوهتهوه، ئهوانه ههمووی نازو نیعمهتی ژیانی دنیان، خوایش (بۆ چاکان) شوێنی گهڕانهوهی ڕازاوهو خۆشی لای خۆی ئاماده کردووه (که بهههشته). |
۞ قُلْ أَؤُنَبِّئُكُم بِخَيْرٍ مِّن ذَٰلِكُمْ ۚ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ(15) (Muhemmed! Tu ji bona wan ra) bêje: “Hûn hez dikin, ku ez ji bona we ra, hêj ji van hezkirinê we, çêtir bêjim? Ewanê Xweda parizî dikin, hene! Ji bona wan ra li bal Xwedayê wan, behiştên ku di bine darê wan da çem dikişin heye. Ewanan di behiştê da hey dimînin. Û ji bona wan ra zone paqij û qayîlbûna ji Yezdan heye. Û Yezdan bi xweber jî bendenê xwe dibîne (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) بهو خهڵکه) بڵێ: ئایا ههواڵی چاکتر لهو نازو نیعمهتانهتان پێ ڕابگهیهنم؟! (ئهویش ئهمهیه که): بۆ ئهوانهی پارێزکارو خواناسن، لای پهروهردگاریان باخهکانی بهههشت ئامادهیه بۆیان که: چهندهها ڕووبار بهژێر درهختهکانیداو بهبهردهم کۆشکهکانیدا دهڕوات، هاوڕێ لهگهڵ ژیانی نهبڕاوه لهگهڵ هاوسهرانی پاکیزهدا و بهدهم ههست کردنی بهردهوام بهڕهزامهندیی پهروهردگاری ئازیز، بێگومان ئهو خوایه بینایه بهبهندهکانی. |
الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ(16) Ewan xwedaparizan in, ku dibêjin: “Xwedayê me! Bi rastî me bi te bawer kirîye, îdî tu ji bona me ra gunehên me bibaxişîne û tu me ji şapata agir biparisîne.” ئهوانهی که دهڵێن: پهروهردگارا، بهڕاستی ئێمه ئیمان و باوهڕمان هێناوه، ده له گوناههکانمان خۆش ببه و له ئاگری دۆزهخ بمانپارێزه. |
الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحَارِ(17) Ewan xwedaparizan in, ku li ser aşît û teşqelan hew dikin û rast in û bi dil perestî dikin û malê xwe ji bona hewcan ra, di rêya Xwedê da, disixurînin û di sewgura sibehê da, ji bona baxişandina gunehên xwe, lavan dikin (جا ئهو ئیماندارانه، ئهمه سیفهتیانه) خۆگرو ئارامگرن (له بهرامبهر ناسۆر و ناخۆشیهکانی ژیانهوه)، ڕاستگۆو خواپهرستن، ماڵ و سامان دهبهخشن و، له بهرهبهیانهکاندا داوای لێخۆشبوون (له پهروهردگاریان دهکهن چونکه واههست دهکهن که وهک پێویست خواپهرستیان نهکردووه). |
شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ ۚ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ(18) Bi rastî Yezdan û firiştan û ewan zane ne, ku bi dadvanî radibin, daditîyî bi cîh tînin şahidî dane, ku tu yezdan ji pêştirê Yezdanê (babetê perestîyê) tune ne, hey servahatê bijejke ewa ye خوای گهوره (له ڕێگهی دروست کراوانیهوه، که ههمووی نیشانهی دهسهڵاتی دهنوێنێت) خۆی شایهتی داوه و دهریخستووه و سهلماندویهتی که بهڕاستی جگه لهو هیچ خوایهکی تر نی یه که شایانی پهرستن بێت، ههروهها فریشتهکان و خاوهن زانستهکانیش (له پێغهمبهران و زانایان) که بهڕێگهیهکی ڕاست و دروست دهیسهلمێنن خوا ههمیشه داد پهروهری ڕههایه و جگه لهوزاته خوایهکی تر نیه و ئهو خوایهکی باڵادهست و دانایه. |
إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ ۗ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ إِلَّا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ ۗ وَمَن يَكْفُرْ بِآيَاتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ(19) Bi rastî “ol”a rastî li bal Yezdan, hey “ol”a (bi nav) Îslam e. Ewan komên, ku ji wan ra pirtûk hatîye hene! Ji piştî ku ji wan ra zanîn hatîye, paşê ji dexesîya di nava hev da, ne wekhevbûn çê kirine. Û kîjan bi beratenê Yezdan bibe file, îdî bira bizane! Bi rastî Yezdan zû hijmarok e بهڕاستی دین و ئاینی پهسهند لای خوا تهنها ئاینی ئیسلامه، ئهوانهش که کتێبه (ئاسمانیهکانیان) دراوهتێ، جیاوازیان له نێواندا پهیدا نهبووه مهگهر له دوای ئهوهی زانستی و زانیاری تهواویان بۆ هاتووه (دهربارهی ڕاستی محمد (صلی الله علیه وسلم) و ئیسلام)، ئهمهش بههۆی دنیاپهرستی و حهسوودی و ستهم کردنیان له نێو خۆیان (چونکه ڕازی نهبوون به پێغهمبهرێک له غهیری خۆیان)، جا ئهوهی باوهڕی به فهرمان و ئایهتهکانی خوا نهبێت، ئهوه بێگومان خوا بهخێرایی حسابی خۆی دهکات لهگهڵیاندا (ههر زوو بهدۆزهخیان دهگهیهنێت). |
فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ ۗ وَقُل لِّلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ وَالْأُمِّيِّينَ أَأَسْلَمْتُمْ ۚ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوا ۖ وَّإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ ۗ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ(20) Îdî heke ewan (Muhemmed) bi te ra di mafê (ol) ê da tekoşînê bikin, tu ji bona wan ra bêje: “Min xwe û bi wanê peyrewê xwe va ji bona Yezdan ra hispartîye.” Û tu ji bona wanê, ku pirtûk ji bona wan ra hatîye û ji bona wanê ne xwandî ra bêje: “Hûn jî misilman bûne?” Îdî heke ewan misilman bên, şixwa ewan hatine rêya rast û heke ewan pişta xwe dane te (misilman ne bûn) li ser te hey gotina (biryarên Yezdan ji wan ra) heye. Û Yezdan bi xweber jî bendenê xwe dibîne خۆ ئهگهر موجادهله و گفتوگۆی سهختیان لهگهڵدا کردیت، ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) تۆس بڵێ: من و ئهوانهی که شوێنم کهوتوون ڕوومان کردۆته خواو تهنها ملکهچی ئهوین، بهوانهی که کتێبیان پێدراوه و ئهوانهش نهخوێندهوارن له (موشریکانی عهرهب) بڵێ: ئایا ئێوه تهسلیم بوون بهخواو موسوڵمان بوون؟ خۆ ئهگهر تهسلیم بوون، ئهوه مانای وایه بهڕاستی ئهوه هیدایهتیان وهرگرتووه، خۆ ئهگهر پشت ههڵکهن و باوهڕنههێنن، ئهوه تهنها گهیاندنی پهیامهکه لهسهرتۆیه، خوای گهورهش بینایه بهبهندهکانی. |
إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ الَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ(21) Bi rastî ewanê ku bi beratenê Yezdan dibine file û pîxemberên wî bê mafî dikujin û ewan merivên ji kesan, ku fermana kesan ji bona dadvanitîyê dikin jî dikujin, hene! Îdî (Muhemmed!) tu ewanan bi şapata dilsoz bide mizgîndanê بهڕاستی ئهوانهی باوهڕ ناهێنن بهئایهت و فهرمانهکانی خوا و پێغهمبهرانیش بهبێ هیچ حهقێک دهکوژن و ئهو خهڵکانهش دهکوژن که فهرمان به دادپهروهری دهدهن، کهواته مژدهی سزایهکی پڕ ئێشیان پێ بده!! |
أُولَٰئِكَ الَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ(22) Evan in, ku keda wanê di cihan û di dan û gavê para da kirine şewitîye û ji bona wan bi xweber jî tu arîkar tune ye ئا ئهوانه کهسانێکن کردهوهکانیان پووچ بۆتهوه له دنیاو قیامهتدا، کهسیش نیه پشتیوانی لهوان بکات. |
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُدْعَوْنَ إِلَىٰ كِتَابِ اللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِّنْهُمْ وَهُم مُّعْرِضُونَ(23) (Muhemmed!) Qey tu li bal wan merivan, ku parek e ji zanina pirtûkê ji wan ra hatîye dayînê mêze nakî? Ewan ji bona ne wekhevbûna heyî da, li bal biryarên di pirtûka Yezdan da heyî, têne gazîkirinê ji bo ku di nava wan da bi dadvanî berewanî bêt kirinê, paşê destek e ji wan, rû ji biryarê pirtûkê difetilînin. Ewan bi xweber jî eva ji xwe ra kirine xûy ئایا نابینی ئهو کهسانهی بهشێک له کتێبی ئاسمانیان پێدراوه کاتێک بانگ دهکرێن بۆ لای کتێبی خوا (تهورات) تا فهرمانڕهوایی بکات له نێوانیاندا، پاشان دهستهیهکیان پشت ههڵدهکهن و له کاتێکدا ئهوان سهرپێچیکهرن. |
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَن تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّامًا مَّعْدُودَاتٍ ۖ وَغَرَّهُمْ فِي دِينِهِم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ(24) Eva (rû fetilandina wan) ji bo ku ewan gotibûne: “Bi rastî agir ji pêştirê çend rojên, hijmarî, bi me nagire.” Ewan bi van virên xwe, di “ol” a xwe da hatine xapandinê بۆیهش (وادهکهن) چونکه بهڕاستی ئهوان دهیانووت: ههرگیز ئاگری دۆزهخ چهند ڕۆژێکی کهم نهبێت بهر لهشمان ناکهوێت و ئهوهی له ئاینهکانیاندا بۆ خۆیان ههڵبهستبوو، سهری لێ شێواندن و تهفرهی دان. |
فَكَيْفَ إِذَا جَمَعْنَاهُمْ لِيَوْمٍ لَّا رَيْبَ فِيهِ وَوُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ(25) Îdî di gava, ku em ewan ji bona wê roja ku di hatina wê da tu dudilî tune ye, bicivînin û ji bona her yekê ra jî, keda ku ewan kirîye tê dayînê, li wan bi xweber jî qe cewr nayê kirinê, gelo temtêla wanê, wê ça be ئاخۆ حاڵیان چۆن بێت کاتێ لهو ڕۆژهدا کۆیان دهکهینهوه که هیچ گومانێک له هاتنیدا نیه و ههموو کهس پاداشتی کارو کردهوهی خۆی پێدهدرێت، لهکاتێکدا ئهوان ستهمیان لێناکرێت. |
قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاءُ وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَن تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَن تَشَاءُ ۖ بِيَدِكَ الْخَيْرُ ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(26) (Muhemmed! Tu) bêje: “Xwedayê min e serokê, serekên bi hêzên maldarê berewan! Tu bi xweber î, hêz û berewanî bi serektî ji bona evînê xwe ra didî û tu kîjanî bivê, ji wî hêz û berewanî, bi serektî rût dikî û tu evînê xwe serfiraz dikî û tu kîjanî bivê, tu ewî sernegûn dikî. Hey çêtir bûyîn di destê te da ne. Bi rastî tu bi hemû tiştan dişî (ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم)، ئهی ئیماندار) بڵێ: خوایه تۆ خاوهنی ههموو شتێکیت، دهسهڵات دهبهخشیت بهههر کهسێک بتهوێت و دهسهڵات وهردهگرێتهوه له ههر کهسێک بتهوێت ههر کهس بتهوێت باڵادهستی دهکهیت، ههرکهسێکیش بتهوێت زهلیل و بێ دهسهڵات و ژێربهدهستی دهکهیت، ههرچی خێر ههیه ههر به دهست تۆیه، بێگومان تۆ دهسهڵاتداری بهسهر ههموو شتێکدا. |
تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ ۖ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ ۖ وَتَرْزُقُ مَن تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ(27) (Xwedayê min!) Tu î, şevan dixî royan û royan dixî şevan (bi van xistinê di nava hev da, şev û royan bi hev didî dirêj kirinê). Û tu zindîyan ji mirêyan û mirêyan jî ji zindîyan, derdixî û tu ji bona evînê xwe ra, bê hijmar rozînan didî شهو تێکههڵکێشی ڕۆژ دهکهیت، ڕۆژ تێکههڵکێشی شهو دهکهیت، زیندوو له مردوو دهردێنیت، مردوو له زیندوو دهردێنیت، ڕزق و ڕۆزی بێ حساب و بێ شومار دهبهخشیت به ههر کهس بتهوێت (کارهکانت ههر ههمووی پڕه له حیکمهت و دانایی، بهندهکانت سهرسام و سهر سووڕماوون له کهماڵی تۆ). |
لَّا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ ۖ وَمَن يَفْعَلْ ذَٰلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْءٍ إِلَّا أَن تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقَاةً ۗ وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ ۗ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ(28) Bawerger, filan ji xwe ra naxine serkar (ewan hey bawergeran ji xwe ra dixne serkar). Îdî kîjan bawergerê ji pêştirê bawergeran, filan ji xwe ra bixe serkar, li bal Yezdan tu dostîya wî tune ye. Ji pêştirê heke hûn xwe, bivê serkaryî ji wan biparisînin (ji bo ku ji wan, ji bona we ra tu teşqele çê nabe, hûn dikarin bi xûyayî wan ra bibine dost). Û Yezdan jî we ji xwe dide tirsandinê. Bi rastî fetilandin hey li bal Yezdan da ne نابێت ئیمانداران، کافران بکهنه پشت و پهناو یارو یاوهری خۆیان لهجیاتی ئیمانداران، ئهوهی کاری وا بکات، ئهوکارهی دهبێته هۆی ئهوهی هیچ پهیوهندییهکی ئیمانیی بهخواوه نهمێنێت، مهگهر لهبهر ئهوهی خۆتان به بێگومان له شهڕیان بپارێزن و قوتاربن (ئهویش بهوهی بهدهم ڕازییان بکهن، نهک بهدڵ و کردهوه)، خوای گهورهش بێدارتان دهکاتهوه بهسیفهتی تۆڵهسهندنهوهی خۆی دهتانترسێنێت (تا کاری ناڕهوای وانهکهن)، سهرئهنجام و گهڕانهوهتان ههر بۆ لای خوایه. |
قُلْ إِن تُخْفُوا مَا فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ ۗ وَيَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(29) (Muhemmed! Tu ji bona wan ra) Bêje: “Hûn di dilê xwe da çi tiştî veşêrin û ya jî derxin (bidine xûya kirinê) hey Yezdan bi wî dizane. Û ewa bi tiştên di ezman û zemîn da heye jî dizane. Yezdan bi rastî bi hemû tiştan dişî.” پێیان بڵێ: ئهگهر ئهوهی له سینهتاندا جێگیره بیشارنهوه یاخود ئاشکرای بکهن، ئهوه خوا پێی دهزانێت، ههرچیش له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه ههر پێی دهزانێت و خوا دهسهڵاتی بهسهر ههموو شتێکدا ههیه. |
يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَيْنَهَا وَبَيْنَهُ أَمَدًا بَعِيدًا ۗ وَيُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ ۗ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ(30) (Hûn gelî merivan!) Ewê roya, ku hemû kes di wê royî da rastî qencînê xweyên kirî tên, ku amade ne û hemû sikatîne wî jî amade ne, ewa kesa hez dike, ku di nîveka wî û kirinê wî da danekî dûr hebûya (bi ponijandin bîra xwe bînin). Û Yezdan we (ji hatina di hemberya fermanê) xwe da, bi tirsdayî dide parisandinê. Yezdan ji bona benda ra mêhrivan e ڕۆژێک دێت ههمووکهس، کاروکردهوهکانی خۆی دهبینێت ئاماده کراون بهخێرو شهڕیهوه، تاوانبار ئاوات دهخوازێت که له نێوان خۆی و کردهوه خراپهکانیدا مهودایهکی دوورو درێژ ههبوایه، خوای گهورهش بێدارتان دهکاتهوه به سیفهتی تۆڵهسهندنهوهی خۆی دهتانترسێنێت (لهوهی که کاری ناڕهوا بکهن) و خوا بهسۆز و به بهزهییه بۆ ئهو بهندانهی (که بهم ئاگاداریانه دڵیان ڕادهچڵهکێت پێش هاتنی ئهو ڕۆژه). |
قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(31) (Muhemmed! Tu ji wan ra) Bêje; “Heke hûn bi rastî ji Yezdan hez dikin, îdî hûn bibine peyrewê min, ku Yezdan jî ji we hez bike, û ji bona we ra gunehên we bibaxişîne.” Bi rastî Yezdan baxişkarê dilovîn e (ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) به ئیمانداران) بڵێ: ئهگهر ئێوه خواتان خۆش دهوێت ده شوێنی من بکهون و له فهرمانی من دهرمهچن، ئهوکاته خوایش ئێوهی خۆش دهوێت و له گوناهو ههڵهکانیشتان خۆش دهبێت، ئهو خوایه لێخۆشبوو و میهرهبانه. |
قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ ۖ فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِينَ(32) (Muhemmd tu ji wa ra) bêje: “Hûn bi gotina Yezdan û pêxemberê wî bikin.” Îdî heke ewan berê xwe fetilandin, bira ewan bi rastî bizanin! Yezdan ji filan hez nake (دووباره) پێیان بڵێ: فهرمانبهرداری خواو پێغهمبهر بن، خۆ ئهگهر سهپێچی بکهن و پشتی تێبکهن ئهوه دڵنیابن خوا بێ باوهڕانی خۆش ناوێت. |
۞ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَىٰ آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ(33) Bi rastî Yezdan Adem û Nûh û binamala Îbrahim û binamala δmran (ku her yekê ji wan, ji nişa hev in) li ser heyîne cihanê hêlbijartîye بهڕاستی خوا ئادهم و نوح و نهوهکانی ئیبراهیم و نهوهکانی عیمرانی ههڵبژاردووهو ڕێزی داوون بهسهر خهڵکی ههموو جیهاندا. |
ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِن بَعْضٍ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ(34) Evan ûrtek e wusa nin, ji hev hatine. Û Yezdan bîhîstekê pir zan e ئهوانه نهوهیهکن یهک ڕهچهڵن، ههندێکیان له ههندێکی تریان بوون، خوا خۆی بیسهرو زانایه (چاک دهیزانی که شایستهن بۆ ئهو کاره پیرۆزه). |
إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي ۖ إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ(35) Di gavekî da, jina Î’mran bi lavatî gotibû: “Xwedayê min! Bi rastî min eva (zaroka) di zikê xwe da, hey ji bo, ku ji te tenê ra xebat bike, bi gorîtî xumale kirîye. Îdî tu jî ewê ji min litê bike. Bi rastî hey tu î bîhîstekê pir zan.” (بهیاد بێنه) کاتێک هاوسهری عیمران وتی: پهروهردگارا؛ بهڕاستی من بڕیارم داوهو نهزرم کردووه ئهو منداڵهی له سکمدایه ئازاد کراوبێت له ههموو ئهرک و ئیش و کارێک (تا ههر له خزماتی بیت المقدس دا بێت) ده تۆش لێم وهربگره، چونکه بهڕاستی تۆ خوایهکی بیسهرو زانایت. |
فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُهَا أُنثَىٰ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنثَىٰ ۖ وَإِنِّي سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وَإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ(36) Îdî di gava jina Î’mran razaye Yezdan zanîbûye, ku çi ji wê ra bûye jî, ewê dîsa gotîye: ‘Xwedayê min! Bi rastî ji min ra keçikek bûye. Û zarên kurîn (ji bona xebatê) wekî zarên keç nabin, bi rastî min navê wê, “Meryem” danî û bi rastî ez ewê bi tevê ûrta wê va ji sikatîne pelîdê deherandî di hêspêrime, parisandina te.” بهڵام کاتێک منداڵهکهی بوو (به دڵشکاویهوه) وتی: پهروهردگارا خۆ من کچم بوو، بێگومان خوا خۆی چاک دهزانێت که چی بووه، (خۆ ئاشکرایه) کوڕیش وهکو نی یه (لهگهلێ ڕووهوه و ههریهکه ئهرک و فرمانی خۆی ههیه، ئهوهی به ئافرهت دهکرێت بهپیاو ناکرێت، بهپێچهوانهشهوه، ژن و پیاو تهواوکاری یهکترن و هیچیان لای خوا کهم ڕێزنین ئهرکی خزمهتکاری بیت المقدسیش بهو ناکرێت)، منیش بهڕاستی ناوم نا مهریهم و من ئهیپارێزم بهتۆ خۆی و وهچهکهی له شهیتانی ڕهجم کراو. |
فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا ۖ كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا ۖ قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّىٰ لَكِ هَٰذَا ۖ قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِ اللَّهِ ۖ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ(37) Îdî Xwedayê wê ewa gorya wê bi rindê qencîyan litê kirîye û Xweda ewa gorya wekî hêşnayan rind gîhandîye û Zekerêya jî xistîye daman ji bona gîhîjtina wê. Zekerya çi qa diçû (wê Babû-Çelîpa ya ku Meryem têda bûye) li bal Meryemê da rastê xarinan hatîye. Zekerêya, ji Meyre ra gotîye: “Ka evan xarinê hanênan ji kur ji bona te ra hatine?” Meryem ji bona Zekerêya ra gotîye: “Ewan xurekan ji bal Yezdan ji min ra tên.” Bi rastî Yezdan ji evînê xwe ra bê hijmar dilikan dide ئینجا پهروهردگاری بهشێوهیهکی جوان و پهسهند مهریهمی وهرگرت، زۆر بهجوانی پێی گهیاند، زهکهریای کرده مامۆستاو سهرپهرشتی (که ههم خزم و ههم پێغهمبهر بوو، تا بهچاکی دینداری فێر بکات، پاشان که مهریهم گهوره بوو) ههر کاتێک زهکهریا دهچوو بۆ سهردانی له شوێنی خواپهرستیهکهیدا دهیبینی ڕزق و ڕۆزیی و نازو نیعمهتی جۆراوجۆری لایه، زهکهریا: وتی ئهی مهریهم ئهم ههموو ڕزق و ڕۆزییهت لهکوێ بوو؟!، مهریهم له وهڵامیدا وتی: ئهوه له لایهن خواوهیه، ئهو بۆم دهنێرێت، بهڕاستی خوا به ههر کهس بیهوێت ڕزق و ڕۆزیی بێ سنوورو بێ هۆکار دهبهخشێت. |
هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ ۖ قَالَ رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً ۖ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ(38) Di wura da Zekerêya bi lavatî gazî Xwedayê xwe kirîye. (Zekerêya) Gotîye: “Xwedayê min! Tu ji bona min r ali bal xwe ûrtek e paqij bide. Bi rastî tu gazîkirinan dibihê ئا لهو کات و شوێنهدا، زهکهریا هانا و نزای بۆ پهروهردگاری لێ بهرز بۆوه و وتی: پهروهردگارا نهوهی چاک و پاکم پێ ببهخشه، بهڕاستی تۆ بیسهری دوعا و نزایت. |
فَنَادَتْهُ الْمَلَائِكَةُ وَهُوَ قَائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرَابِ أَنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيَىٰ مُصَدِّقًا بِكَلِمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَسَيِّدًا وَحَصُورًا وَنَبِيًّا مِّنَ الصَّالِحِينَ(39) Îdî gava (Zekerêya) di (babû-çelepa) ê da nimej dikir, firiştan gazî wî kirine (gotine):“Bi rastî Yezdan tu bi kurekî bin av “Yehya” daî mizgîn danê.Yehya ewî merivê ku bi fermana Yezdan bûye,dide rast dêrandinê û ewa bi xweber jî serok û dawpaqij û pêxember û ji aştîkaran e جا یهکسهر فریشته جبرئیل بانگی کرد لهکاتێکدا زهکهریا له میحرابهکهدا وهستا بوو، نوێژی دهکرد، (وتی) بهڕاستی خوای گهوره مژدهت دهداتێ به بهخشینی کوڕێک ناوی یهحیایه، بهڕاستدانهری فهرمانی تایبهتی خوایه و گهوره و ڕێزداره و خۆپارێزه له گوناهان و پێغهمبهرێکه له چاکان. |
قَالَ رَبِّ أَنَّىٰ يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَقَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَامْرَأَتِي عَاقِرٌ ۖ قَالَ كَذَٰلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ(40) Zekerêya bi lavatî ji Xweda ra gotîye: “Xweda! Ka, we ça ji bona min ra kurekê bibe? Îdî ez kal bûme û jina min jî “eremûk” e. (Yezdan) Gotîye: “Gotina te ye, lê Yezdan ça bivê wusa dike.” زاکهریا وتی: پهروهردگارا؛ ئاخۆ چۆن منداڵم پێ دهبهخشیت خۆ من پیری تهنگی پێ ههڵچنیووم، هاوسهرهکهشم سک ناکات، خوای گهورهش فهرمووی: کاری خوا ههر ئاوایه و ههر چیهکی بوێت، دهیکات. |
قَالَ رَبِّ اجْعَل لِّي آيَةً ۖ قَالَ آيَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ إِلَّا رَمْزًا ۗ وَاذْكُر رَّبَّكَ كَثِيرًا وَسَبِّحْ بِالْعَشِيِّ وَالْإِبْكَارِ(41) (Zekerêya ji Xweda lava kirîye) Gotîye: “Xweda! Ka tu ji bona min ra (ku wê ji bona min ra kurekî bibe) beratekî bide.” Xweda ji bona Zekerêya ra gotîye: “Berata te ev e; ku tu di sê royan da bi tu kesî ra mijûl nebî, ji xêncî bi niqandin (bi peyivî). Û tu pir perestîya Xwedayê xwe bikî. Û tu di sibe û êvaran da Xwedayê xwe ji kêmasîyan bi sipazî paqij bikî.” ئینجا زهکهریا وتی: پهروهردگارا نیشانهیهکم بۆ دیاری بکه تا دڵنیابم که خێزانم سکی بووه، خوای گهوره فهرمووی: نیشانهکهت ئهوهیهکه توانای قسه کردنت تا سێ ڕۆژ لهگهڵ خهڵکیدا نابێت (زمانت دهبهسترێت) مهگهر به ئیشارهت و ئاماژه نهبێت، تۆش زۆر یادی پهروهردگارت و تهسبیحات و ستایشی بکه بهتایبهتی له دهمه و ئێواره و بهرهبهیاندا. |
وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ(42) Û di gavekî da firiştan (aha)gotine: “Meryem! Bi rastî Yezdan tu hêlbijartî û paqij kiriye û ewî te li ser hemû jinên cîhanê bi paydarî hêlbijartî.” (ههروهها یادیان بهێنه کاتێک) جبرئیلی فریشته وتی: ئهی مهریهم بهڕاستی خوا تۆی ههڵبژاردوه و خاوێن و پاکیزهی کردویت، ههڵی بژاردویت و ڕێزی داویت بهسهر ههموو ئافرهتانی جیهاندا. |
يَا مَرْيَمُ اقْنُتِي لِرَبِّكِ وَاسْجُدِي وَارْكَعِي مَعَ الرَّاكِعِينَ(43) Meryem! Tu bi dil ji bona Xwedayê xwe ra (biperestî) stûyê xwe xar bike û tu ji bona Xwedayê xwe ra kunde behere û tu bi wanê ku (xwe ji bona Xweda ra) kûz dikin, xwe kûz bike ئهی مهریهم ملکهچ و فهرمانبهرداری پهروهردگارت به، سوژده و کڕنووشی بۆ ببه لهگهڵ کڕنووشبهراندا. |
ذَٰلِكَ مِنْ أَنبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ ۚ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلَامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَمَا كُنتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ(44) (Muhemmed!) Evanan hemûşk ji axiftinê dizîka da nin, em li bal te da diniqînin. Di gava ewan peşk diavêtin, ka kîjanê ji wan bibe damin, ji bona xwayî kirina Meryemê û di gava ku ewan tekoşîn dikirin (ji bona daminya Meryemê) tu li bal wan nebû î ئهوشتانهی باسکران چهند ههواڵێک بوون له غهیبهوه، ئێمه لهڕێگهی (وهحی) و سروشهوه بهتۆی دهگهیهنین، خۆ تۆ (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) لهوێ نهبوویت کاتێک پێنوسهکانیان ههڵئهدایه (ئاوهوه، پێنوسی کێ سهرکهوت و ئاو نهیبرد) ئهوهیان مهریهم پهروهرده بکات، تۆ لهوێش نهبوویت کاتێک کێشهیان ههبوو (لهسهر ئهوهی کێ بهخێوی بکات). |
إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ(45) Di gavekî da firiştan (aha) gotibûne: “Meryem! Bi rastî Yezdan te bi peyvek e ji xwe dide mizgîndanê. Navê wî Îsa Mesîhê kurê Meryemê ye. Ewa di cihan û di dan û gavê para da jî, pir bi rû ye. Ewa ji wanê nezîkê (Yez- dan) e (ههروهها یادیان بهێنه) کاتێک فریشهکه به مهریهمی وت: ئهی مهریهم بهڕاستی خوا مژدهت دهداتێ: به وشهیهکی خۆی (که فرمانی ـ کن فیکون ـ ه، ڕۆڵهیهکت پێ ببهخشێت) که ناوی (المسیح)ه، عیسای کوڕی مهریهمه، که پیاو ماقووڵ و پایه بهرزه لهم دنیادا، له قیامهتیشدا له دهستهی نزیکانه (له ئێمهوه). |
وَيُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا وَمِنَ الصَّالِحِينَ(46) Û ewa bi merivan ra, di çincîl û di kalitîya xwe da jî, axiftinê dike, ewa ji aştîkaran e جا عیسا له بێشکهداو بهگهورهییش قسه دهکات بۆ خهڵکی، له پیاو چاکانیشه. |
قَالَتْ رَبِّ أَنَّىٰ يَكُونُ لِي وَلَدٌ وَلَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ ۖ قَالَ كَذَٰلِكِ اللَّهُ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ ۚ إِذَا قَضَىٰ أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُن فَيَكُونُ(47) Meryemê, bi lavatî gotîye: “Xwedayê min! Ka, wê ça ji bona min ra zarê bibe? Ji merivan destê tu kesekî bi min ne ketîye.” (Yezdan ji bona Meryemê ra) gotiye: “Gotina te ye, lê Yezdan ça bivê wusa diafirîne.” Di gava (Yezdan bûyerekî) biqedîne ji bona we ra dibêje: “Bibe." Îdî ewa jî dibe ئهوسا مهریهم وتی: پهروهردگارا، جا چۆن من منداڵم دهبێت: خۆ کهس توخنم نهکهوتووه، (جوبرهئیل فهرمووی): ویست و فهرمانی خوا ههروایه و چی بوێت، دروستی دهکات، ههر کاتێک شتێکی بوێت تهنها پێی بڵێ ببه، دهستبهجێ دهبێت. |
وَيُعَلِّمُهُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنجِيلَ(48) Û Yezdan ewî hînê nivîsandin û zanîna retkokî û (hînê) xwendina Tewrat û Încîlê jî dike ههروهها خوای گهوره فێری کتێب و نووسین و دانایی و تهورات و ئینجیلی دهکات. |
وَرَسُولًا إِلَىٰ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنِّي قَدْ جِئْتُكُم بِآيَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ ۖ أَنِّي أَخْلُقُ لَكُم مِّنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِ اللَّهِ ۖ وَأُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ وَأُحْيِي الْمَوْتَىٰ بِإِذْنِ اللَّهِ ۖ وَأُنَبِّئُكُم بِمَا تَأْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ(49) Û Yezdan ewa bi pêxemberî li bal zarên cihûyan da şandîye, ji bo ku ji wan cihûyan ra (aha) bêje: “Gelî zarên cihûyan! Bi sond! Ez bi beratenê ji Xwedayê we li bal we da bi pêxemberî hatime şandinê. Ezê ji bona we ra ji heryê tokelêkî wekî tokela çûkan çê bikim, îdî ezê pufê wê tokelê bikim, ewayê bi destûra Yezdan bibe çûk. Û ez korên zikmakî û belekan bi mafêtî qenc dikim û ez mirêya bi destûra Yezdan, zinde dikim. Û hûn di mala xwe da çi bixun û çizimhêr bikin, ezê ji bona we ra bêjim. Bi rastî heke hûn bawer dikin,di van da berateyên mezin ji bona we ra hene (له ئایندهدا ڕایدهگهیهنێت) بهنهوهی ئیسرائیل که من پێغهمبهرێکم، بۆ لای ئێوه ڕهوانهکراوم، بهڵگه و نیشانهیهکیشم پێ یه له لایهن پهروهردگارتانهوه، (ئهویش ئهمهیه که): من له قوڕ شێوهی باڵندهتان بۆ دروست دهکهم، ئینجا فووی پێدا دهکهم، بهفرمانی خوا یهکسهر، دهبێته باڵندهیهکی زیندوو و کوێری زکماک و نهخۆشی بهڵهکیی چاک دهکهمهوه بهویستی خوا و مردووانیش زیندوو دهکهمهوه بهفرمانی خوا و ههواڵی ئهو شتانهی که دهیخۆن و ههڵی دهگرن له ماڵهکانتاندا پێتان ڕادهگهیهنم، بهڕاستی لهو شتانهدا بهڵگهو نیشانه ههیه بۆتان ئهگهر ئیماندارن. |
وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَلِأُحِلَّ لَكُم بَعْضَ الَّذِي حُرِّمَ عَلَيْكُمْ ۚ وَجِئْتُكُم بِآيَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ(50) Û ji bo ku ez ewê pirtûka ku di berya min da hatîye, rast bidêrînim û ez hinek, ewan tiştên ku we li xwe ne durist kirîye, durist bikim, hatime şandinê. Min ji Xwedayê we, ji bona we ra beratên daveger anîne. Îdî hûn yezdanparizî bikin û bi gotina min bikin ههروهها بهڕاستدانهری ئهو تهوراتهم که لهبهر دهستمدایه، هاتووم بۆ ئهوهی ههندێک لهو شتانهی لهسهرتان حهرامکراوه (بهفهرمانی خوا) حهڵاڵی بکهم و بهڵگهشم بۆ هێناون لهلایهن پهروهردگارتانهوه (لهسهر ڕاستی پێغهمبهرایهتیم) کهواته له خوا بترسن و فهرمانبهرداری من بن و به قسهم بکهن. |
إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ ۗ هَٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ(51) Bi rastî Yezdan, Xwedayê min e û Xwedayê we ye jî. Îdî hûn ji wî ra perestî bikin. Rêya rast eva ye بهڕاستی ههر خوا پهروهردگاری منیش و ئێوهشه، کهواته تهنها ئهو بپهرستن و ملکهچی ئهو بن، ئهمهیه ڕێبازی ڕاست و دروست. |
۞ فَلَمَّا أَحَسَّ عِيسَىٰ مِنْهُمُ الْكُفْرَ قَالَ مَنْ أَنصَارِي إِلَى اللَّهِ ۖ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ نَحْنُ أَنصَارُ اللَّهِ آمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ(52) Di gava Îsa, ji wan cihûyan filetî seh kirîye, îdî (Îsa aha) gotîye: “Gelo di rêya Yezdan da, kê heye, ku arîkarêya min bike?” Suxtene wî (aha) gotine: “Em arîkarên Yezdan in (em di rêya Yezdan da arîkarîyê didine wanê, ku di rêya Yezdan da xebatê dikin). Me bi Yezdan bawer ki-riye û tu jî şahidî bike, ku em bi rastî misilman bûne (Me xwe hispartîye Yezdan)” جا کاتێک عیسا ههستی به کوفرو بێ دینی ئهوانه کرد وتی: کێ پشتیوانمه بۆ لای خوا، (کێ دێت تا پێکهوه بهرنامهی خوا بگهیهنین)، حهوارییهکان وتیان: ئێمهین پشتیوانانی دین و ئاینی خوا، باوهڕی تهواومان بهو خوایه هێناوه، تۆش شایهتی بده که بهڕاستی ئێمه موسڵمان و ملکهچ و فهرمانبهردارین. |
رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ(53) Xwedayê me! Bi rastî me bi wan biryarên ku te hinartîye bawer kirîye û em bûne peyrewê pêxember, îdî tu me bi şahidan ra binivîse (ji wanên ku bi te û bi pirtûk û bi pêxemberan bewer kirine, di rêya wan da diçin) (ئهوسا وتیان): پهروهردگارا ئێمه باوهڕمان هێناوه، بهوهی داتبهزاندووه و ڕهوانهت کردووه، شوێنکهوتهی پێغهمبهرهکهشتین، ده تۆیش له ڕیزی شایهتهکانی (گهیاندنی بهرنامهکهتدا) تۆمارمان بکه. |
وَمَكَرُوا وَمَكَرَ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ(54) Lê (ewan cihûyan ji bona kuştina) Îsa xax (endeze) kirine û Yezdan jî (endeze) xax kirîye (ewan bi wî xaxê xwe nikaryan îsa bikuştanan, lê ewan bi xweber xwe kuştine, xaxê wan bi wan da hatîye). Û Yezdan bi xweber jî qencê xax çêkeran e (بهڵام دوژمنانی خوا) پیلانیان گێڕا، خوایش پیلانهکانی پووچ کردنهوه، چونکه خوا چاکترین و بهدهسهڵاترین زاتێکهله ههڵوهشاندنی نهخشه و پیلانی دوژمنانیدا. |
إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَىٰ إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَرَافِعُكَ إِلَيَّ وَمُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَجَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ ۖ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فِيمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ(55) Di gavekî da Yezdan ji bona Îsa ra (aha) gotiye: “Îsa! Bi rastî ezê canê te bistînim û ezê te li bal xwe da bilind bikim, û ezê te ji wanê ku filetî dikin paqij bikin û ezê ewanê peyrewîya te dikin li ser wanê ku fileti dikin, heya roya rabûna hemûtî serfiraz bikim, fetilandina weya paşyî hey li bal min dane. Îdî ezê berewanîya we di wan tiştên, ku hûn di wan da ne wekhevbûn e, bikin (بهیادیان بهێنه) کاتێک خوا فهرمووی: ئهی عیسا من (بهشێوهیهکی ئاسایی) تۆ دهمرێنم پاشان تۆ پایهدارو بڵند دهکهمهوه لای خۆم، له دهستی ناپاکی ئهوانهی کهبێ باوهرن ڕزگارت دهکهم و پاک ڕاتدهگرم و بهرزیی و بڵندیی دهبهخشم بهوانهی که شوێنکهوتهی تۆن بهسهر کافراندا ههتا ڕۆژی قیامهت، لهوهودواش گهڕانهوهتان ههر بۆلای منه، ئهوسا دادوهریی و فهرمانڕهوایی دادپهروهرانه دهکهم له نێوانتاندا لهو شتانهدا که کێشهتان لهسهری ههبووه و ڕاتان دهربارهی جیاواز بووه. |
فَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَأُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ(56) Îdî ewanê bûne file hene! Bi rastî ezê ewan di cihan û di dan û gavê para da bi şapatek e zor bidime şapatkirinê. Û ji bona wan bi xwer jî tu arîkar tune ye جا ئهوانهی بێ باوهڕ بوون سزای توند و تیژیان دهدهم له دنیادا (به شکستی و سهرشۆڕیان)، له قیامهتیشدا (به ژیانی سهختی ناو دۆزهخ)، جا لهوێ کهسیان دهست ناکهوێت که یاریدهدهرو پشتیوانیان بێت (له سزای من بیانپارێزێت). |
وَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ(57) Û ewanê bawer kirine û karê aştî kirine hene! Îdî kirya wanê wê bê kemasî ji wan ra bê dayînê. Û Yezdan bi xweber jî ji cewrkaran hez nake ئهوانهش که باوهڕیان هێناوه (به ئاینی ئیسلام) و کارو کردهوه چاکهکانیان ئهنجام داوه، ئهوه خوا به تهواوی پاداشتیان دهداتهوه، بهڕاستی خوا ستهمکارانی خۆشناوێت. |
ذَٰلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ(58) (Muhemmed!) Evan bûyerên hanênan ku em ewan ji te ra dixûnin, ji beratan û ji (Qur’ana) bijejke ne ئهو ههواڵ و بهسهرهاتانهی که بهسهرتدا دهیخوێنینهوه (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) له ئایهتهکانی خوایه و له یادو باسه پڕداناییهکانه. |
إِنَّ مَثَلَ عِيسَىٰ عِندَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ ۖ خَلَقَهُ مِن تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُن فَيَكُونُ(59) Bi rastî temtêla Îsa li bal Yezdan wekî temtêla Adem e. (Yezdan, Adem) ji xwelîyê afirandîye, Paşê ji wê ra gotîye: “Bibe” îdî ewa jî bûye بهڕاستی نموونهی دروست بوونی عیسا لهلایهن خواوه؛ وهک نموونهی ئادهم وایه که له خاک دروستی کرد و لهوهودوا فهرمانی داو پێی وت: ببه (به ئینسان) ئهویش بوو، (عیسا دایکی ههبوو، ئادهم دایک و باوکیشی نهبوو). |
الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُن مِّنَ الْمُمْتَرِينَ(60) Bi rastî daditî (û rastî) ji Xwedayê te ye, îdî ewanê ku (di dabaşa Îsa da) dudilî dikin hene! Tu nebe ji wana حهقیقهت و ڕاستی ههر ئهوهیه لهلایهن پهروهردگارتهوهیه، کاواته نهکهیت بچیته ڕیزی ئهوانهی که گومان کارکردی ههیه لهسهریان. |
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ(61) (Muhemmed!) Îdî ji piştî ku ji te ra zanîn divê dabaşê da hatîye, heke yek (dîsa) bi te ra tekoşîn bike, tu (ji bona wan ra) bêje: “Hûn werin (bicivin) ku em gazî zarê xwe û gazî zarê we û em gazî jinên xwe û gazî jinên we bikin û em û hûn bi xwer jî bi civin; paşê em bi hev ra qîr bikin (bêjin); îdî ewanê virek hene! Em bi hev ra deherandina Yezdan li ser wan (bixûnin).” (دوای ئهوهی که ههموو ئهو ڕاستیانهت پێگهیشت دهربارهی عیسا)، جا ئهگهر کهسانێک ههر موجادهلهیان کردوو لهسهری ڕۆیشتن و شتی ناڕهوایان دهربارهی عیسا وت، تۆیش پێیان بڵێ: وهرن با کوڕانی ئێمه و کوڕانی ئێوه، ئافرهتانی ئێمه و ئافرهتانی ئێوه، خۆمان و خۆشتان بانگ بکهین و ئامادهبین (له شوێنێکی تایبهتدا)، پاشان له خوا بپاڕێنهوه و ئینجا داوا بکهین نهفرین و لهعنهتی خوا داببارێته سهر درۆزنهکان. |
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ ۚ وَمَا مِنْ إِلَٰهٍ إِلَّا اللَّهُ ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ(62) Bi rastî ewa (bûyera di mafê Îsa da hatiye gotinê heye) bûyera rast eva bi xweber e. Û ji pêştirê Yezdanê (babetê perestîyê) tu yezdan tune ne. Bi rastî Yezdan bi xweber jî serfirazê bijejke ye بهڕاستی ههر ئهمهیه بهسهرهاتی ڕاست و دروست (دهربارهی عیسا و دایکی)، هیچ خوایهک نیه جگه له (الله)، بێگومان ئهو (الله) یه ههر خۆی باڵادهست و دانایه. |
فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ(63) Îdî heke ewan rû bifetilînin, bi rastî Yezdan bi tevdanokan dizane (لهگهڵ ئهم ههموو بهڵگه و ڕاستیانهدا) ئهگهر ههر ڕوویان وهرگێڕاو پشتیان تێکرد (ئهوه بزانه ئهوانه ڕاستیخوازنین)، خوایش زاناو ئاگایه بهوانهی که تۆوی تاوان و خراپه دهچێنن. |
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ ۚ فَإِن تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ(64) (Muhemmed! Tu ji wan ra aha) bêje: “Gelî xweyê pirtûkan! Ka hûn werin bal wê peyva, ku di nîveka me û di nîveka we da bi wekitî yek e; em hey ji Yezdan ra perestî bikin û em tu tiştî ji bona Yezdan ra nexine hevrî û hinekên me, hinekî meyî maî ji xwe ra ji pêştirê Yezdan bi xwedatî negirin.” Îdî heke ewan rû bizivirînin tu (ji wan ra aha) bêje: “Hûn şahid bin, ku bi rastî em misilman bûne.” (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) بڵێ: ئهی ئهوانهی کتێبتان بۆ ڕهوانهکراوه وهرن بهدهم بانگهواز و بهرنامهیهکهوه که هاوبهش و هاوسهنگه له نێوان ئێمهش و ئێوهشدا (ئهویش ئهمهیه): جگه له (الله) کهسی تر نهپهرستین، هیچ جۆره هاوهڵێکی بۆ بڕیار نهدهین، هیچ لایهکمان لاکهی ترمان (بهپیرۆز و فهرمانڕهوا دانهنێین) لهجیاتی ئهو زاته و نهیپهرستین (خۆ ئهگهر لهم بانگهوازدا) سهرپێچیان کردو گوێیان پێنهدا، ئهوه پێیان بڵێ: که ئێوه بهشایهت بن که ئێمه موسڵمانین و ملکهچی فهرمانی پهروهردگارین. |
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تُحَاجُّونَ فِي إِبْرَاهِيمَ وَمَا أُنزِلَتِ التَّوْرَاةُ وَالْإِنجِيلُ إِلَّا مِن بَعْدِهِ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ(65) Gelî xweyê pirtûkan! Hûn çima di mafê Îbrahîm da tekoşînê dikin? Tewrat û Încîl di pey Îbrahim da hatine hinartinê. Îdî qe hûn hiş hilnadin ئهی خاوهن کتێبهکان، ئێوه بۆ له ئیبراهیم دهدوێن و (ههریهکهتان وادادهنێت که لهسهر ئاینی ئهوه) خۆ تهورات و ئینجیل دوای ئهو ڕهوانه کراون، ئهوه بۆ عهقڵ و ژیرتان ناخهنهکارو تاکهی ژیرنابن؟! |
هَا أَنتُمْ هَٰؤُلَاءِ حَاجَجْتُمْ فِيمَا لَكُم بِهِ عِلْمٌ فَلِمَ تُحَاجُّونَ فِيمَا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ(66) (Em bêjin): “Hûn dikarin di wan tiştên, ku hûn bi wan dizanin, di wan da tekoşînê dikin, lê hûn çima di wan tiştên, qe tu zanîna we bi wan tune ye tekoşînê dikin?" Yezdan bi xweber jî bi wan dizane lê hûn nizanin ئهوه ئێوهن موجادهلهو باس و خواستان لهسهر ئهو شتانه دهکرد که زانیاریتان دهربارهی ههبوو.. کهوابوو بۆچی دهم لهو شتانهشهوه دهدهن که هیچ زانیاریتان دهربارهی نی یه؟ دیاره ههر خوا ئهو شتانه دهزانێت، ئێوه نایزانن. |
مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَٰكِن كَانَ حَنِيفًا مُّسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ(67) Îbrahîm, cihû jî nîne û mexinî jî nîne û lê Îbrahim bi rastî henîfekî misilman bûye. Û Îbrahîm putperest jî ne bûye (Îbrahîm di "ol"a bi nav (henîf) da bûye arşa peyva "henîf" ji pûçitîyê dest berda ye li bal mafê da hatîye. Eva jî misilmanî bûye, putperestî nîne (ئاشکرایه) که ئیبراهیم نه جوولهکه بووه و نهگاور، بهڵکو ملکهچ و فهرمانبهردارو موسڵمان بووه و له دهستهی موشریک و هاوهڵگهران نهبووه. |
إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَٰذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا ۗ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ(68) Bi rastî ji kesan ewanê babet in ji bona Îbrahîm ra hene! Peyrewê (Îbrahîm) û ewa (Muham-med) pêxember û ewanê bawer kirine (bi xweber in). Û serkarê bawergeran şixwe Yezdan e نزیکترین کهس له ئیبراهیمهوه: ئهو کهسانهن که له سهردهمی خۆیدا شوێنی کهوتبوون، ههروهها ئهم پێغهمبهرهش (صلی الله علیه وسلم) و ئهوانهی که باوهڕیان هێناوه (به پێغهمبهرایهتی ئیبراهیم و موسا و عیسا و محمد و ههموو پێغهمبهران بهگشتی علیهم السلام)، بێگومان خوا یارو یاوهرو پشتگیری ئیماندارانه. |
وَدَّت طَّائِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَمَا يُضِلُّونَ إِلَّا أَنفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ(69) Destekî ji xweyî pirtûkan hez kirine, ku we ji rêya rast bişipitînin (bixine file). Ewanan hey xwe ji rêya rast dişipitînin û bi xweber jî agah nakin دهستهیهک لهخاوهن کتێبهکان ئاواتهخوازن و (له ههوڵدان) که گومڕاتان بکهن، لهکاتێکدا ئهوانه ههر خۆیان گومڕا دهکهن و ههستیشی پێناکهن و (خۆیان دهخهڵهتێنن). |
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَأَنتُمْ تَشْهَدُونَ(70) Gelî xweyî pirtûkan! Hûn çima bi beratên Yezdan dibine file? Û hûn bi xweber jî (bi zanîn) ewan dibînin ئهی خاوهن کتێبهکان بۆ بڕواتان نی یه بهئایهتهکانی خوا (که ههمووی بهڵگهن لهسهر ڕاستی پێغهمبهرایهتی محمد (صلی الله علیه وسلم) لهکاتێکدا ئێوه بهئاشکرا (نیشانهی پێغهمبهرایهتی ئهو) دهبینن (له کتێبهکانتاندا). |
يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ(71) Gelî xweyî pirtûkan! Hûn çima rastî û pûçîtiyê tevê hev dikin û hûn bi zanîn jî mafê vedişêrin ئهی خاوهن کتێبهکان بۆچی بهرگی بهتاڵ و ناحهقی دهکهن بهبهری حهق و ڕاستیداو حهق و ڕاستی دهشارنهوه، لهکاتێکدا خۆتان چاک دهزانن (کهحهق و ڕاستی کامهیه). |
وَقَالَت طَّائِفَةٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ آمِنُوا بِالَّذِي أُنزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُوا آخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ(72) Û destekî ji xweyê pirtûkan (aha) gotine: “Hûn (gelî hevalên meyên xweyê pirtûk) bi wan biryarên ku li ser bawerkaran da (misilmanan) hatine hinartinê; di serê royê da bawer bikin û hûn di dawîya royê da bi wan bibin file, dibe ku ewan (bi van kirinê weyên tinazî) ji bawerya xwe bizivirin.” دهستهیهک له خاوهن کتێبهکان (جووهکان) وتیان بهتاقمێکیان: ئێوه له سهرهتای ڕۆژدا (بهدرۆوه) ئیمان و باوهڕ بهێنن بهو (قورئانهی) بۆ ئیمانداران ڕهوانه کراوه، بهڵام لهکۆتایی ڕۆژداو دهمهو ئێواره پهشیمان ببنهوه (تا دوودڵی و گومانیان تێدا دروست ببێت) بۆ ئهوهی پاشگهز ببنهوه. |
وَلَا تُؤْمِنُوا إِلَّا لِمَن تَبِعَ دِينَكُمْ قُلْ إِنَّ الْهُدَىٰ هُدَى اللَّهِ أَن يُؤْتَىٰ أَحَدٌ مِّثْلَ مَا أُوتِيتُمْ أَوْ يُحَاجُّوكُمْ عِندَ رَبِّكُمْ ۗ قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ(73) Û hûn (gelî xweyê pirtûkan!) Ji pêştirê wanê ku bûne peyrewê "ol" a (dîn) we bi tu kesî bawer nekin. (Muhemmed! Tu ji wan ra aha) bêje: “Bi rastî rêya rast, rêya Yezdan e.” Qey gava ku ji bona yekê ra wekî wan biryarên, ku ji bona we ra hatine bê dayînê, ya jî ewa meriva bi wan biryaran li bal Xwedayê we, bi we ra tekoşînê bike, hûnê dîsa bêjin: “Bi wan bawer ne- kin?” (Muhemmed! Tu ji wan ra) bêje: “Bi rastî rûmet di destê Yezdan da ne, ji kê ra bivê ji bona wî ra dide. Û Yezdan bi aborî bê perwayê pir zan e.” (ههروهها دهڵێن): بڕوا مهکهن و متمانه مهکهن بهکهس جگه بهوکهسانهی که شوێنی ئاینی ئێوه کهوتوون! (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) پێیان) بڵێ: که بهڕاستی ههر هیدایهت و ڕێنموویی خوایی هیدایهت و ڕێنمویی یه، (کهچی جووهکان بهیهکتر دهڵێن): دان بهوهدا مهنێن کهکهس وهکو ئێوهی پێبهخشراوه، باسی (تهورات و دواههمین پێغهمبهریش مهکهن)!! تا لای پهروهردگارتان (سبهی له قیامهتدا) قسهیان زاڵ نهبێت بهسهرتاندا!! (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) تۆش) بڵێ: بهڕاستی ههرچی ڕێزو بهخشش و فهزڵ ههیه بهدهست خوایهو دهیبهخشێت بهو کهسانهی که دهیهوێت و (شایستهن) و خوا فراوانگیرو زانایه. |
يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ(74) Yezdan evînê xwe, bi dilovîna xwe ra xwurî dike. Û xweyê rûmeta mezin Yezdan e ئهو خوایه ڕهحمهت و میهرهبانی خۆی تایبهت دهکات بۆ ههر کهسێک بیهوێت و (شایسته بێت) و خوا خاوهنی ڕێزو بهخشش و فهزڵی زۆر گهوره و بێ ئهندازهیه. |
۞ وَمِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ إِن تَأْمَنْهُ بِقِنطَارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَمِنْهُم مَّنْ إِن تَأْمَنْهُ بِدِينَارٍ لَّا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا مَا دُمْتَ عَلَيْهِ قَائِمًا ۗ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لَيْسَ عَلَيْنَا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ(75) Û ji xweyê pirtûkan hinek hene! Heke tu bi barê devan mal daynî bal wan tu bi wan ewle dibî, ku ewan ewî malî dîsa li bal te da bidin. Û hinek jî ji wan hene! Heke tu bi wan ewle bî, polekî bidî bal wan, ewan ewî polî para da nadine te, heya tu li ser wan pê nebirî (ewan ji xastinê bê zar nekî). Eva ne dana wan ji ber ku ewan di gotibûne: “(Ji bona xwarine me, ji malê nexwendîyan û nezanan) tu gunehkarî û ne duristî ji me ra tune ye.” Û ewan (cihûyan) li ser navê Yezdan vir dikirin (digotin: “Şixwa di pirtûka me da jî heye, xwarina malê nezan, û malê bîyanê cihûyan, ji bona cihûyan ra durist e). Ewan bi zanîn evan viran li ser navê Yezdan dikirin له شوێنکهوتووانی کتێبه ئاسمانیهکان کهسانێک ههن ئهگهر ماڵ و داراییهکی زۆری بهئهمانهت لهلا دابنێیت (ههر کاتێک داوای بکهیت) بۆت دهگێڕێتهوه بهتهواویی، ههشیانه ئهگهر دینارێکی بهئهمانهت لادابنێیت بۆت نایگێڕێتهوه مهگهر به سهریهوه ڕاوهستابیت و کۆڵی لێنهدهیت، ئهوانه بۆیه وادهکهن چونکه دهڵێن: له بهرامبهر دهستهی نهخوێندهواراندا (مهبهستیان موسڵمانانه) لێپرسراو نابین (ئهگهر فێڵیان لێبکهین و ماڵیان بخۆین)، ئهوانه بهدهم خواوه درۆ ههڵدهبهستن و دهشزانن که درۆ دهکهن... |
بَلَىٰ مَنْ أَوْفَىٰ بِعَهْدِهِ وَاتَّقَىٰ فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ(76) Gotina wan nîne lê kîjan peymana xwe pêk bîne û xwedaparisî bike (bira bizane) îdî Yezdan jî ji xwedaparisan hez dike نهخێر وانیه؛ ههر کهس ئهو پهیمانهی که داویهتی بهخوا جێبهیێی کردبێت و خۆی پاڕاستبێت له حهرام، ئهوه بهڕاستی خوا پارێزکاران و دیندارانی خۆشدهوێت. |
إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلًا أُولَٰئِكَ لَا خَلَاقَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلَا يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(77) Bi rastî ewanê, ku bi perekî hindik peymana Yezdan û sondên xwe difiroşin hene! Ji bona van ra di dan û gavê para da tu par tune ye. Evan in, ku Yezdan bi wan ra axiftin nake û Yezdan di roya rabûna hemûtî da jî li wan mêze nake û ewan ji gunehan paqij nake. Û şapateke dilsoz ji bona wan ra heye بهڕاستی ئهوانهی که پهیمانی خواو سوێندهکانیان بهنرخێکی کهم دهفرۆشن (له پلهو پایهی دنیایی، پارهوپول و سامان، ئهڵبهته ههرچهنده بێت ههرکهمه) ئهوانه له دواڕۆژدا هیچ بهشێکیان نابێت (له سۆزو میهرهبانی خوا)، ههروهها له ڕۆژی قیامهتدا خوا نایاندوێنێت و تهماشایان ناکات (له چڵک و پیسی گوناهـ) خاوێنیان ناکات و سزای پڕ ئێش و ئازاریش بۆیان ئامادهیه. |
وَإِنَّ مِنْهُمْ لَفَرِيقًا يَلْوُونَ أَلْسِنَتَهُم بِالْكِتَابِ لِتَحْسَبُوهُ مِنَ الْكِتَابِ وَمَا هُوَ مِنَ الْكِتَابِ وَيَقُولُونَ هُوَ مِنْ عِندِ اللَّهِ وَمَا هُوَ مِنْ عِندِ اللَّهِ وَيَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَهُمْ يَعْلَمُونَ(78) Û destek jî ji wan hene (di gava xwendina pirtûkê da) zimanê xwe, xaromaro dikin, ji bo ku hûn goman bikin ewa tişta, ku ewan dixûnin, ji pirtûkên (lê qe giza pirtûkê jî bi wan tune ye) ewan ji pirtûkê nînin. Û ewan dibêjin: “Evan xwundinên me, ji bal Yezdan hatîne.” Û ewa xwendina wan bi xweber jî qe li bal Yezdan ne hatine. Û ewan bi zanîn viran li ser navê Yez- dan dikin بهڕاستی دهستهیهکیش لهوانهی (که له چهند ئایهتی پێشوودا باسکران واته جووهکان) زمانیان بادهدهن و بهجۆرێک شت دهڵێن، گوایه (تهورات) دهخوێننهوه، بۆ ئهوهی (ئێوه چهواشه بکهن و) وا بنوێنن که ئهو کتێبه دهور دهکهنهوه، لهحاڵێکدا ئهوهی دهیخوێننهوه لهو کتێبه نیه (زۆر جار) دهڵێن: ئهوهی که دهیخوێنین ههر ئهوهیه خوا ڕهوانهی کردووه، له ڕاستیدا ههرگیز ئهوه لهلایهن خواوه نیه و بهدهم خواوه درۆ ههڵدهبهستن و دهشزانن که درۆ و بوختان دهکهن. |
مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُؤْتِيَهُ اللَّهُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِبَادًا لِّي مِن دُونِ اللَّهِ وَلَٰكِن كُونُوا رَبَّانِيِّينَ بِمَا كُنتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتَابَ وَبِمَا كُنتُمْ تَدْرُسُونَ(79) Babet nîne ji bona tu kesî ra; heke Yezdan ji bona wî ra pirtûk û zanîna retkokî û pêxemberî dabe, paşê ewa jî ji bona merivan ra bêje: “Hûn ji yezda ra perestî nekin, ji min bi tenê ra perestî bikin.” Lê ji bona wî ra babet ev e, ku ewa ji bona merivan ra bêje: “Bi wan biryarên ku hûn ji pirtûkê hîn bûne û bi wan biryarên ku hûn ders didin ji bona Yezdan ra hûn bibin bendeyên xwumal e.” بۆ هیچ ئادهمیزاد و کهسێک نهگونجاوه که خوا کتێبی ئاسمانی و فهرمانڕهوایی و پێغهمبهرایهتی پێببهخشێت، لهوهودوا بهخهڵکی بڵێت: وهرن ببنه عهبد و بهندهی من له جیاتی ئهوهی بهنده و عهبدی خوا بن، بهڵکو (بهخهڵکیان وتووه) ههوڵ بدهن بۆ خوا بژین و لێبڕاو بن، بۆ ڕهزامهندی پهروهردگار ههوڵ بدهن، بهوهش دهبنه خواناس و ڕهبانی که بهرنامهی خوا فێری خهڵکی بکهن و خۆشتان بهردهوام ههوڵ بدهن فێری ببن. |
وَلَا يَأْمُرَكُمْ أَن تَتَّخِذُوا الْمَلَائِكَةَ وَالنَّبِيِّينَ أَرْبَابًا ۗ أَيَأْمُرُكُم بِالْكُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ(80) Û ewa, fermana we nake, ku hûn firiştan û pêxemberan ji pêştirê wî, ji xwe ra bi xwedatî bigirin. Ji piştî ku hûn misilman bûne, ewa ça fermana we, bi filetîyê dike (هیچ پێغهمبهرێک) فرمانی ئهوهی نهداوه که فریشتهکان و پێغهمبهران بکهن به پهروهردگار (ههرگیز کاری لهو جۆره لهوان ناوهشێتهوه) ئایا ڕاسته فرمانی بێ باوهڕیی و کوفرتان پێ بدات دوای ئهوهی که ئێوه موسڵمانن و ملکهچی پهروهردگارن؟! |
وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّينَ لَمَا آتَيْتُكُم مِّن كِتَابٍ وَحِكْمَةٍ ثُمَّ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مُّصَدِّقٌ لِّمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَلَتَنصُرُنَّهُ ۚ قَالَ أَأَقْرَرْتُمْ وَأَخَذْتُمْ عَلَىٰ ذَٰلِكُمْ إِصْرِي ۖ قَالُوا أَقْرَرْنَا ۚ قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُم مِّنَ الشَّاهِدِينَ(81) Di gavekî da Yezdan ji pêxemberan peymanek e (aha) sitandibû; bi sond! Min ji we ra ji pirtûk û ji zanîna retkokî daye, paşê gava ewa pêxemberê ku vê (pirtûka) bi we ra heyî dide rast dêrandinê hat, hûnê bi wî bawer bikin û hûnê arîkarêya wî bikin; hûn evê peyman litê dikin û hûn dibêjin erê; ku hûnê li ser wê paymana min e hanê herin? (Pêxemberan) gotine: “Erê (em ewê peymanê litê dikin emê li ser wê herin). Yezdan (ji wan ra aha) got: “Îdî hûn nehrevan bin, bi rastî ez jî bi we ra ji nehrevanan im.” (یادیان بێنه) کاتێک خوا پهیمانی له یهکه یهکهی پێغهمبهران وهرگرت کاتێک کتێب و دانایی پێبهخشین بهوهی که ئهگهر: له ئایندهدا پێغهمبهرێکم بۆ ڕهوانه کردن و بهڕاستدانهری ئهوهی ئێوهش بوو، ئهوه دهبێت باوهڕی پێ بهێنن و پشتگیری بکهن، ئینجا خوا فهرمووی: ئایا بڕیارتانداو پهیمانی منتان بهو جۆره وهرگرت که پێم ڕاگهیاندن؟ وتیان: بڕیارمانداو (ههروا دهکهین) ئهوسا خوا پێی فهرموون: ده بهشایهت بن و منیش لهگهڵتان یهکێکم له شایهتهکان. |
فَمَن تَوَلَّىٰ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ(82) Îdî ji piştî vê peymanê, kîjan rû bizivirîne (peymanê pêk neyîne) ewan bi xweber in, ku bi rastî ji rêya rast derketine جا ئهوهی پشتی ههڵکردو سهرپێچی کرد دوای ئهو پهیمانه، ئهوه ئیتر ههر ئهوانهن فاسق و گوناهکار. |
أَفَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَإِلَيْهِ يُرْجَعُونَ(83) Qey ewan ji pêştirê "ol"a Yezdan (ji xwe ra hinek) "ol"ê mayî divên? Hemû kesên di ezman û di zemîn da heyî bi xweşî û nexweşî ji bona Yezdan ra xwe hispartine û ewanê hey li bal wî da bizivirin ئایا ئهوانه بێجگه له ئاینی خوا ئاینێکی تریان دهوێت؟! لهکاتێکدا که ههرچی لهئاسمانهکان و زهویدایه به ڕهزامهندی بێت یان بهناچاریی تهسلیم و ملکهچی پهروهردگارن، ههمووانیش ههر بۆ لای ئهو دهگهڕێنهوه. |
قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنزِلَ عَلَيْنَا وَمَا أُنزِلَ عَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَمَا أُوتِيَ مُوسَىٰ وَعِيسَىٰ وَالنَّبِيُّونَ مِن رَّبِّهِمْ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ(84) (Muhemmed!) Tu bêje: “Me bi Yezdan û bi wan biryarên, ku li ser me da hatine hinartinê û bi wan biryarên. ku li ser Îbrahîm û Îsmaîl û Îshaq û Yaqûb û nevyê wan da hatine hinartinê bi wan pirnûkên, ku ji bona Mûsa û Îsa û pêxemberan ji Xwedayê wan hatîye, bawer kiriye. Em di nava wan yekê da jî tu dutîretî nakên. Û me bi xweber ji, xwe ji bona (Yezdan ra) hispaniye.” (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) ئهی ئیماندار) بڵێ: باوهڕمان هێناوهبهخواو بهوهی بۆمان نێرراوهته خوارهوه و بهوهش که نێرراوهته خوارهوه بۆ سهر ئیبراهیم و ئیسماعیل و ئیسحاق و یهعقوب و نهوهکانی و بهوهش که دراوه به موساو عیساو پێغهمبهران لهلایهن پهروهردگاریانهوه و ئێمه جیاوازیی ناکهین لهنێوان هیچ کامیانداو ههموومان تهسلیم و ملکهچی ئهو پهروهردگارهین. |
وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ(85) Û kijan ji pêştirê "ol"a (bi nav) Îslam, ji xwe ra "ol" an bivê, bira ewa bizane, ku bi rastî ji wî, ewa "ol"a nayê litê kirine. Îdî ewa bi xweber jî di dan û gavê para da ji zîyangeran e جائهوهی بێجگه له ئاینی ئیسلام پهیڕهوی ههر ئاینێکی تر بکات لێی وهرناگیرێت، لهقیامهتیشدا له خهسارهتمهندو زهرهرمهندانه. |
كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ ۚ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ(86) Ça Yezdanê ewî komalî, ku ji wan ra beratên daveker hatibin, ewan bi wan beratan bawer kiribin û ewan şahidî dabin, ku pêxember rast in, îdî paşê ewan bi vî ra jî bibine file, bîne rêya rast? Bi rastî Yezdan komalê cewrkar nayîne rêya rast چۆن خوا گهلێک هیدایهت دهدات که دوای ئهوهی باوهڕیان هێنا، ههڵگهڕانهوه و کافر بوون؟ له حاڵێکدا شایهتییان دابوو کهئهم پێغهمبهره حهقهو چهندهها بهڵگهو نیشانهشیان بۆ هاتبوو (لهسهر ڕاستی محمد (صلی الله علیه وسلم)، خوای گهورهش هیدایهت و ڕێنموویی ئهو دهستهو تاقمه ستهمکاره نادات. |
أُولَٰئِكَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ(87) Celata wan, ev e: “Deherandina Yezdan û firiştan û kesan, hemûşk bi rastî li ser wan e.” ئا ئهو ستهمکارانه پاداشت و تۆڵهیان ئهوهیه: نهفرینی خواو فریشته و ههموو خهڵکییان لهسهره بهگشتی.. |
خَالِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ(88) Ewan di nava deherandinê da hey dimînin. Şapat li wan sivik nabe û li wan nayê mêze kirinê (ku şapata wan bê para danê) لهناو ئهو خهشم و نهفرینهدا دهمێننهوه و سزا لهسهریان سووک ناکرێت و موڵهتیش نادرێن. |
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(89) Xêncî wan merivên, ku ji piştî gunehan poşman bibin û aştî kiribin, îdî bi rastî Yezdan baxişkarê dilovîn e مهگهر کهسانێک که فریای خۆیان کهوتبن و تهوبهیان کردبێت له دوای ئهو لادان و یاخیی بوونهیان و چاکسازیشیان کردبێت، ئهوه بهڕاستی خوا بۆ ئهوانه لێخۆشبوو و میهرهبانه. |
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ ثُمَّ ازْدَادُوا كُفْرًا لَّن تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الضَّالُّونَ(90) Bi rastî ewanê ji piştî bawerêya xwe bûne file û paşê di filetîyê da jî pêş da çûne hene! Poşmanîya wan qe nayê litê kirinê û ewan bi xweber in, ku rêya rast wunda kirine بهڕاستی ئهوانهی دوای باوهڕ هێنانیان کافر بوون و لهوهودوا زیاتر ڕۆچوون له کوفرو بێ دینیدا، ئهوانه پهشیمانی و تهوبهیان ههرگیز لێ وهرناگیرێت، ئا ئهوانه دهستهی گومڕاو سهر لێشێواوهکانن. |
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَن يُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِم مِّلْءُ الْأَرْضِ ذَهَبًا وَلَوِ افْتَدَىٰ بِهِ ۗ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِينَ(91) Bi rastî ewanê bûne file û gava mirinê jî bi filetî mirine hene! Ji tu kesekî ji wan, wekî tijîbûna cihanê zêr jî bidin, ji bo ku ji şapatan fereste bibin, dayîna wan nayê litê kirinê (ewan cihanê tijî zêr bikin, ji bona ferestîya xwe ji agir, bidin, dîsa ewan ji şapat û ji agir fereste nabin). Evan in. ku ji bona wan ra şapatek e dilsoz heye û ji bona wen ra qe tu arîkarî jî tune ye بهڕاستی ئهوانهی بێ باوهڕ بوون و بهبێ باوهڕیی مردوون، (ئهگهر) ههریهکهیان بتوانێت پڕ بهپڕی زهوی ئاڵتون بهێنێت و بیکات بهفیدیهی خۆی ههرگیز لێی وهرناگیرێت، ئهوانه سزای به ئێش و ئازار بۆیان ئامادهیه و کهسیش نی یه پشتیوانییان لێ بکات و فریایان بکهوێت. |
لَن تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ ۚ وَمَا تُنفِقُوا مِن شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ(92) Bi rastî heya hûn ji wan tiştên, ku hûn ji wan hez dikin (di rêya Yezdan da) nesixurînin hûn nagehêjên qenciyan û hûn (di rêya Yezdan da) çi bisixurînin bi rastî îdî Yezdan bi wî dizane ئێوه ههرگیز ناگهنه پلهی چاکیی و چاکهکاری ههتا لهو شتانهی که خۆشتان دهوێت نهبهخشن، ههر شتێکیش ببهخشن ئهوه خوا ئاگاو زانایه پێی (لێی ون نابێت و بێ پاداشت نابێت). |
۞ كُلُّ الطَّعَامِ كَانَ حِلًّا لِّبَنِي إِسْرَائِيلَ إِلَّا مَا حَرَّمَ إِسْرَائِيلُ عَلَىٰ نَفْسِهِ مِن قَبْلِ أَن تُنَزَّلَ التَّوْرَاةُ ۗ قُلْ فَأْتُوا بِالتَّوْرَاةِ فَاتْلُوهَا إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ(93) Hêj di berya ku pirtûka (bi nav) Tewrat ne hatibû hinartinê hemû xurek ji bona zarên Îsrail ra dirustbûye, ji pêştirê wan xurekên, ku Îsrail ji xwe ra li ser xwe ne dirust kirîye. (Muhemmed! Tu aha ji wan ra) bêje: “Heke hûn di gotina xwe da rast in ka pirtûka Tewratê bînin û hûn Tewratê bixunin. (Ewan dozên we ne, ku hûn dikin, ka Tewratê di mafê wan da çi gotîye?)” ههرچی خۆراک ههیه بۆ نهوهی ئیسرائیل حهڵاڵ بوو مهگهر ئهوهی که یهعقوب خۆی لهسهر خۆی حهرام کردبوو پێش ناردنی تهورات، پێیان بڵێ: ده ئێوه تهورات بهێنن و بیخوێننهوه ئهگهر ڕاستگۆن (دیارهکه جولهکه ههر له خۆیانهوه دهمبازی دهکهن و قسه ڕێکدهخهن و شت حهرامدهکهن). |
فَمَنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ(94) Îdî ji piştî van kîjan li ser navê Yezdan viran bike, bi rastî ewanê cewr kirine evan bi xweber in جائیتر دوای ئهو ههموو ڕوونکردنهوانه ئهوهی بهدهم خواوه درۆ ههڵدهبهستێت، ئائهوانه ههر ستهمکارن. |
قُلْ صَدَقَ اللَّهُ ۗ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ(95) (Muhemmed! Tu ji wan ra) bêje: “Yezdan rast gotiye.” Ka îdî ewa ola (dîn) Îbrahîmê ku ji xarîye li bal rastîyê da hatîye paldanê heye! Hûn bibin peyrewê wê. Û Îbrahîm bi xweber jî ji putperestan ne bûye (ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) پێیان) بڵێ: خوای گهوره له ههموو فهرمایشتهکانیدا ڕاستی فهرمووه، کهواته شوێنی ئاین و بهرنامهی ئیبراهیم بکهون که پاکو دروست و فهرمانبهرداره و ئهو ههرگیز له موشریک و هاوهڵگهران نهبووه. |
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِّلْعَالَمِينَ(96) Bi rastî xanîyê ku ji bona (sertêdana) merivan (bi perestî) di cara yekem da (ji bona beledîya kesên li ser zemîn) hatîye danînê, ewa xanîyê bi nav (Kabe) di Mekkê da ne. (Ewa xanîya) ji bona hemûşk (kesê) cihanê ra pîroz û belede بهڕاستی یهکهم خانه و ماڵ و مهنزڵگهیهک که بۆ خهڵکی دانرا لهسهر زهوی (بۆ خواپهرستی) ئهوهیه له مهککهدایه، که پیرۆزه و هیدایهت و ڕێنموویی بهخشه بۆ ههموو خهڵکی جیهان. |
فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَّقَامُ إِبْرَاهِيمَ ۖ وَمَن دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا ۗ وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ۚ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ(97) Di wura da beratên xûyayî hene, şûngeha Îbrahîm heye. Û kîjan bikebe wura, îdî ewa ewle dibe. Û li ser wan kesên bi hêz, ku dikarin herin wura, ji bona Yezdan sertêdana (heca) wî xanîyê bi vê nevê ye. Û kîjan xwe ji sertêdana wî bide para da (ya jî bibe file neçe wura) bira ewa îdî bizane; bi rastî Yezdan ji hemûşk gerdûnê bê perwa yê zengîn e لهو ماڵهدا (کهعبه) نیشانهو بهڵگهی زۆر و ئاشکرا ههیه، که یهکێکیان شوێنی تایبهتی خواپهرستیی ئیبراهیمه، ههروهها ئهوهی بچێته ناوی پێویسته ئهمین و ئاسودهبێت، له ههموو دهستدرێژیهک، جا خوای گهورهش بڕیاریداوه لهسهر خهڵکی حهج و سهردانی (بیت الحرام) بکهن به تهنها ئهوانهی که توانای (دارایی و تهندروستیان) ههیه، جا ئهوهی که باوهڕی نههێناوه، ئهوه با بزانێت بهڕاستی خوا بێ نیازه له ههموو خهڵکان (پێویستی به چاکه و پهرستنی کهس نیه). |
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا تَعْمَلُونَ(98) (Muhemmed! Tu aha) bêje: “Gelî xweyê pirtûkan! Hûn çima bi beratên Yezdan dibine file? Bi rastî Yezdan ewan tiştên ka hûn dikin dibîne.” ئهی پیغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) به خاوهنانی کتێب بڵێ: بۆچی ئێوه باوهڕ ناکهن به ئایهتهکانی خوا، خۆ خوا شایهته لهسهر ههموو ئهو کارو کردهوانهی که ئهنجامی دهدهن. |
قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لِمَ تَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ تَبْغُونَهَا عِوَجًا وَأَنتُمْ شُهَدَاءُ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ(99) (Muhemmed! Tu aha) bêje: “Gelî xweyê pirtûkan! Hûn çima rêya Yezdan ji ber wanê bawer kirine digirin ku hûn ewan bixin rêya çewt, hûn bi xweber jî dibînin (ku rêya bawergeran rast e)? Û Yezdan ji wan kirinên we bê agah nîne.” (ههروهها) بڵێ: ئهی خاوهنانی کتێب بۆ ڕێدهگرن له بڵاو بوونهوهی ئایینی خواو دهتانهوێت ئهوهی باوهڕی هێناوه ڕێبازی دینداری به چهوتی بگرێت؟ لهکاتێکدا خۆتان شایهتن و چاک دهزانن (ئهوه ڕاست نی یه و چهوته) دڵنیاش بن که خوا غافڵ و بێ ئاگا نیه لهو شتانهی که دهیکهن. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تُطِيعُوا فَرِيقًا مِّنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ يَرُدُّوكُم بَعْدَ إِيمَانِكُمْ كَافِرِينَ(100) Gelî ewanê bawer kirine! Heke hûn bi gotina destekî ji wanê, ku ji wan ra pirtûk hatîye bikin, ewanê we ji piştî bawerêya we, bifetilînin bixne file ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه ئهگهر گوێڕایهڵی ههندێک لهوانه ببن که کتێبی (ئاسمانییان) پێدراوه، دوای ئهوهی که ئێوه باوهڕتان هێناوه، دهتانگێڕنهوه سهر ڕێبازی کوفرو بێ باوهڕی. |
وَكَيْفَ تَكْفُرُونَ وَأَنتُمْ تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ آيَاتُ اللَّهِ وَفِيكُمْ رَسُولُهُ ۗ وَمَن يَعْتَصِم بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ(101) Û beratên Yezdan li ser we da têne xwendinê û pêxemberê Yezdan jî di nava we da ne, hûnê ça dibine file?. Û kijan xwe bi Yezdan bigire, îdî bi rastî ewa li bal rêya rast da hatîye جا ئێوه چۆن کافر دهبن له کاتێکدا که ئایهتهکانی خواتان بهسهردا دهخوێنرێتهوه و پێغهمبهرهکهی لهناوتاندایه (دوای وهفاتیشی (صلی الله علیه وسلم) بهسیرهتی پاک و بێگهردی ههر لهناوماندایه) جا ئهوهی پشت بهخوا ببهستێت و پیڕهوی له بهرنامهکهی بکات، ئهوه بهڕاستی بۆ ڕێگهو ڕێبازێکی ڕاست و دروست هیدایهت دراوه. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ(102) Gelî ewanê bawer kirine! Hûn wekî babetîya Yezdan, paristîya Yezdan bikin, û hûn hey li ser ola (dînê) Îslamê bimirin ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه، له خوا بترسن و پارێزکاربن بهشێوهیهکی وا که شایستهی ئهو زاتهیه و ههمیشه پابهند و دامهزراو بن لهسهر ئیسلامهتی، بۆ ئهوهی ههر کاتێک مردن به ئیمان و ئیسلامهتی نهبێت نهمرن. |
وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَكُم مِّنْهَا ۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ(103) Û hûn hemûşk xwe bi kapê (dîn) Yezdan bigirin, ji hev belav nebin, hûn ewan qencên Yezdan e, ku li ser we heye bîra xwe bînin; hûn di gavekî da neyarê hev bûn, îdî Yezdan di dilê we da hogirî çê kir, hûn bi qencîya wî bûne birayê hev. Hûn li ser devê kortikekî agir dabûn, îdî Yezdan hûn ji wura fereste kirin (hûn file bûn, Yezdan hûn misliman kirin). Yezdan ji bona we ra beratên xwe bi vî awayî vedike, hêvî heye ku hûn bi rastî werne rêya rast (ههوڵ بدهن) ههر ههموتان به توندی دهست بگرن به ئاینی خواوهو پهرت و بڵاو مهب، یادی نازو نیعمهتی خوا بکهنهوه لهسهرتان، (چونکه) کاتی خۆی دوژمنی یهکتر بوون، ئهوه بوو دڵهکانتانی بههۆی نیعمهتی (ئیسلامهوه) پهیوهست کرد بهیهکهوه و ههموو بوونه برای یهکتر (ههروهها ئهو کاته) ئێوه لهسهر لێواری چاڵێکی ئاگر وهستا بوون و (خهریک بوو بکهونه ناوی)، باڵام خوا (بهڕهحم و میهرهبانی خۆی) لهو ئاگره ڕزگاری کردن، ئابهو شێوهیه خوا ئایهتهکانی خۆیتان بۆ ڕوون دهکاتهوه، بۆ ئهوهی هیدایهت وهربگرن. |
وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(104) Û bira ji we komekî, ku gazî li bal kirina qencîyan û fermana bi hatina li bal rêya rast da û xwe parisandina ji sikatîyan bike, hebe. Û ewanê ferestbûyî evan bi xweber in پێویسته له ئێوه ئومهتێک پێک بێت، یاخود با ههمووتان ئومهتێک بن که بانگهواز بکهن بۆ خێرو چاکه، فهرمان بدهن بهههموو کارێکی باوو دروست، قهدهغهی ههموو نادروستیهک بکهن، ئا ئهوانه ههر سهرفرازن. |
وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ ۚ وَأُولَٰئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ(105) Û hûn wekî wanê ku ji wan ra beratên hûzwartî hatibûye, paşê ewan ji hev belav bûne, di nava xwe da ne wekhevbûn çê kirine, nebin. Bi rastî ji bona wanê ku aha kirine şapatek e mezin heye نهکهن وهکو ئهوکهسانه بن که ناکۆکی و دووبهرهکیان لهناودا بهرپابوو، لهیهکتر دابڕان، دوای ئهوهی ئهو ههموو بهڵگهو نیشانه ڕوونهیان بۆ هاتبوو (که سهرکهوتن له یهک ڕیزیدایه)، ئا ئهوانه سزایهکی گهوره و سهخت چاوهڕێیانه. |
يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَتَسْوَدُّ وُجُوهٌ ۚ فَأَمَّا الَّذِينَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَكَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَانِكُمْ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ(106) Di wê roya ku hinek rû, sipî dibin û hinek rû jî reş dibin; ji bona wanê rûreş ra (aha) tê gotine: “Erê hûn bûn! Piştî baweryê bûne file?” De îjar îdî bi sedema filetîya xwe şapatê tam bikin ڕۆژێک دێت ڕووخسارانێک سپی دهبن و ڕووخسارانێک ڕهش ههڵدهگهڕێن، جا ئهوانهی که ڕووخساریان ڕهش ههڵگهڕاوه (پێیان دهوترێت): باشه، ئهوه ئێوه پاش ئیمانداریی، پهشیمان بوونهوه و ڕێبازی کوفرتان گرتهبهر؟! ده بچێژن سزاو ئازار بههۆی کافر بوونتانهوه. |
وَأَمَّا الَّذِينَ ابْيَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِي رَحْمَةِ اللَّهِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ(107) Û ewanê ku di wê royê da rûyê wan sipî bûye, îdî ewan di dilovanîya Yezdan da nin. Ewan di wê dilovanîyê da jî hey dimînin بهڵام ئهوانهی ڕووخساریان سپی و گهش و جوانه لهناو ڕهحمهت و میهرهبانی خوادا ژیان دهبهنه سهر بۆ ههمیشه و بۆ ههتا ههتایی. |
تِلْكَ آيَاتُ اللَّهِ نَتْلُوهَا عَلَيْكَ بِالْحَقِّ ۗ وَمَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِّلْعَالَمِينَ(108) (Muhemmed!) Evanan beratên Yezdan in, ku em ewanan bi rastî ji te ra dixûnin. Yezdan ji bona tu kesekî ra cewrê navê ئهوانه ئایهتهکانی خوای گهورهن که بهڕاست و دروستی بهسهرتا دهیخوێنینهوه ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم)، خوایش هیچ ستهمی ناوێت و لای پهسهند نیه (له دروست کراوانی و) له هیچ خهڵکێک بکرێت. |
وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۚ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ(109) Û çi tiştên di ezman û di zemîn da hene hemûşk ji bona Yezdan ra ne. Hemû bûyer li bal Yezdan da difetilin ههرچی له ئاسمانهکان و ههرچی له زهویدا ههیه، ههر خوا خاوهنیانه و گهڕانهوهی ههموو شتێک ههر بۆ لای خوایه. |
كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ ۗ وَلَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتَابِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُم ۚ مِّنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُونَ(110) Hûn (gelî misilman!) qençtirê koman in, ku ji bona merivan ra hatine derxistinê, hûn fermana (bikirina) qencîyan û (bi xwe parisandina) ji sikatîyan dikin û hûn bi Yezdan jî bawer dikin. Û heke xweyê pirtûkan bawer kiribûnan wê ji bona wan ra çêtir bûya. Ji xweyê pirtûkan hinekî bawer kirine hene, lê pirê wan ji rêya rast derketine (بهڕاستی) ئێوه چاکترین ئوممهتێکن که (بۆ سوودی) خهڵکی هێنراونهته مهیدانهوه، چونکه فهرمان بهچاکه دهدهن و قهدهغهی خراپه دهکهن و باوهڕی دامهزراوتان بخوا دههێنن، خۆ ئهگهر خاوهنانی کتێب باوهڕیان بهێنایه (به ئاینی ئیسلام) ئهوه چاکتر بوو بۆیان ههیانه ئیماندارن، بهڵام زۆربهیان گوناهبارو تاوانکارن. |
لَن يَضُرُّوكُمْ إِلَّا أَذًى ۖ وَإِن يُقَاتِلُوكُمْ يُوَلُّوكُمُ الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يُنصَرُونَ(111) Ewan ji pêştirê cefadanê tu zîyanê nadine we. Heke ewan bi we ra qirîn bikin jî dîsa pişta xwa didine we, para da direvin. Paşê ewan nayêne arîkarkirinê jî ههرگیز ناتوانن زیان (له بیرو باوهڕتان) بدهن مهگهر ئازارێکی کهم و ئهگهر بجهنگن دژتان پشتتان لێههڵدهکهن و ههڵدێن، لهوهودواش سهرکهوتوو نابن. |
ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِّنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِّنَ النَّاسِ وَبَاءُوا بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُوا يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ الْأَنبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُوا يَعْتَدُونَ(112) Ewan li ku dibin bira bibin hey li ser wanan riswatî û pintîtî hatîye vegirtinê. Ji xêncî heke ewan xwe bi kapê (dîn) Yezdan bigirin û ewletîya ji kesan (bi dana, bac û bi sixwurandina malê xwe di rêya Yezdan da ji bona hewcan ra) hildin û ewan bi rastî babetê xeşma Yezdan bûne, ku li ser wan riswatî û pintîtî hatiye vegirtinê. Evan şapatan bi sedema ku ewanan bi beratên Yezdan bûne file û bi sedema ku ewanan bê mafî pêxember dikuştin, bi wan da hatîye. Evan şapatan bi sedema gunahkarêya wan bi wan da hatîye. Û ewan şixwa ji tuxûbê xwe diborî bûne (جوولهکه) زهلیلیی و ڕیسواییان بۆ بڕیاردراوه له ههر کوێ جێگیر بن مهگهر له سایهی ئاینی خوادا بحهوێنهوه و (زوڵمیان لێنهکرێت کاتێک ئیسلام فهرمانڕهوا بێت) یان بهخۆ ههڵواسین بهخهڵکیدا بۆ یارمهتیدانیان، یان پشتگرتنیان (لهو سهردهمانهدا که ئیسلام فهرمانڕهوا بووه بهئاسوودهیی ژیاون، ههرچهند له ژێرهوه ههر خهریکی پیلانگێڕان بوون، له سهدهی بیستهمیشدا توانییان ئهمریکاو وڵاتانی ڕۆژئاواو ههندێ وڵاتی تریش، بکهنه پشتیوان و داردهستی خۆیان). ئهوانه شایستهی خهشم و قینهی خوا بوون و زهلیلی و خهجاڵهتی بهشیانه، چونکه ئهوانه بڕوایان نیه بهئایهتهکانی خواو پێغهمبهرانیش به ناحهق دهکوژن، ئهم یاخی بوون و سهرشۆڕیهیان، بههۆی سهرپێچی و گوناهباریانهوهیه، ئهوانه ههمیشه له سنوور دهردهچوون و دهردهچن. |
۞ لَيْسُوا سَوَاءً ۗ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَائِمَةٌ يَتْلُونَ آيَاتِ اللَّهِ آنَاءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ(113) Ewan (xweyê pirtûkan hemûşk) wek hev nînin; ji wanan hinek hene, ku di şevê da radibin (perestîya Yezdan dikin) bi kundetî beratên Yezdan dixûnin (hew dikin) (گاور و جوو) ههموویان یهکسان و چوونیهک نین، بهڵکو له خاوهنانی کتێب دهستهیهک له ئیماندارانیان ههن، ئایهتهکانی خوا لهکاتهکانی شهودا دهخوێننهوهو نوێژدهکهن و سوژده دهبهن (موسڵمانن بهههموو واتایهک). |
يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَأُولَٰئِكَ مِنَ الصَّالِحِينَ(114) Ewanan bi Yezdan û bi ro û danê para da bawer dikin û ewanan fermana (kesan) bi qencîyan û (xwe parisdana wan) ji sikatîyan dikin. Ewanan ji bona kirina qencîyan lez dikin û şixwa ewane bi van salixan in, ku bûne ji aştîkaran ئهوانه ئیمان و باوهڕیان بهخواو به ڕۆژی دوایی ههیه و فهرمان دهدهن به چاکه و قهدهغهی خراپه دهکهن و به پهله و تاڵوکهن بۆ ئهنجامدانی ههموو خێرو چاکهیهک، بێگومان ئهوانه له ڕیزی چاکهکار و چاکهخوازاندان. |
وَمَا يَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَلَن يُكْفَرُوهُ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالْمُتَّقِينَ(115) Û ewan ji qencîyan çi bikin bi rastî îdî ewan ji wê qencîyê bê par nabin. Yezdan bi xweber jî bi rastî bi parisvanan dizane (ئهو ئیماندارانه) ههر چاکهیهک ئهنجام بدهن بهفیڕۆ ناچێت، خوایش زانایه به پارێزکارو دینداران. |
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَن تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُم مِّنَ اللَّهِ شَيْئًا ۖ وَأُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۚ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ(116) Ewanê bûne file hene! Bi rastî mal û zarê wan, ewan (ji şapata) Yezdan bi tu awayî nadine paradanê û hevrînê agir evan in. Evanan di agir da heymanok in بهڕاستی ئهوانهی کافرن ههرگیز ماڵ و منداڵیان فریایان ناکهوێت و له دهست خهشم و قینی خوا ڕزگاریان نابێت، ئهوان نیشتهجێی ناو دۆزهخن و تیایدا ژیانی ههمیشهیی دهبهنهسهر. |
مَثَلُ مَا يُنفِقُونَ فِي هَٰذِهِ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَثَلِ رِيحٍ فِيهَا صِرٌّ أَصَابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ فَأَهْلَكَتْهُ ۚ وَمَا ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَلَٰكِنْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ(117) Temtêla wan (merivê), ku malê xwe di jîna vê cihanê da disixurînin wekî temtêla wî bayê qerimanok e, ça ewî li çandinîyê wî komalê ku li xwe cewr kirine xistîye. Îdî (ewî bayî ewa çandinîya şexte kirîye) hemûşk şewitandîye. (Tiştek ne maye, ji wî ra jî di danê para da tu qencî namîne.) Yezdan li wan cewr ne kirîye, lê ewan bi xweber li xwe cewr kirine نمونهی (ئهو ماڵ و داراییهی که) دهیبهخشن لهم ژیانی دنیایهدا وهک ڕهشهبایهکی زۆر سارد وایه بدات بهسهر کێڵگهی کهسانێکدا که ستهمیان له خۆیان کردبێت (بههۆی گوناهو تاوانهوه)، ههمووی تیا بهرێت، جا وهنهبێت خوا ستهمی لێکردبن بهڵکو ههر خۆیان ستهمیان له خۆیان کردووه. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِّن دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ ۚ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآيَاتِ ۖ إِن كُنتُمْ تَعْقِلُونَ(118) Gelî bawergeran! Hûn ji pêştirê xwe ne (bawerger) ji xwe ra yaran negirin, ji bo ku ewan we di armancê we da çewt nekin. Ewanan ji bona cefadan û tevhevkirina we, qe xwe nadine para da. Ewan ji wan tiştên ku tengasî û kêmayî ji bona we ra çê bikin, hez dikin. Bi sond! Di devê wan (file û putperest, û du rûyan da) xeşm xûya bûye û ewan tiştên, ku ewan di hemberê we da di singê xwe da vedişerin, hêj meztir in. Bi rastî heke hûn (bi ponijandin) hiş hildin me ji bona we ra berate vekirine ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه، به کهسانێکی تر جگه له خۆتان متمانه مهکهن و نهێنی خۆتان لایان مهدرکێنن، چونکه ئهوان کۆڵنادهن له دروستکردنی تهنگانهو گیروگرفت و ناخۆشی بۆتان، ئاواتیان ئهوهیه دووچاری ئازارو کێشه ببن، بهئاشکرا ڕق و کینه له دهم و دویاندا دیاره، ئهوهی له سینهیاندا شاردویانهتهوه زۆر گهورهتره لهوهی که دهریدهخهن، بێگومان ئێمه نیشانهو بهڵگهمان بۆ دیاری کردوون (تا دۆست له دوژمن جیابکهنهوه)، ئهگهر عهقڵ و ژیریتان بخهنهکار. |
هَا أَنتُمْ أُولَاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا يُحِبُّونَكُمْ وَتُؤْمِنُونَ بِالْكِتَابِ كُلِّهِ وَإِذَا لَقُوكُمْ قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنَامِلَ مِنَ الْغَيْظِ ۚ قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ(119) Hûn (gelî bawergeran!) ew meriv in, ku hûn ji wan (merivên ji pêştirê xwe jî) hez dikin, lê ewan ji we hez nakin û hûn bi hemûşk pirtûkan bawer dikin, lê ewan di gava rastî we hatine, gotine: “Em bawer dikin” û ewan di gava bi tenê dibin, ewan ji hêrsan tilîyên xwe ji ser wê digezin; (gelo emê çawa ji van fereste bin? diponijin û ji hev ra dibêjen. Muhemmed! Tu ji wan ra) bêje: “Hûn ji hêrsa xwe bimirin.” Bi rastî Yezdan bi wan tiştên di singa da verşartî dizane ئاگاداربن! ئێوه ئهوانتان خۆش دهوێت، بهڵام ئهوان ئێوهیان خۆش ناوێت و باوهڕتان بهههموو کتێبه ئاسمانیهکانیش ههیه (بهڵام ئهوان باوهڕیان به محمد (صلی الله علیه وسلم) و به قورئان نیه)، کاتێکیش پێتان دهگهن دهڵێن: ئێمه ئیماندارین بهڵام کاتێک به تهنها دهبن، پهنجهی خۆیان دهگهزن ئهوهنده ڕق ئهستوور و داخ له دڵن، پێیان بڵێ: دهک بمرن له داخا، بهڕاستی خوا خۆی زانایه بهوهی که له دڵ و دهروون و سینهکاندا حهشاردراوه و (چاکتان دهناسێت). |
إِن تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِن تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِهَا ۖ وَإِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ(120) Heke qencîyek bi we da hatibe, hatina wê qencîyê ewan sik dike û heke şixwa sikatîyek bi we da hatibe ewan bi hatina wî şa dibin. Û heke hûn di hemberê wan da hew bikin û hûn xwedaparizî bikin, xaxê wan bi tu tiştî ji we ra zîyan nake. Bi rastî Yezdan ewan tiştên, ku ewan di hemberê we da dikin, hildaye binê zanîna xwe ئهگهر چاکهیهکتان تووش بوو، یان خێرێک ڕووی تێکردن، ئهوان پێی غهمبار دهبن و پێیان ناخۆشه، خۆ ئهگهر بهڵاو ناخۆشییهکتان بۆ پێش بێت، ئهوان پێی دڵخۆش دهبن، جا ئهگهر خۆگر بن و پارێزکار بن، پیلان و تهڵهکهی ئهوانه هیچ زیانێکتان پێناگهیهنێت، چونکه بهڕاستی خوا دهوری پیلان و پلانیانی داوهو ئاگایه به ههموو کارو کردهوهو نهخشهیهکیان. |
وَإِذْ غَدَوْتَ مِنْ أَهْلِكَ تُبَوِّئُ الْمُؤْمِنِينَ مَقَاعِدَ لِلْقِتَالِ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ(121) Û di gava (Muhemmed!) tu di sibê zû da ji mala xwe derketî, te ewan merivên bawerger ji bona qirînê bi cîh kirin. Şixwa Yezdan bi xweber jî bihîstokê zana ye (لێرهوه قورئان له غهزای ئوحود دهدوێت: یادی ئیمانداران بخهرهوه) کاتێک بهیانی زوو له ماڵ دهرچوویت، شوێنی جهنگت بۆ ئیمانداران دیاری کرد (تیر ئهندازانی لهسهر گردهکه دامهزراندو فهرمووی پێیان: ئێمه سهرکهوتوو بووین، یان شکستمان هێنا، ئێوه شوێنی خۆتان بهجێ مههێڵن) و شوێنی تریشی بۆ ئهوانی تر دیاری کرد، خوای گهورهش بیسهره، (بهگوفتارتان) زانایه (به بیرو بۆچوونتان)... |
إِذْ هَمَّت طَّائِفَتَانِ مِنكُمْ أَن تَفْشَلَا وَاللَّهُ وَلِيُّهُمَا ۗ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ(122) Di wê gavê da du destan ji we van, ku ji hev belav bibin (bi sedema ku ewan çav dabûne wan durûyê revoker). Yezdan bi xweber jî serokê wan herdu destan bû. Gelî bawergeran! Hûn hey xwe hispêrne Yezdan ئهوسا خهریکبوو دوو دهسته له ئێوه پهشیمان بنهوهو (له نیوهی ڕێ بگهڕێنهوه)، بهڵام خوا یارو یاوهریان بوو (دڵیانی دهمهزراند لهسهر فهرمانبهرداری) دهبا ئیمانداران ههر پشت به خوا ببهستن. |
وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنتُمْ أَذِلَّةٌ ۖ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ(123) Û bi sond! Hûn di (qirîna) Bedrê da hindik bûn jî Yezdan arîkarêya we kiribû (we neyarê xwe sernegûn kirin). Îdî hûn parizîya Yezdan bikin. Bi rastî hêvî heye, ku hûn bi vî awayî sipasîyê (Yezdan) bikin بێگومان خوا له غهزای بهدردا سهرکهوتوی کردن، ههرچهنده ئێوه (له ژماره و چهکدا) لاوازو کهم بوون، دهی کهواته له خوا بترسن، بۆ ئهوهی سوپاسگوزار بن. |
إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَن يَكْفِيَكُمْ أَن يُمِدَّكُمْ رَبُّكُم بِثَلَاثَةِ آلَافٍ مِّنَ الْمَلَائِكَةِ مُنزَلِينَ(124) Di wê gavê da (te) ji bona wanê bawer kirine, digot: “Qey kû Yezdan bi sê hezar firiştên xuroşokên hinartî, arîkarêya we bike hêj têra we nake?” (یادیان بهێنه) کاتێک به ئیماندارانت دهوت: ئایا ئهوهنده بهس نیه که پهروهردگارتان به سێ ههزار فریشته کۆمهکتان بکات و دایانبهزێنێت؟! |
بَلَىٰ ۚ إِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَٰذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِّنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ(125) Erê! Bi rastî heke hûn (di kozîkê xwe da) hew bikin û hûn xwedaparizî bikin û ewan neyaran jî bi vê hêza xwe, êrişê bînin li ser we da, Xwedayê weyê bi pênc hezar firiştên bi nav û deng arîkarêya we bike بهڵێ ئهگهر خۆڕاگر بن و پارێزکار بن ههر ئێستا دێن بۆ لاتان و پهروهردگارتان پێنج ههزار فریشتهی نیشانهدارتان بۆ ڕهوانه دهکات، بۆ ئهوهی کۆمهکیتان بکهن. |
وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَىٰ لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُم بِهِ ۗ وَمَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِندِ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ(126) Û Yezdan eva arîkarêya hanê hey ji bona ku bibe mizgîn ji bona we ra, ku hûnê di hembere neyarê xwe da serfirazbin û ji bo ku dilê we jî bi wê arîkarîyê bi cî bibe, kirîye. Û arîkarkirin bi xwe ber jî hey ji Yezdanê servehatê bijejke ye جا ئهو (هاوکاری) فریشتانه لهلایهن خواوه تهنها مژدهیهک بوو بۆ ئێوه، تادڵهکانتان پێی دامهزراوتر بێت، ئهگینا سهرکهوتن تهنها لهلایهن خوای باڵادهست و داناوهیهو ههر ئهو دهیبهخشێت. |
لِيَقْطَعَ طَرَفًا مِّنَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنقَلِبُوا خَائِبِينَ(127) (Û Yezdan eva arîkarî kiriye) Ji bo ku ewan (firiştan) alîyekî wan filan jê bikin, ya jî ewan (firiştan) van filan şepirze bikin, îdî (ku ewan filan) para da bizivirin (sernegûn bibin) (ئهو یاریدهی فریشتانه) لهبهرئهوه بوو که: لایهک له هێزی کافرهکان دابڕێت، تا سهرکوت و نابووتیان بکات و ئهوسا به نائومێدیی و خهجاڵهتییهوه بگهڕێنهوه. |
لَيْسَ لَكَ مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظَالِمُونَ(128) Heke Yezdan ewan şapat bike, ya jî poşmanîya wan ji kirina wan litê bike, ji bona te ra (di vê bûyerê da) tu pişk tune ye. Bi rastî îdî ewan cewrkar in بێگومان تۆ هیچ شتێکت له کاروباری بهندهکان بهدهست نیه (بهڵکو ههمووشت بهدهست خوا خۆیهتی) ئهگهر تهوبهو پهشیمانیان لێ وهربگرێت، یان سزاو ئازاریان بدات، (سهربهسته)، چونکه ئهوانه ستهمکارن. |
وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۚ يَغْفِرُ لِمَن يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(129) Hemûşk tiştên di ezman û zemîn da heyî ji bona Yezdan ra nin. Yezdan kîjanî bivê ewî dibaxişîne û (ji bona kî ra jî şapatê bivê) ewî şapat dike. Yezdan baxişkarê dilovîn e ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه خوای گهوره خاوهنیانه، له ههر کهس بیهوێت خۆش دهبێت و (چاو پۆشی زۆره)، ههرکهسیش (شایستهی سزابێت) سزای دهدات، خوای گهورهش لێخۆشبوو میهرهبانه. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا الرِّبَا أَضْعَافًا مُّضَاعَفَةً ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ(130) Gelî ewanê bawer kirine! Hûn (malê hev di nava hev da) bi serdapayî (ribatî) bi peyweste nexun. (Hûn serdapatî bi peywestî nexun, bi vî awayî îdî ji yekê, ya jî di cara yekem da heya care bê paşî hemûşk nexun). Û hûn yezdanparisî bikin bi rastî hêvî heye ku hûn fereste bibin (ئهم ئایهته تێکههڵکێشی باسی غهزای ئوحود کراوه بۆ ئهوهی بسهلمێت که ئهم ئاینه ههموو چهمکهکانی ژیان دهگرێتهوه، بۆیه ڕوو بهئیمانداران دهفهرموێت): ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه سوو بهچهند قات وچهند بهرامبهر مهخۆن (ئهمهش قۆناغێک بوو له حهرامکردنی یهکجاریی)، له خوا بترسن، بۆ ئهوهی سهرفراز بن. |
وَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ(131) Û hûn (gelî bawergeran!) xwe ji wî agirê, ku ji bona filan ra hatîye amadekirinê biparisîninin (ههوڵبدهن) خۆتان بپارێزن لهو ئاگرهی که ئاماده کراوه بۆ کافرو بێ باوهڕان. |
وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ(132) Û hûn (gelî bawergeran!) bi gotina Yezdan û Pêxember bikin, bi rastî hêvî heye ku hûn bêne dilovîn kirinê گوێڕایهڵ و فهرمانبهرداری خواو پێغهمبهرهکهی بن بۆ ئهوهی ڕهحمتان پێ بکرێت. |
۞ وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ(133) Û hûn (gelî bawergeran!) li bal baxişandina ji Xwedayê xwe da û li bal wê bihişta, ku firetiya wê wekî ezman û zemîn e, ku ewa jî ji bona xwedaparisan hatiye amadekirinê, lez bikin بهپهله بن و پێشبڕکێ بکهن تا دهگهنه لێخۆشبوونی پهروهردگارتان و بهههشتێک که پاناییهکهی ئاسمان و زهوی گرتۆتهوهو ئاماده کراوه بۆ پارێزکاران، (پێغهمبهریش (صلی الله علیه وسلم) دهفهرموێت: مهنزڵگای ههندێ دهبینن وهکو چۆن ئهستێرهی گهش دهبینن له دوورهوه، فهرموویانه ئهی پێغهمبهری خوا: ڕهنگه ئهوانه مهنزڵگای پێغهمبهران بن، فهرمویهتی: نهخێر، بهڵکو مهنزڵگای کهسانێکن که باوهڕیان به خواو پێغهمبهرهکهی هێناوه، جا لهم سهردهمانهی دوایدا زانراوه ئهستێرهی چهنده گهوره گهوره ههیه که خۆر لهئاستیاندا زۆر بچوکه چ جای زهوی!!) |
الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ(134) Ewan (xwedaparis) ew in, ku di tengasî û firaqetîyê da malê xwe ji bona hewcan ra disixurînin û di gava hêrs hatinê da jî hêrsa xwe digirin û sikatîyên merivan dibaxişînin. Û Yezdan jî şixwa ji qencîkaran hez dike ئهوانهی له خۆشی و ناخۆشیدا، له ههرزانی و گرانیدا ماڵ و سامانیان دهبهخشن، ڕق و کینهی خۆیان دهخۆنهوهو خۆگرن، له خهڵکی خۆش دهبن و لێبووهردهن، خوای میهرهبانیش چاکهکارو چاکهخوازانی خۆش دهوێت. |
وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَىٰ مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ(135) Ewan xwedaparisan di gava kirinek e maştoqî kiribin û ya jî li xwe cevr kiribin, îdî hema Yezdan bîra xwe tînin û lavaya baxişandina gunehên xwe dikin. Û ji pêştirê Yezdan kîjan gunehan dibaxişîne? Ewan li ser wan kirinê xwe jî bi zanîn înçê bi peywestî nakin ئهوانهش که تاوان یان گوناهێک ئهنجام دهدهن، یاخود ستهم له خۆیان دهکهن (دوایی به خۆیاندا دێنهوهو سزای) خوا دێتهوه یادیان، ئهوسا داوای لێخۆشبوون دهکهن، جا کێ ههیه که له گوناهان خۆش ببێت جگه له خوا؟! ههروهها لهسهر گوناهو تاوانیان بهردهوام نابن، له کاتێکدا دهزانن (ئهوه تاوانه). |
أُولَٰئِكَ جَزَاؤُهُم مَّغْفِرَةٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَجَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ وَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ(136) (Ji bona) vanan, xelata wan ji Xwedayê wan baxişandin û bihiştên, ku dibinê wan da çem dikişin heye. Ewanan di wan bihiştan da jî hermanok in. Çi qa qence, xelata karkerê qencîyan ئا ئهوانه پاداشتیان لێخۆشبوون و لێبووردنه له لایهن پهروهردگاریانهوه لهگهڵ باخهکانی بهههشتدا که چهندان ڕووبار بهژێر درهخت و به بهردهم کۆشکهکانیاندا دهڕوات و ژیانی ههمیشهیی تیایدا دهبهنهسهر، ئهم بههرهیه پاداشتێکی زۆر چاکی کۆششکارانه (چونکه دوای تهوبهکهیان له ههوڵ و کۆششی بهدهست هێنانی ڕهزامهندیی خوادا دهبن). |
قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ(137) (Gelî bawergeran!) Bi sond! Di berya we da hinek rê û rêçik û biryar hatine, borîne. Îdî hûn di zemîn da bigerin, ka paşîya wanê vir dikiribûne, ça bûye بهڕاستی پێش ئێوه چهندان یاساو بهرنامه تێپهڕیوه (لهلایهن خواوه که سهرئهنجام ئیماندارانی سهرخستووه و کافرانی لهناو بردووه) ده ئێوهش به زهویدا بگهڕێن و تهماشا بکهن و ئینجا سهرنج بدهن و وردببنهوه: بزانن سهرئهنجامی ئهوانه چۆن بووه که بهرنامهی پێغهمبهرانی خوایان به درۆ زانیوه. |
هَٰذَا بَيَانٌ لِّلنَّاسِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِّلْمُتَّقِينَ(138) Eva (Qur’ana bi wan beratên borî va) ji bona hemû merivan huzwartine û ji bona xwedaparisan beled û şîretek e ئا ئهمهی که باسکرا بهیاننامهو ڕوونکردنهوهیه بۆ خهڵکی به گشتی و ڕێنمووبهخش و ئامۆژگاریشه بۆ پارێزکاران به تایبهتی. |
وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ(139) Û hûn (gelî bawergeran!) sist ne bin û murûzê xwe nekin, heke we bi rastî bawer kiribe bi rastî hûnê bi serfirazî ewan sernegûn bikin (ئهی ئیمانداران) کۆڵ مهدهن و ساردمهبنهوه و خهفهت مهخۆن، چونکه ههر ئێوه سهربهرزو سهرفرازو سهرکهوتووترن ئهگهر ئیمانداری چاک و ڕاست و دروست بن. |
إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُ ۚ وَتِلْكَ الْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَتَّخِذَ مِنكُمْ شُهَدَاءَ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ(140) Heke birîndaryek (di qirîna Uhudê da) bi we girtibe, bi rastî birîndaryek e wekî wê (di qirîna Bedrê da) bi wî komalî girtibû. Û evan royanin em di nava merivan da dixne dor, ji bo ku Yezdan ewanê bi rastî bawer kiribin bizane û ji we şahidan bigire. Bi rastî Yezdan ji cevrkaran hez nake ئهگهر زام و سهختی و ناخۆشیهک (له جهنگی ئوحودا)دا تووشی ئێوه هاتووه، ئهو خهڵکهش (لهجهنگی بهدردا) تووشی ههمان زام و سهختی و ناخۆشی هاتن، ئێمه ئهو ڕۆژگارانه دهستاو دهست پێ دهکهین لهناو خهڵکیدا (تا له جیهانی واقعیشدا) ئهوانهی باوهڕیان هێناوه خوا دهریان بخات و ههندێکتان بکات به شایهت و به پلهی شههیدی بگهن، بێگومان خوا ستهمکارانی خۆش ناوێت. |
وَلِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَيَمْحَقَ الْكَافِرِينَ(141) Û ji bo ku Yezdan ewanê bawer kirine (ji gunehan) bi malîne û (Yezdan) ewanê file jî (bi gunehên wan va) biherçiqine بێگومان خوای پهروهردگار (تاقی کردنهوه پێش دههێنێت) تا ئهوانهی ئیماندارن پاک و بێگهردیان بکات، کافرانیش نابووت و ڕیسوا بکات. |
أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُوا مِنكُمْ وَيَعْلَمَ الصَّابِرِينَ(142) Qey hûn goman dikin, ku hûnê herne bihiştê Yezdan jî qe bi wan merivên ji we ne, ku di rêya Yezdan da tekoşîn kiribin û bi wan merivên ji we ne, ku di hembere aşîtan da hew kiribin, nizanbe یان واگومانتان دهبرد (ههروا بهئاسانی) دهچنه بهههشتهوه؟! که هێشتا خوا (له جیهانی واقعدا) دهریشی نهخستووه کامتان ههوڵ و کۆشش و جیهادی کردووهو کامتان خۆڕاگرو ئارامگر بووه... |
وَلَقَدْ كُنتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِن قَبْلِ أَن تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَأَنتُمْ تَنظُرُونَ(143) Û bi sond! Di gava hêj hûn rastî mirine ne hatibûn, we dilxwazîya mirinê dikirin. Îdî bi rastî we mirin dît hûn zoq mane lê mêze dikin لهڕاستیدا ئێوه ئاواتی مردنتان دهخواست پێش ئهوهی پێی بگهن (دهتانوت: کهی جهنگ دهبێت تا شههید ببین) خۆ له ڕاستیدا مهرگتان بهچاوی خۆتان بینی له کاتێکدا ئێوه چاوهڕوانی مهرگ بوون. |
وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ ۚ أَفَإِن مَّاتَ أَوْ قُتِلَ انقَلَبْتُمْ عَلَىٰ أَعْقَابِكُمْ ۚ وَمَن يَنقَلِبْ عَلَىٰ عَقِبَيْهِ فَلَن يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئًا ۗ وَسَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ(144) Û Muhemmed! Hey pêxemberêk e, di berêya wî da pêxember hatine çûne. Qey di gava (Muhemmed) bimire, ya jî bê kuştine, hûnê para da bizivirin? Îdî kîjan para da bizivire ewa tu zîyanê nade Yezdan. Bi rastî Yazdanê sipaskaran xelat bike (محمد (صلی الله علیه وسلم) تهنها پێغهمبهرێک نهبووه وهفات بکات، بێگومان پێغهمبهرانی پێش ئهمیش (وهفاتیان کردووه)، ئایا ئهگهر وهفاتی کرد یان کوژراو شههید بوو، ئێوه پاشگهز دهبنهوه و ههڵدهگهڕێنهوه؟! (لهو دین و ئاینهی که پێی ڕاگهیاندوون) خۆ ئهوهی ههڵگهڕێتهوه و پاشگهزبێتهوه، ئهوه ههرگیز زیان بهخوا ناگهیهنێت، له داهاتویهکی نزیکدا خوای گهوره پاداشتی سوپاسگوزاران دهداتهوه. |
وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَن تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ كِتَابًا مُّؤَجَّلًا ۗ وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْهَا ۚ وَسَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ(145) Bê destûra Yezdan tu kes namire! Û kîjan qencên cîhanê bivê, emê ji wan qencên cîhanê bidine wî û kîjan jî qencên dan û gavê para da bivê, emê ji wan qencên danê para da bidine wî. Û bi rastî emê sipaskaran xelat bikin هیچ کهسێکیش نامرێت مهگهر بهویستی خوا نهبێت، له کات و وهختی دیاری کراودا (ئهمهش خۆی هاندهرێکه بۆ ئیماندار که له مهرگ نهترسێت) جا ئهوهی پاداشتی دنیای دهوێت ههندێکی پێدهبهخشین، ئهوهش قیامهتی دهوێت ههندێکی پێدهبهخشین، له داهاتویهکی نزیکیشدا پاداشتی سوپاسگوزاران دهدهینهوه. |
وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَكَانُوا ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ(146) Çi qas pêxember hebûne, ku pir zanan jî bi wan (pêxemberan va) di hemberê neyaran da qirîn kirine. Ewanan (bi sedema wan tiştên, ku di rêya Yezdan da hatiye serê wan), îdî sist ne bêne bê hêz û pintî û stûxwarî nekirine. Şixwa Yezdan bi xweber jî ji hevkeran hez dike چهندهها پێغهمبهر ههبوون که خواناس و پیاوچاکانی زۆر لهگهڵیدا بوون و دژ به دوژمنان جهنگاون، جا ئهوانه هیچ کات سستی و بێزاری و بێتاقهتی ڕووی تێنهکردوون بههۆی ئهوهی که تووشیان هاتووه له پێناو ڕێبازی خوادا، لاوازو بێ هێزو سهرشۆریش نهبوون بۆ دوژمنان، خوای گهورهش ئهو ئارامگرو خۆڕاگرانهی خۆشدهوێت. |
وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ(147) Axiftina wan zanan hey eva bûye û gotine: “Xwedayê me! Tu ji bona me ra gunehên me û ewan dest belavînê me bibaxişîne û (Xweda! Tu) pê me di hemberê neyaran da bi cî bike û tu arîkarêya me li ser komalê file bike.” ئهوکاته گوفتاریان تهنها ئهمه بووه که وتویانه: پهروهردگارا له گوناهو ههڵهکانمان ببورهو له زیادهڕهوی کاروبارمان خۆش ببه، دامهزراومان بکه، سهرمان بخه بهسهر ئهم گهله بێباوهڕهدا. |
فَآتَاهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الْآخِرَةِ ۗ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ(148) Îdî Yezdan ji wan ra qencên cîhanî û tîtalê qencên dan û gavê para da daye. Şixwa Yezdan bi xweber jî ji qencîkaran hez dike ئهوسا ئیتر خوا پاداشتی دنیای پێبهخشین (بهسهرکهوتن و پایهداریی) پاداشتی چاکی قیامهتیشی بۆ مسۆگهر کردن و خوا ئهو چاکهکارانهی خۆش دهوێت. |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يَرُدُّوكُمْ عَلَىٰ أَعْقَابِكُمْ فَتَنقَلِبُوا خَاسِرِينَ(149) Gelî bawergeran! Heke hûn bi gotinên wanê file bikin, ewan filanê wê we para da bizivirînin, îdî hûnê bibine ji wanê zîyankar ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه ئهگهر ملکهچ و گوێڕایهڵی ئهوانه بن که کافر و بێ دینن، ئهوه بهرهودوا دهتانگێڕنهوه و پاشگهزتان دهکهنهوه و له دین وهرتاندهگێڕن، ئهوسا ئیتر به دۆڕاوی دهگهڕێنهوه. |
بَلِ اللَّهُ مَوْلَاكُمْ ۖ وَهُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ(150) Na, (hûn bi gotina wan nekin) lê hûn bi gotina Yezdanê serkarê xwe bikin. Ewa Yezdana qencê arîkara ne (دڵنیابن که خوانهناسان یارو یاوهری ئێوه نین) بهڵکو خوا یارو یاوهرتانه، بێگومان ئهو زاته چاکترین پشتیوان و یاریدههرتانه. |
سَنُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ بِمَا أَشْرَكُوا بِاللَّهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَانًا ۖ وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ ۚ وَبِئْسَ مَثْوَى الظَّالِمِينَ(151) Bi rastî emî bi sedema wan tiştên, ku filan ewan tiştan dixistine hevrî ji bona Yezdan ra, qe tu hêz û berate ji bona hevrîtîya wan ra ne hatibûye hinartinê jî, tirsê bavêjine dilê wan (filan) û êwra wan (filan) agir e. Şûnwarê cevrkaran çi qasik e (ئهی گرۆی ئیمانداران دڵنیابن) که لهمهودوا ئێمه: ترس و بیم فڕێ دهدهینه دڵی ئهوانهی که بێ باوهڕن، بههۆی ئهوهی شهریک و هاوهڵیان بۆ خوا بڕیارداوه بێ ئهوهی خوا هیچ دهسهڵاتێکی پێدابن (بۆ دانانی هاوهڵگهری)، ئهوانه سهرهنجامی گهڕانهوهیان ئاگری دۆزهخه که چهند ناخۆش و خراپه جێگهی ستهمکاران. |
وَلَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُم بِإِذْنِهِ ۖ حَتَّىٰ إِذَا فَشِلْتُمْ وَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَعَصَيْتُم مِّن بَعْدِ مَا أَرَاكُم مَّا تُحِبُّونَ ۚ مِنكُم مَّن يُرِيدُ الدُّنْيَا وَمِنكُم مَّن يُرِيدُ الْآخِرَةَ ۚ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ ۖ وَلَقَدْ عَفَا عَنكُمْ ۗ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ(152) Bi sond! Di gava we neyarên xwe bi destûra Yezdan (xistibûne pêşîya xwe) dişkênandin, hûr dikirin. Yezdan ewa peymana xweyê, ku (bi servahatina we) dabû, pêk aniye. Lê ji piştî ku Yezdan ewa servehatine we ji hezdikirin bi we dabû xûyandinê, divê gavê da hûn rabûn ji hev belav bûn; we di mafê bûyerê da bi hev ra tekoşîn dikirin û we (guhdarêya fermana kesî nekir) hûn di hemberê wan fermana da dihatin; hineka ji we cîhan divan û hinekên ji we jî dan û gavê para divan. Paşê Yezdan hûn ji wan neyaran dane zivirandinê (hûn ji ber neyaran para da revîyan). ji bo ku Yezdan we biceribîne eva bûyera hanê bi serê we da anîye. Û bi sond! (ji piştî poşmanîya we, ji wan kirine we) Yezdan hûn baxişandine. Şixwa Yezdan ji bona bawergeran xweyê rûmeta tîtal e سوێند بێت، خوا بهڵێنی خۆی بۆ ئێوه بهڕاستی بردهسهر (لهسهرهتای جهنگی ئوحود)دا، ههر بهمۆڵهت و یارمهتی ئهو، (دوژمنانتان) بهگیر هێناو تێکتان شکاندن، ههتا ئهوکاتهی که ساردیی ڕووی تێکردن و بوو به کێشهتان لهسهر ههندێک شت و یاخی بوون (له فهرمانی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) سهنگهرتان چۆڵ کرد) دوای ئهوهی ههندێک شتی نیشاندان که حهزتان لێدهکرد، ههتانه دنیای دهوێت و ههتانه قیامهتی مهبهسته، لهوهودوا دهستی ئێوهی کۆتاکرد (له دوژمنان) تا تاقیتان بکاتهوه، سوێند بێت، بهڕاستی خوا چاوپۆشی لێکردن و لێتان خۆشبوو و خوا فهزڵ و ڕێزی ههیه بۆ ئیمانداران. |
۞ إِذْ تُصْعِدُونَ وَلَا تَلْوُونَ عَلَىٰ أَحَدٍ وَالرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْرَاكُمْ فَأَثَابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍّ لِّكَيْلَا تَحْزَنُوا عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ وَلَا مَا أَصَابَكُمْ ۗ وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ(153) Di wê gava, ku hûn para da direvîyan hûn ne dizivirîn we li tu kesî mêze ne dikir û pêxember jî gazî we dikir, ji bo ku hûn li pey xwe da bizivirin, îdî ji bo ku hûn li ser wan tiştên borî û ji bona wî tişta bi serê we da hatiye, murûz nebin Yezdan kovan bi ser kovanan bi we da anî. Şixwa Yezdan bi xweber jî bi wan tiştên ku hûn dikin agahdar e ئیتر ئهوهبوو که (بهگیرهاتن و کشانهوه و شپرزه و پهرت و بڵاوبوون) خۆتان ههڵدهگێڕا بهکێوی ئوحود و دهورو بهریداو ئاوڕتان له کهس نهدهدایهوه، لهکاتێکدا پێغهمبهریش بهدواتاندا بانگی دهکردن له لاکهی ترهوه: (ئهی بهندهکانی خوا بگهڕێنهوه و ڕامهکهن)، جا ئهوهبوو ئێوه خهم و خهفهتتان کرده دڵی پێغهمبهرهوه (به نافهرمانیتان خوای گهورهش) خهم و پهژارهی کرده دڵی ئێوهوه (بهدهنگو باسی بریندار بوونی پێغهمبهرو شههید بوونی) تاوهکو خهفهت نهخۆن بۆ ئهوهی له دهستتان چووه و ئهوهش که خوا تووشی کردوون و بهسهری هێنان (دیاره هاوهڵان پێغهمبهریان لهخۆیان و له ههموو شت لاخۆشهویستتر بووه) خواش ئاگاداره لهو کاروکردهوانهی که ئهنجامی دهدهن. |
ثُمَّ أَنزَلَ عَلَيْكُم مِّن بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُّعَاسًا يَغْشَىٰ طَائِفَةً مِّنكُمْ ۖ وَطَائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجَاهِلِيَّةِ ۖ يَقُولُونَ هَل لَّنَا مِنَ الْأَمْرِ مِن شَيْءٍ ۗ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ ۗ يُخْفُونَ فِي أَنفُسِهِم مَّا لَا يُبْدُونَ لَكَ ۖ يَقُولُونَ لَوْ كَانَ لَنَا مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ مَّا قُتِلْنَا هَاهُنَا ۗ قُل لَّوْ كُنتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ ۖ وَلِيَبْتَلِيَ اللَّهُ مَا فِي صُدُورِكُمْ وَلِيُمَحِّصَ مَا فِي قُلُوبِكُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ(154) Paşê Yezdan li ser we da ji piştî kovanan, ewletîyek e wusa hinartiye, ku destekî ji we dihênijîn; haja wan (îdî ji qirînê ne mabûye) û destek jî îdî ketibûne derdê xwe; ewanan bê mafî wekî gomana nezanan ji Yezdan goman dikirin, digotin: “Qe ji bona me ra jî di vê bûyera (qirînê da) ramanek heye?” (Muhemmed! tu ji bona wan ra aha) bêje: “Şixwa bûyera qirîne hemûşk jî ramana Yezdan e.” Ewanan ji bona te ra ewê tişta ku di singe xwe da vedişêrin venakin, ewanan dibêjin: “Heke ji bona me ra (ji qirînê) ramanek hebûya, em di vira da ne dihatine kuştinê.” (Muhemmed! Tu ji wan ra aha) bêje: “Heke hûn di xanîyên xwe da bûna jî, dîsa ewanê ku kuştina wan hatiye nivîsandinê, wê ji xanîyê xwe derketina bihatina şûna welgerandina xweyên hanê, bi hatina kuştine.” Yezdan ji bo ku ewê tişta di sîngê we da heyî biceribîne û ji bo ku dilê we parzin bike, tişta di dilê we da heyî derxe, eva aşîta bi we da aniye. Şixwa Yezdan bi xweber jî bi tişta di singa da heyî dizane پاشان، دوای ئهو غهم و پهژارایه ئارامیی و هێمنیی بهسهردا دابهزاندن که وهنهوزێک بوو دهستهیهکتانی داگرتبوو، دهستهیهکی تریش بهڕاستی خهمی خۆیان بوو، گومانی ناڕهوایان دهبرد بهخوای گهوره به گومانی نهفامانه، دهیانوت: ئایا ئێمه لهم کارهدا (له بهدهستهێنانی سهرکهوتن) هیچ شتێکمان ههیه؟! (ئهوپشتیوانهی کهخوا بهڵێنی پێدابووین بۆ نههات؟!) ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: بێگومان ههموو شتێک بهدهست خوایه، ئهوانه ههندێک شت دهشارنهوه له دهروونی خۆیاندا و بۆ تۆی دهرناخهن، ههروهها دهڵێن: ئهگهر (بهڵێنی سهرکهوتن ڕاست بوایه) ئێمه شتێکمان بهدهست بوایه ئالێرهدا نهدهکوژراین!! پێیان بڵێ: ئهگهر لهماڵی خۆشتاندا بوونایه، ئهوانهی که بڕیاره بکوژرانایه، دهبوا ههروایان بهسهر بهاتایهو له شوێنی کوژرانیاندا ڕاکشانایه بێگومان خوا ئهم شتانهتان بهسهر دههێنێت تا ئهوهی له دهروونتاندا ههیه تاقی بکاتهوه و چی لهدڵهکانتاندا ههیه خاوێنی بکاتهوه و حهقیقهتی دهربخات، ئهو خوایهش زانایه بهوهی که له ناخی سینهکاندا حهشار دراوه. |
إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطَانُ بِبَعْضِ مَا كَسَبُوا ۖ وَلَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ(155) Bi rastî ewanê ku di roya herdu komên neyar rastî hev hatine, hûn hîştine para da revîyane, hene! Bi sedema hinek kedên ku ewan kiribûne, pelîd pê wan şimitandiye, ewan ji rêya rast derxistiye. (Îdî ji piştî poşmanîya wan) bi rastî Yezdan ewan baxişandine. Bi rastî Yezdan baxişkarê mulahîm e بێگومان ئهوانهی پشتیان ههڵکرد (له جهنگی ئوحود) له ڕۆژی بهیهکگهیشتنی ههردوو ئۆردوو (ئۆردووی ئیمانداران و ئۆردووی بێ باوهڕان)، ئهوانه تهنها شهیتان تووشی ههڵهی کردن له خشتهی بردن بههۆی ههندێک گوناههوه که ئهنجامیان دابوو، بهڕاستی خوا لێیان خۆشبوو چونکه بێگومان خوا لێخۆشبووه (له گوناههکهتان) و ئارامگرو خۆڕاگره (زوو تۆڵه له یاخی بوان ناسێنێت). |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ كَفَرُوا وَقَالُوا لِإِخْوَانِهِمْ إِذَا ضَرَبُوا فِي الْأَرْضِ أَوْ كَانُوا غُزًّى لَّوْ كَانُوا عِندَنَا مَا مَاتُوا وَمَا قُتِلُوا لِيَجْعَلَ اللَّهُ ذَٰلِكَ حَسْرَةً فِي قُلُوبِهِمْ ۗ وَاللَّهُ يُحْيِي وَيُمِيتُ ۗ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ(156) Gelî ewanê ku we bawer kiriye! Hûn jî wekî wan fileyên, ku ji bona birayên xweyên; gava di rêkî da çûbûnan, ya jî çûbûna qirînê, bi hatina kuştinê, ya jî bimiranan (aha) gotine: “Heke ewan li bal me bûnan, îdî ewan ne dimirîn û ne jî dihatin kuştinê” nebêjin. Yezdan ji bona ku di dilê wan da bixe kul û kovan, evê gotine hanê ewan dibêjin. Bi rastî Yezdan bi xweber e; dijît û dimirîne. Şixwa Yezdan bi xweber jî tişta hûn dikin, dibîne ئهی ئهوانهی باوهڕتان هێناوه وهکو ئهوانه مهبن که بێ باوهڕ بوون، لهکاتی سهفهر بهسهر زهویدا، یاخود کاتی جهنگ، بهبرایانی (هاوبیریان) دهوت: ئهگهر لای ئێمه بوونایه نه دهمردن، نه دهکوژران!! بۆ ئهوهی خوا ئهوه بکاته خهفهت و ناخۆشی له دڵیاندا، خۆ ههر خوا ژیان بهخشه و مرێنهره، خوا بینایه بهو کارو کردهوانهی که ئهنجامی دهدهن. |
وَلَئِن قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرَحْمَةٌ خَيْرٌ مِّمَّا يَجْمَعُونَ(157) Û bi rastî heke hûn di rêya Yezdan da bêne kuştinê, ya jî bimirin (ji bona we ra) ewa baxişandina ji Yezdan û dilovanîye wî, ji wan tiştên (ku ewan di jîna cîhanê da) dicivînin, çêtir e خۆ ئهگهر بکوژرێن له پێناوی خوادا یاخود بمرن، لێخۆش بوون لهلایهن خواوه هاوڕێ لهگهڵ ڕهحمهت، چاکتره لهوهی که خهڵکی کۆی دهکهنهوه. |
وَلَئِن مُّتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللَّهِ تُحْشَرُونَ(158) Bi sond! Heke hûn bimirin, ya jî bêne kuştinê hûnê hey li bal Yezdan da bêne civandinê سوێند بێت ئهگهر بمرن یان بکوژرێن ههر بۆ لای خوا کۆ دهکرێنهوه. |
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُمْ ۖ وَلَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ ۖ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ ۖ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ(159) Bi sedema dilovanîya ji Yezdan (ku dabû te) îdî (Muhemmed!) tu ji bona wan ra nerm bûyî. Û heke (Muhemmed! Tu merivekî dil) hişk bibûyaî, ewanê ji dora te biherikîyan (biçûnan). Îdî tu ewan (sikatîne wan) bibaxişîne û tu ji bona (baxişandina) gunehên wan lava bike. Û tu di bûyeran da, bi wan ra biponije (muşawere bike). Lê di gava te cada tiştekî kir, îdî tu xwe hispêre Yezdan. Bi rastî Yezdan ji histpêrekan hez dike کهوابوو (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) بههۆی ڕهحمهتی خواوهیه تۆ نهرم و هێمن بویت لهگهڵیاندا، خۆ ئهگهر توڕهو قسه ڕهق و بێ بهزهیی بوویتایه، ئهوه ههموو له دهورت بڵاوهیان دهکرد، کهواته چاوپۆشیان لێبکه و لێیان ببورهو داوای لێخۆش بوونیان بۆ بکه، له کارو پێشهاتدا پرس و ڕایان پێ بکه، (دوای مهشورهت و پرس و ڕا) ئهگهر بڕیارتدا (کارێک ئهنجام بدهیت، ئهنجامی بدهو) پشت بهخوا ببهسته، چونکه بهڕاستی خوا ئهوانهی خۆشدهوێت که پشتی پێدهبهستن. |
إِن يَنصُرْكُمُ اللَّهُ فَلَا غَالِبَ لَكُمْ ۖ وَإِن يَخْذُلْكُمْ فَمَن ذَا الَّذِي يَنصُرُكُم مِّن بَعْدِهِ ۗ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ(160) Heke Yezdan arîkarîya we bike, îdî tu sernegûnî ji bona we ra tune ye. Û heke Yezdan we sernegûn bike, gelo ji piştî Yezdan, kesê arîkarîya we bike, heye? Gelî bawergeran! Îdî hûn xwe hispêrên Yezdan ئهگهر خوا سهرکهوتنتان پێ ببهخشێت ئهوه هیچ کهس ناتوانێت سهرکهوێت بهسهرتاندا، خۆ ئهگهر پشتتان بهربدات، ئهوه کێ ههیه دوای ئهو کۆمهکتان بکات و سهرتان بخات، ده با ئهوانهی ئیماندارن ههر پشت بهخوا ببهستن. |
وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَغُلَّ ۚ وَمَن يَغْلُلْ يَأْتِ بِمَا غَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۚ ثُمَّ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ(161) Babetê tu pêxemberî nîne, ku bi dexelî (malê şorê veşêre û di ewletîya xwe da dexelî bike) û kîjan dexelîyan bike (malê şorê veşêre) di roya rabûna hemûtî da ewa meriva bi dexelîya xwe va tê civînê. Paşê ji bona hemûşkan ra jî keda ewan kiriye bê cevrkirin ji wan ra tê dayînê (ههندێک گومانیان برد که پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) له دابهشکردنی دهسکهوتدا نادادیی دهکات) بێگومان بۆ هیچ پێغهمبهرێک نهبووه که نادادی و خیانهت بکات، ههر کهس ناحهقی و نادادی بکات له ڕۆژی قیامهتدا نادادیهکهی (یهخهی پێ دهگرێت و) بهکۆڵیهوهیهتی، لهوهودوا پاداشتی ههر کهسێک بهگوێرهی کردهوهکانی دهدرێتهوه و ئهوانه ستهمیان لێناکرێت. |
أَفَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ كَمَن بَاءَ بِسَخَطٍ مِّنَ اللَّهِ وَمَأْوَاهُ جَهَنَّمُ ۚ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ(162) Qe ewanê dibine peyrewê qayilbûna Yezdan wekî wanê, ku rastê xeşma Yezdan hatine, dibin? Şûna evê ku rastê xeşma Yezdan hatîye, doj e. Doj çi qa şûnek e sike ئایا ئهو کهسهی (به پهرستن و چاکهکاری) شوێنی ڕهزامهندیی خوا کهوتبێت، وهکو ئهو کهسه وایه (که بههۆی گوناهو تاوانهوه) شایستهی خهشم و قینی خوا بێت؟ بێگومان شوێنی ئهو جۆره کهسانه دۆزهخه که سهرنجامێکی ناخۆشه. |
هُمْ دَرَجَاتٌ عِندَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ(163) (Na, ewan wekî hev nabin) ewanan li bal Yezdan parpar in. Şixwa Yezdan bi xwaber jî tişta ewan dikin, dibîne ههریهک لهو (دوو دهستهیه) پلهو پایهی خۆی ههیه لای خوا (له بهههشتی بهریندا یاخود له ناخی دۆزهخدا)، بهڕاستی خوا بینایه بهو کارو کردهوانهی که ئهنجامی دهدهن. |
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ(164) Bi sond! Ji ber ku Yezdan di (nava bawergeran da) ji wan pêxemberek şandiye ewa (pêxembera jî ji bona wan bawergeran) beratên Yezdan dixune û, ewan ji gunehan paqij dike û ewan hînê xwendina pirtuk û zanîna retkokî dike, bi wan bawergeran qencî kiriye. Û lê ewan (bawergeran) di berê da di rê wundabûnek e xûya da bûne سوێند بێت بێگومان خوا منهتی ناوهته سهر ئیمانداران کاتێک پێغهمبهرێکی بۆ ڕهوانه کردوون له خۆیان ئایهتهکانی ئهویان بهسهردا دهخوێنێتهوه، دڵ و دهروونیان پاک و پوخت دهکاتهوه، ههروهها فێری قورئان و داناییان دهکات، بهڕاستی پێشتر له گومڕاییهکی ئاشکرادا ڕۆچوو بوون. |
أَوَلَمَّا أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُم مِّثْلَيْهَا قُلْتُمْ أَنَّىٰ هَٰذَا ۖ قُلْ هُوَ مِنْ عِندِ أَنفُسِكُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(165) Qey, di gava ku bi we da (di qirîna Uhûdê da heftê meriv ji we hatiye kuştinê) aşîtek hatiye, we bi xweber jî ducarî wê aşîta bi we da hatî, bi wan da aşît anîye (di qirîna Bedrê da we heftê mêrê wan kuştibû ê heftê jî zebûn kiribûn) hûn dibêjin: “(gava Xweda û Pêxember bi me ra nin) ka eva aşîta hanê ji kur da bi serê me da hat?” (Muhemmed! Tu ji wan ra) bêje: “Ewa aşîta ji we, bi we da hatiye.” Bi rastî Yezdan li ser hemû tiştan bi hêz e ئایا کاتێک بهڵاو ناخۆشیهکتان تووشهات (له جهنگی ئوحود)دا بۆ دهڵێن: ئهمه چی بوو؟ بۆ وامان بهسهر هات؟ لهکوێوه ئهمهمان بۆهات؟ (ئهی بۆ لهیادیان چوو، خۆ لهجهنگی بهدردا) بهڕاستی ئێوه دووئهوهندهتان بهوان کرد؟! ئینجا پێیان بڵێ: ئهو بهڵایه لهلایهن خۆتانهوه توشتان هات (کاتێک نافهرمانی پێغهمبهرتان کردو تهماعی دنیا له دهروونتاندا جووڵا) بهڕاستی خوا دهسهڵاتی بهسهر ههموو شتێکدا ههیه، (بهنده چاکهکانیشی کاتێک ههڵه بکهن تووشی بهڵایان دهکات)... |
وَمَا أَصَابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَلِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ(166) Û çi tişta di roya herdu deste rastî hev hatine, li serê we da hatiye: ewa hey bi destûra Yezdan bûye. Ji bona ewa bi bawergeran bizane (ku temtêla wan hey hewdan e) ئهوهش که تووشتان بوو له ڕۆژی بهیهک گهیشتنی ههردوو ئۆردووهکه (له جهنگی ئوحود)دا ئهوه به فرمان و ویستی خوا بوو، تا ئیمانی باوهڕداران دهربخات... |
وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ نَافَقُوا ۚ وَقِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا قَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا ۖ قَالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتَالًا لَّاتَّبَعْنَاكُمْ ۗ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمَانِ ۚ يَقُولُونَ بِأَفْوَاهِهِم مَّا لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ ۗ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا يَكْتُمُونَ(167) Û ji bo ku ewa bi wanê durû jî bizane (ka temtêla wan çiye). Ji bona wanê durûtî dikin, tê gotinê: “Hûn werin di rêya Yezdan da qirîn bikin, ya jî parisvanî bikin.” Ewan (aha) gotine: “Heke me bi qirînê bizaniya, ya jî me bizaniya we qirînekî çê be, bi rastî emê bibûna peyrewên we.” Ewan di wê royê da ji bawerîyê pirtir, nêzîkê bal filetîyê bûne. Ewan bi devê xwe, tişta qe di dilê wan da tune ye dibêjin. Yezdan bi tişta ku ewan vedişerin, ji wan çêtir dizane دووڕوویی و نالهباریی دووڕووهکانیش دهربخات، کاتێک پێیان وترا: وهرن بجهنگن له پێناوی خوادا، یان (هیچ نهبێت) بهرگری له خۆتان و ماڵ و منداڵتان بکهن، وتیان: ئهگهر بمانزانیایه شهڕو جهنگ بهرپا دهبێت ئهوه شوێنتان دهکهوتین و دهجهنگاین، ئهوانه ئهو ڕۆژه له کوفرهوه نزیکترن تا له ئیمان، بهدهمیان شتێک دهڵێن که له دڵ و دهروونیاندا نییه، خوایش زانایه بهوهی که دهیشارنهوه... |
الَّذِينَ قَالُوا لِإِخْوَانِهِمْ وَقَعَدُوا لَوْ أَطَاعُونَا مَا قُتِلُوا ۗ قُلْ فَادْرَءُوا عَنْ أَنفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ(168) Ewan rûniştine û ji bona biranê xwe ra jî (aha) gotine: “Heke ewan biranê me bi gotina me bikirinan, ewan ne dihatine kuştinê.” (Muhemmed! Tu ji bona wan ra) bêje: “Heke hûn di gotina xwe da rast in, îdî hûn mirinê ji xwe bidin paradanê.” ئهوانهی بۆی دانیشتن و (نهچوون بۆ جهنگ) بهبراکانی خۆیانیان وت: ئهگهر ئهوانه (واته شههیدهکان) بهقسهی ئێمهیان بکردایه نه دهکوژران، ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: دهی کهواته مردن له خۆتان دووربخهنهوه ئهگهر ڕاست دهکهن؟! ههرگیز وامهزانن و وادامهنێن ئهوانهی لهپێناوی خوادا شههید بوون و کوژران، مردوون، نهخێر وانیه، بهڵکو ئهوانه زیندوون، لای پهروهردگاریان له ڕزق و ڕۆزیی (ههمه جۆرو تایبهت) بههرهوهرن. |
وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا ۚ بَلْ أَحْيَاءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ(169) Û hûn goman nekin, ku ewan merivên di rêya Yezdan da hatine kuştinê, mirîne, 1ê ewan dijîn, li bal Xwedayê xwe jî têne rozî dayînê ههرگیز وامهزانن و وادامهنێن ئهوانهی لهپێناوی خوادا شههید بوون و کوژران، مردوون، نهخێر وانیه، بهڵکو ئهوانه زیندوون، لای پهروهردگاریان له ڕزق و ڕۆزیی (ههمه جۆرو تایبهت) بههرهوهرن. |
فَرِحِينَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ(170) Ewanan bi wan qencên, ku Yezdan ji rûmeta xwe daye wan şadoke ne. Ewanan ji bona wanê ku li pey wan mane hêj ne gihîştine wan, mizgînî didin, ku bi rastî li ser wan tu tirsa (şapatdanê) û murûzîya (ji kêm xelatîyê) tune ye زۆر دڵخۆش و شادمانن بهو بهخشش و زیاده فهزڵهی که خوا پێی بهخشیوون، مژدهش دهدهن بهوانهی هێشتا بهوان نهگهیشتوون و (شههید نهبوون) که بێگومان هیچ ترس و بیمێکیان لهسهر نییه، هیچ غهم و پهژارهیهکتان بۆ پێش نایهت (له بهجێ هێشتنی دنیا). |
۞ يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ(171) Ewanan bi wan qencî û rûmetê ji Yezdan, ku ji wan ra hatîye şa dibin û mizgînê didin, ku bi rastî Yezdan kirya bawergeran wunda nake مژده دهدهن بهنازو نیعمهتانی تایبهتی و فهزڵ و ڕێزی بێ سنوور لهلایهن خوای میهرهبانهوه، بهڕاستی خوایش پاداشتی ئیمانداران زایه ناکات و (رهنج بهخهسار نابن)... |
الَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِلَّهِ وَالرَّسُولِ مِن بَعْدِ مَا أَصَابَهُمُ الْقَرْحُ ۚ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَاتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ(172) Ewan (bawergeran ew kesên) ku ji piştî (di qirînê da) birîndar bûne jî, ji bona Yezdan û pêxember ra pisyar dane (gava pêxember ewan gazî li bal peyçûna Qureyşîyan kirine, ewan heftê hevalên birîndar, rabûne bi Pêxember ra dane pey Qureyşîyan, ji piştî qirîna bi nav Uhûdê, navê vê qirînê Hamray Esed bûye). Hêj ji bona wan kesên ji wan, ku qencî kirine û xwedaparizî kirine kirênên mezin hene ئهوانهی که بهدهم بانگهوازی خواو پێغهمبهرهوه (صلی الله علیه وسلم) چوون، دوای ئهوهی که تووشی ناخۆشی و زام و ئێش بوون، بۆ ئهوانهیان که چاکهیان کردو پارێزکار بوون، پاداشتی زۆر گهوره و بێ سنوور ئامادهیه... |
الَّذِينَ قَالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزَادَهُمْ إِيمَانًا وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ(173) Ewan (bawergeran ew kesên) ku gawa merivan ji bona wan ra gotine: “Bi rastî merivên (neyarên we) civiyane ji bona, bi we ra qirîn bikin, îdî hûn jî ji wan bitirsin.” Evê mijûlîya hanê, bawerîya wan pir kirîye, ewan (aha jî) gotine: “Yezdan besî me ye û Yezdan çi serkarekî qenc e ئهوانهی که خهڵکی (باوهڕ لاواز) پێیان دهڵێن: بهڕاستی خهڵکی بێ باوهڕو خوانهناس خۆیان بۆ ئێوه کۆ کردۆتهوه و خۆیان بۆ ئێوه مهڵاس داوه، لێیان بترسن (خۆتان تووشی بهڵا مهکهن) بهڵام ئهوان (واته ئیمانداران بهو پڕوپاگهندهیه) باوهڕیان زیاتر دامهزراو، وتیان: خوامان بهسه که یاریدهدهرو یارمهتیدهرێکی چاکه. |
فَانقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِّنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ لَّمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَاتَّبَعُوا رِضْوَانَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ(174) Îdî ewanê bawer kirine para da bi qencî û bi rûmeta ji Yezdan fetilîne qe tu sikatî jî bi wan da ne hatîye (ewanan hêj di kirîn û firotanan da kar kirine). Ewan bûne peyrewê qayîlbûna ji Yezdan. Şixwa Yezdan bi xweber jî xweyê rûmetek e mezin e ئهوسا ئیتر موسوڵمانان گهڕانهوه هاوڕێ لهگهڵ فهزڵ و نازو نیعمهتی خوایی دا، هیچ ناخۆشیهکیشیان بۆ پێش نههات، چونکه شوێنی ڕهزامهندی خوا کهوتبوون و (ههر ئهوهشیان مهبهست بوو)، خوای گهورهش ههر خۆی خاوهنی فهزڵ و ڕێزێکی زۆر گهورهیه. |
إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلَا تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ(175) Bi rastî evan tirsdanê hanênan ji pelîd in. Pelîd we bi dostên xwe, dide tirsandinê. Îdî heke we bi rastî bawer kiribe hûn ji wan netirsin, hey ji min bitirsin ئهوه بهڕاستی تهنها شهیتانه یاوهرهکانی خۆی دهترسێنێت، ئێوهی (ئیماندار) لێیان مهترسن، بهڵکو ههر له من بترسن ئهگهر ئیماندارن (بێگومان ترسان له خوا ئاسوودهیی و ئارامیی دهبهخشێت به ئیماندار). |
وَلَا يَحْزُنكَ الَّذِينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ۚ إِنَّهُمْ لَن يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئًا ۗ يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ(176) Û bira ewa berhevdana wan ji bona filetîyê (ka kîjan ji wan ji bona filetîyê zûtir xebatê dike) te nede mirûz kirinê. Bi rastî ewana qe bi tu tiştî zîyanê nadine Yezdan. Yezdan divê ku ji bona wan ra di dan û gavê para da tu paran nede û ji bona wan ra şapatek e mezin heye (ئهی پێغهمبهر (صلی الله علیه وسلم) ئهوانهی که پێشبڕکێ دهکهن له بێ باوهڕیدا خهمبارت نهکهن، چونکه بهڕاستی ئهوانه ههرگیز هیچ زیانێک بهخوا ناگهیهنن، خوا دهیهوێت هیچ بهشێکیان له قیامهتدا پێ نهبهخشێت، سزای سهخت و زۆر ناسۆریش بۆیان ئامادهیه. |
إِنَّ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيمَانِ لَن يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئًا وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(177) Bi rastî ewanê filetî, bi baweryê kirîne hene! Ewanên bi tu tiştî zîyana Yezdan nakin û ji bona wan ra şapatek e dilsoz heye بهڕاستی ئهوانهی بێ باوهڕییان ههڵبژارد له جیاتی ئیمان، بێ باوهڕییان کڕی لهجیاتی باوهڕ، بههیچ جۆرێک زیان بهخوا ناگهیهنن بهڵکو سزای بهئێش چاوهڕێیانه. |
وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِّأَنفُسِهِمْ ۚ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا ۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّهِينٌ(178) Û bira ewanê bûne file goman nekin, ku me ji bona wan ra bên daye (şapatdana wan hinekî para daye) eva bêndana hanê ji bona wan ra qenc e. Em ji bona wan ra bên didin, ji bo ku ewan hêj gunehan pir bikin û ji bona wan ra şapatek e sernegûnî heye ئهوانه ڕێبازی کوفریان گرتۆتهبهر، وا گومان نهبهن که مۆڵهتمان داون و (نازو نیعمهتی دنیامان پێبهخشیوون) ئهوه خێره بۆیان، ئێمه تهنها بۆیه مۆڵهتیان دهدهین تا زیاتر گوناهبار ببن و سزایهکی ڕیسواکهر چاوهڕێیانه. |
مَّا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَىٰ مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىٰ يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ ۗ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِن رُّسُلِهِ مَن يَشَاءُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ۚ وَإِن تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ(179) (Muhemmed!) Yezdan bawergeran li ser vê temtêla hûn têda nin, nahêle. Ji bona ku qencan ji xiraban parzin bike (Yezdan sedemên wusa diafirîne qe haja we pê tune ye).Û Yezdan we hemûşkan agahdarî li ser wan tiştên ne berçavî, nake. Lê Yezdan ji pêxemberên xwe ji bona kîjanî ra bivê ewî agahdarê li ser wan tiştên ne berçavî, dike. Îdîm hûn bi Yezdan û bi pêxemberên wî bawer bikin. Û hûn heke bawer bikin û xwe parisandina (ji gunehan bikin) îdî ji bona we ra karek e mezin heye خوا ئیمانداران واز لێناهێنێت ههر وهکو ئهوهی که ئێستا ئێوه لهسهری ههن (دڵسۆزو نادڵسۆز، خهمخۆرو بێ باک تێکهڵن)، ههتا پیس و پاک لهیهک جیانهکاتهوه (بههۆی جۆرهها تاقی کردنهوه و پێشهاتهوه)، بێگومان خوا جیهانی شاراوهتان نیشان نادات (تا ئاینده بزانن)، بهڵکو خوا له پێغهمبهرهکانی کهسانێک ههڵدهبژێرێت که بیهوێت (تا له ههندێک نهێنی ئاگاداربن بهو ڕادهیهی که پێویسته)، جا باوهڕ بهخواو پێغهمبهرانی بهێنن، خۆ ئهگهر باوهڕی دامهزراو بهێنن و پارێزکاری بکهن و له خوا ترس بن، ئهوه پاداشتی بێ سنوور و نهبڕاوه چاوهڕێتانه. |
وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ هُوَ خَيْرًا لَّهُم ۖ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَّهُمْ ۖ سَيُطَوَّقُونَ مَا بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ وَلِلَّهِ مِيرَاثُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ(180) Û bira ewanê di wan tiştên, ku Yezdan ji rûmeta xwe ji bona wan ra daye timatîye dikin, goman nekin ku eva malê (mîratê) ji bona wan ra qencî ye, lê ewa mala ji bona wan ra xirabî ye. Di roya rabûna hemû da ewanê bi wê tişta, ku ewan bi wî dexesî dikirin wê bêne xelêfkirinê. Û şixwe mîrata ezman û zemîn hey ji bona Yezdan ra ne. Yezdan bi xweber jî bi tişta ku hûn dikin agahdar e واگومان نهبهن ئهوانهی که بهخیلی و ڕهزیلی دهکهن، لهو نازو نیعمهتانهی خوا پێی بهخشیوون، نابهخشن، کارێکی چاکه بۆیان، نهخێر ئهوه کارێکی خراپ و نادروسته بۆیان، چونکه ئهو شتانهی که نهیاندهبهخشی له ڕۆژی قیامهتدا دهست دهنێته بینیان و دهبنه کۆت له گهردنیاندا، (بێگومان) ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه ههر خوا خاوهنیانهو خوا ئاگایه به ههموو ئهو کارو کردهوانهی که ئێوه ئهنجامی دهدهن. |
لَّقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاءُ ۘ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَقَتْلَهُمُ الْأَنبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَنَقُولُ ذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ(181) Bi sond! Yezdan gotina wanê, ku gotibûne: “Bi rastî Yezdan xezan e û em bi xweber jî zengîn in,” bihîstîye. Bi rastî ewa tişta ku wan gotibûye û kuştina pêxemberan, ku ewan bê mafî pêxember dikuştin, emê binivîsin û emê ji wan ra bejin: “Ka îdî hûn şapata şewitok çeşne bikin.” سوێند بێت بێگومان خوای پهروهردگار گوفتاری (نابهجێی) ئهو (جولهکانهی) بیست که وتیان: خوا ههژاره و ئێمه دهوڵهمهندین!! ئێمه ئهو گوفتارانه یاداشت و تۆمار دهکهین لهسهریان، ههروهها کوشتنی پێغهمبهران به دهستی ئهوان به ناحهق، (له دۆزهخیشدا) پێیان دهڵێین: بچێژن سزای ئاگری سوتێنهر... |
ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَأَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ(182) Eva (şapata hanê) bi sedema wan tiştên ku destê we di berê da kiribûye (ji bona xwe ra bi pêşkoçî şandiye, bi serê we da hatiye.” Heke wusa nebe) şixwa bi rastî Yezdan ji bona bendan ra cevrkar nîne ئهو سزایه له دهرهنجامی دهست پێشخهری خۆتاندایه، چونکه بهڕاستی خوا هیچ جۆره ستهمێک له بهندهکان ناکات. |
الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنَا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّىٰ يَأْتِيَنَا بِقُرْبَانٍ تَأْكُلُهُ النَّارُ ۗ قُلْ قَدْ جَاءَكُمْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِي بِالْبَيِّنَاتِ وَبِالَّذِي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ(183) Ewan ew meriv in, ku gotine: “Bi rastî Yezdan ji bona me ra peyman daye, ku em bi tu pêxemberi bawer nekin, heya ewa pêxembera ji bona me ra ewê gorîya (qurban) ku agir ewê bixwe, neyne.” (Muhemmed! tu ji wan ra) beje: “Bi sond! Ewan pêxemberên berya min da, beratên daveker û eva gotina waye hanê ji bona we ra anîbûn, heke hûn di gotina xwe da rast in, îdî we çima ewan pêxemberan kuştibûn?” (ئهو جوولهکانهی) دهڵێن: خوا پهیمانی داوه به ئێمه که به هیچ پێغهمبهرێک باوهڕ نهکهین تاقوربانیهکمان بۆ نههێنێت و (نهیبینین) ئاگر دهیخوات و دهیسوتێنێت و له ناوی دهبات، (ئهی محمد (صلی الله علیه وسلم) پێیان بڵێ: خۆ ژمارهیهک پێغهمبهر له پێش منهوه ڕهوانهکران بۆتان بهچهندهها بهڵگهو نیشانهی ئاشکراوه و بهو داخوازیهشهوه کهوتتان، جا بۆ کوشتانن و (شههیدتان کردن) ئهگهر ئێوه ڕاستگۆن؟! |
فَإِن كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ جَاءُوا بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ وَالْكِتَابِ الْمُنِيرِ(184) Îdî heke ewan (Muhemmed! Te bi van dozên hanêvan) bidnie derewdêrandinê, bi sond! Ewan pêxemberên berya te da jî ku bi beratên daveker va û bi wan rûperên retkokî û bi wan pirtûkên ronahîger va hatibûne, dîsa hatine derewdêrandinê خۆ ئهگهر بڕوایان پێنهکردیت، ئهوه بهڕاستی زۆرێک له پێغهمبهرانی پێش تۆ بروایان پێ نهکراوه ههرچهنده جۆرهها موعجیزه و نامهی پڕ له ستایش و ئامۆژگاری و کتێبی ڕووناککهرهوهیان هێنابوو. |
كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ۗ وَإِنَّمَا تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۖ فَمَن زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَأُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فَازَ ۗ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ(185) Hemû candarê we mirinê çeşne bikin. Û bi rastî kirya weyê di roya rabûna hemûtî da bê kemayî wê ji bona we ra bê dayînê. Îdî kîjan ji agir bê dûrxistinê di bihiştê da bê xistinê, bi sond! Îdî ewa fereste bûye. Û jîna cîhanê şixwa ji pêştirî xemla xapanokan tu tişt nîne ههموو کهسێک دهبێت بمرێت و مردن بچێژێت، تهنها له ڕۆژی قیامهتدا کرێ و پاداشتان بهتهواوی پێ دهدرێت (دهرئهنجامی کردهوهکانتان دێتهوه ڕێتان) ئهوسا ئهوهی دوور خرایهوه له ئاگری دۆزهخ و خرایه بهههشتهوه، ئهوه بهڕاستی سهرفراز بووه، ژیانی دنیاش بێجگه لهوهی که ڕابواردنێکی خهڵهتێنهره شتێکی تر نیه. |
۞ لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذًى كَثِيرًا ۚ وَإِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَٰلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ(186) Bi sond! Hûnê di mal û canê xwe da bêne ceribandinê û hûnê ji wan merivên berîya xwe da, ku ji wan ra pirtûk hatiye dayînê û ji wan merivên, ku hevrîyan çê dikin, pir axiftine rexne bibihên. Heke hûn di hemberê wan da hew bikin, û hûn xwe parisîya ji gunehan bikin, îdî hûn (bizanin!) bi rastî ewan bûyerên (ku kirina wan) hêca ne hene! Evan ji wan in سوێند بێت بێگومان تاقی دهکرێنهوه له ماڵ و دارایی و خۆیشتاندا (زیان له ساماندا دهکهن، خۆتان توشی ناخۆشی و ئازار دهبن) ههروهها سوێند بێت له خاوهنانی کتێبی پێش خۆتان و له موشریک و هاوهڵگهرانهوه ئازارێکی زۆر دهبیسن (ئهوهنده بوختان و قسهی نابهجێتان بۆ ههڵدهبهستن، وهک ئازار بهرگوێتان بکهوێت وایه)، بهڵام ئهگهر خۆڕاگر بن و پارێزکار بن و له خوا بترسن (له سنوور دهرنهچن)، بهڕاستی ئهو ههڵوێسته لهکاره پهسهندو کردهوه پایهدارهکانه. |
وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَلَا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ وَاشْتَرَوْا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا ۖ فَبِئْسَ مَا يَشْتَرُونَ(187) Û di gavekî da Yezdan ji wanê, ku ji wan ra pirtûk hatiye dayînê peyman hildabûye; bi rasti hûnê ewê pirtûkê ji bona merivan ra bi vekirî bêjin û hûn ewê pirtûkê venaşêrin. (Lê ewan ewa peymana dabûne Yezdan pêk ne anîbûne) ewan, ewa peymana avêtibûne pişta xwe. Îdî ewan, ewa peymana bi pereki hindik firotine. Çika sike tişta ewan firotine (یاد بێنهرهوه) کاتێک خوا پهیمانی وهرگرت لهوانهی کتێبیان پێ بهخشراوه که ڕوونی بکهنهوه بۆ خهڵکی و مهرامهکانی باس بکهن و نهیشارنهوه، کهچی خستیانه پشت خۆیان و به نرخێکی ههرزان فرۆشتیان (ئهگهر ههموو دنیاش بێت، دینی بۆ بفرۆشی ههرزان فرۆشراوه و زهرهرێکی بێ سنووره) ئای که شتێکی بێ نرخیان کڕیوه و دهستیان کهوتووه. |
لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِمَا أَتَوا وَّيُحِبُّونَ أَن يُحْمَدُوا بِمَا لَمْ يَفْعَلُوا فَلَا تَحْسَبَنَّهُم بِمَفَازَةٍ مِّنَ الْعَذَابِ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ(188) Ewan merivên, ku bi mal û bi wan tiştên ji wan ra hatîye dayînê dilşa dibin û ewan hez dikin ku pesnê wan, bi wan tiştên qe ewan ne kiribin jî bê dayînê, hene! (Muhemmed) tu goman neke ku ewanê, wê ji şapatan fereste bibin: Ji bona wan ra şapatek e dilsoz heye وا گومان مهبه بهوانهی دڵخۆشن بهوهی که ههیانهو حهزدهکهن باس بکرێن و خهڵکی سوپاسیان بکات لهسهر کارو چاکهیهک که نهیانکردووه، ئهوه ههرگیز وامهزانه ئهوانه له دهست سزا ڕزگاریان دهبێت، بهڵکو سزایهکی به ئێش چاوهڕێیانه. |
وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(189) Û seroktî û maldarîya ezman û zemîn ji bona Yezdan ra ne. Şixwa Yezdan bi xweber jî li ser hemû tiştan bi hêz e ههرچی له ئاسمانهکان و زهویدا ههیه ههر خوا خاوهنیانه و ئهو خوایه دهسهڵاتی بهسهر ههموو شتێکدا ههیه. |
إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِّأُولِي الْأَلْبَابِ(190) Bi rastî di aferandina ezman û zemîn da û di ne wekhevbûna şev û royan da (di kurtayî û di dirêjaya wan da; yek ji wan kurt dibe ya dinê dirêj dibe) ji bona xweyê hişan berate hene بهڕاستی له دروستکردنی ئاسمانهکان و زهویدا و له ئاڵو گۆڕی شهو و ڕۆژدا بهڵگه و نیشانهی زۆر ههن بۆ کهسانی ژیر و هۆشمهند... |
الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَٰذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ(191) Xweyê hiş ew in, ku li pîya û li rûniştî û li ser kêlekê xwe dirêj kirî, Yezdan tînine bîra xwe û ewan xweyê hişan di aferandina ezman û zemîn da, bi ramanî diponijin (dibêjin): “Xwedayê me! Te evan bi pûçî ne aferandîne. Em te ji kêmaîyan û (ji aferandina pûç) paqij dikin, îdî tu me ji şapata agir biparisîne” ئهوانهی یادی خوا دهکهن لهکاتێکدا که بهپێوهن یان دانیشتوون یان ڕاکشاوون (له هیچ حاڵهتێکدا یادی ئهوزاته فهرامۆش ناکهن)، ههمیشه بیردهکهنهوه له دروست بوونی ئاسمانهکان و زهوی (بیردهکهنهوه له ههموو وردهکاریهک، سهرنجی ههموو دیاردهیهک دهدهن، سهرئهنجام دهڵێن): پهروهردگارا تۆ ئهم ههموو دروست کراوانهت بێ هوده و بێ ئامانج دروست نهکردووه، پاکیی و بێگهردیی شایستهی تۆیه، ده تۆش بمانپارێزه له سزای ئاگری دۆزهخ. |
رَبَّنَا إِنَّكَ مَن تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ ۖ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ(192) Xwedayê me! Bi rastî tu kîjanî bixî agir, îdî bi sond! Te ewa ruswa kiriye. Û ji bona cevrkaran ra qe tu arîkarî tune ye پهروهردگارا بهڕاستی تۆ ههرکهس بخهیته ناو ئاگری دۆزهخهوه، ئهوه ئیتر شهرمهزارو ڕیسواو خهجاڵهتت کردووه، (جا بێگومان لهوێ) ستهمکاران هیچ جۆره پشتیوانێکیان نیه. |
رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا ۚ رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ(193) Xwedayê me! Bi rastî me bihîstiye, ku yek ji bona bawerkirinê gazî dike (û dibêje): “Hûn bi Xwedayê xwe bawer bikin.” Îdî me jî heman bawer kiriye. Xwedayê me! Îdî tu ji bona me ra gunehên me bibexişîne û tu sikatîne me, ji me rake û tu can û (xelatên me bi) wanên qencîkar ra bide û bistîne.” پهروهردگارا؛ بهڕاستی ئێمه گوێمان له بانگخوازێک بوو، بانگی کردین بۆ ئیمان و (دهیفهرموو): ئیمان بهێنن به پهروهردگارتان جا ئێمهش (بێ دوودڵی)، خێرا باوهڕمان هێناو (وتمان): پهروهدگارا؛ دهتۆش لهگوناهو ههڵهکانمان خۆش ببه، چاوپۆشی بکه لهکرداره ناپهسهندهکانمان و (لهسهر ڕێبازی) چاکان و (بهختهوهران) بمانمرێنه و لهگهڵ ئهواندا کۆمان بکهرهوه. |
رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَىٰ رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ(194) Xwedayê me! Te çi ji bona me ra, li pêxemberên xwe da peyman daye, îdî tu ewî ji bona me ra bide û tu di roya rabûna hemûtî da me ruswa neke. Bi rastî tu ji peymana xweye dayî poşman nabî پهروهردگارا؛ ئهو بهڵێنانهشمان بۆ ئهنجام بده که لهسهر زاری پێغهمبهرانتدا بهئێمهت داوه (که سهرکهوتنه له دنیاداو بهههشتی بهرینه له داهاتوودا) و له ڕۆژی قیامهتیشدا خهجاڵهت و ڕوو زهردمان مهکه، بێگومان تۆ بهڵێن شکێن نیت و بهڵێنی خۆت دهبهیته سهر. |
فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِّنكُم مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَىٰ ۖ بَعْضُكُم مِّن بَعْضٍ ۖ فَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِمْ وَأُوذُوا فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُوا وَقُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ثَوَابًا مِّنْ عِندِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عِندَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ(195) Îdî Xwedayê wan ji bona wan ra pisyar daye (gotiye): “Bi rastî ez keda tu kesê kedkarên ji we, çi mêr û çi jin be, wunda nakim. Hûn (gelî kesan! Hemû jî) ji hev in.” Îdî ewan merivên ku koç kirine û ji welatê wan ewan hatine derxistinê û ewanê di rêya min da hatine cefadanê û qirîn kirine û bi wan ra qirîn hatiye kirinê, hene! Bi rastî ezê ji wan, sikatîne wan rakim û ezê ewanan bixime wan bihiştên, ku di binê wan da çem dikişin. (Eva xelata hanê) hey qencîyek e ji Yezdanê (ji wan ra tê dayîne). Şixwe li bal Yezdan bi xweber jî rindê qencîyan heye (کاتێک ئیمانداران بهم شێوهیه نزایان کرد، که پهروهردگاری ئازیزیان فێریان دهکات) بێگومان ئهو زاته دوعاکانیان لێوهردهگرێت (به هاناو هاواریانهوه دهچێت بۆیه دهفهرموێت): بهڕاستی من ههوڵ و کۆشش و کارو کردهوهی هیچ کام له ئێوه بهزایه نادهم، چ نێرینه و پیاوتان، چ مێینه و ئافرهتتان (چونکه)هاوکاری یهکتر بوون (له چاکهو چاکهکاریدا)، جا ئهوانهی کۆچیان کردو له شوێنهواری خۆیان دهربهدهرکران و ئازارو ئهشکهنجهدران له پێناوی مندا و جهنگان و شههیدکران، بهڕاستی سوێند بێت چاوپۆشی دهکهم له ههڵهو گوناههکانیان و دهیانخهمه باخهکانی بهههشتهوه که چهندهها ڕووبار بهژێر درهختهکانیداو بهردهم کۆشکهکانیدا دهڕوات، ئهمهش پاداشتێکه له لایهن خواوه (پێشکهشیان دهکرێت) خوا پاداشتی چاک و جوانی لایه (بۆ تێکۆشهران). |
لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلَادِ(196) Gera wan filan bi xweşî, di welat û bajaran da bira te nexapîne (ئهی ئیماندار) ههرگیز هێزو دهسهڵاتی ئهوانهی بێ باوهڕن له وڵاتاندا تۆ لهخشته نهبات. |
مَتَاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ ۚ وَبِئْسَ الْمِهَادُ(197) Eva benga wan, jînek e hindik e. Êwra wanê paşîyê doj e. (Ewa doja) çi qa hêlanek e sike (ئهوه ههرههمووی) ڕابواردنێکی کهمه (چونکه) لهوهودوا شوێن و جێگهیان دۆزهخه، که ناخۆشترین جێگه و ڕێگهیه. |
لَٰكِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا نُزُلًا مِّنْ عِندِ اللَّهِ ۗ وَمَا عِندَ اللَّهِ خَيْرٌ لِّلْأَبْرَارِ(198) Lê ewanê parîsîya Xwedayê xwe kirine, hene! Ji bona wan ra ewa bihişta, ku di binê wê da çem dikişin heye. Ewanan di wê bihiştê da hermanok in. Ewanan li bal Yezdan têne mexzûvan kirinê. Û çi tişta li bal Yezdan heye, ewa ji bona qencîkaran ra çêtir e بهڵام ئهوانه که پارێزکارن و له سزای پهروهردگاریان دهترسن (جێگه و ڕێگهیان) باخهکانی بهههشته که چهندهها ڕووبار بهژێر درهختهکانیداو بهبهردهم کۆشکهکانیدا دهڕوات، هاوڕێ لهگهل ژیانی ههمشهیی لهوێدا، ئهو شوێنانهش لهلایهن خواوه ئامادهکراوه، بۆ میوانداری ههمیشهیی بهختهوهران، ئهڵبهته ئهوبهشهی که لای خوایه چاکترو بهنرختره بۆ چاکهکاران و خواناسان. |
وَإِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَمَن يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْكُمْ وَمَا أُنزِلَ إِلَيْهِمْ خَاشِعِينَ لِلَّهِ لَا يَشْتَرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا ۗ أُولَٰئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ(199) Û bi rastî destekî ji xweyê pirtûkan hene, ku bi Yezdan bawer dikin û bi wê (pirtûka) li bal we da hatiye hinartinê û bi wan (biryarên) li bal wan da hatine hinartinê, bawer dikin. Ewanan ji bona Yezdan xwe bi tirs nişîv dikin, ewanan beratên Yezdan bi perekî bindik nafiroşin. Eva desta bi van salixan hene! Ji bona wan ra li bal Xwedayê wan xelat û kirêya wan heye. Bi rastî Yezdan hijmaran zû dike بهڕاستی ههندێ کهس ههن له خاوهنانی کتێب که باوهڕی بهخوا پتهو و دامهزراوه، ههروهها بهو (قورئانهش) که بۆ ئێوه ڕهوانهکراوه و بهو کتێبانهش بۆ خۆیان پێشتر ڕهوانه کراوه، لهکاتێکدا ئهوانه ترسی خوایان له دڵدایه و مهبهستیانه خوا لێیان ڕازی بێت، ئایهتهکانی خوا بهنرخێکی کهم (یاخود بههیچ نرخێک) نافرۆشن، ئهوانه پاداشتی (ئیمان و باوهڕی) خۆیان لای پهروهردگاریان وهردهگرن، بهڕاستی خوا بهخێرایی لێپرسینهوه ئهنجام دهدات (تا بهزوویی بهختهوهران بخاته بهههشتهوه و ناپوختهکانیش له دۆزهخ توند بکات). |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ(200) Gelî ewanê ku we bawer kiriye! Hûn hew bikin û hûn ji neyarên xwe pirtir hew bikin û hûn di hemberê neyaran da bi hevra bin û hûn Yezdan parisî bikin. Bi rastî hêvî heye ku hûn bi vî awayî fereste bin ئهی ئهوانهی که باوهڕتان هێناوه خۆگربن و خۆڕاگریی و ئارامگریی و بهسهر خۆتاندا بهێنن، نهبهزن له خۆگری مانهوهتان له سهنگهردا، ههوڵ بدهن ههمیشه له سهنگهری خهبات و کۆششدا بن، له خوا بترسن و پارێزکاربن بۆ ئهوهی سهرفرازیی (ههمیشهیی) بهدهست بهێنن. |